Światłem na trudne dziś Kościoła jest Ewangelia

„Nie ma co wpadać w panikę ani w zniechęcenie, ale też nie można poprzestać na stwierdzeniu ‘jakoś to będzie’. Gdy szukamy wskazań ku odnowie Kościoła, pierwsza odpowiedź brzmi: wziąć Ewangelię, żyć Ewangelią” – powiedział biskup opolski Andrzej Czaja 21 lutego w Katowicach, w auli Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego podczas wykładu zatytułowanego „Światło na trudne dziś Kościoła”.

Był to wykład inaugurujący nowy projekt organizowany przez Instytut Tertio Millennio, tygodnik „Gość Niedzielny” oraz Koło Naukowe Teologów Uniwersytetu Śląskiego pod nazwą „Śląski Areopag”. W spotkaniu wziął udział arcybiskup senior Damian Zimoń.

Bp Czaja zaczął od analizy aktualnej sytuacji Kościoła katolickiego w Polsce, która jego zdaniem może dziś z wielu względów martwi. Wskazując powody, wymienił m.in. podważanie na różne sposoby autorytetu Kościoła. Nawiązując do tegorocznego listu na Wielki Post abp. Józefa Michalika, stwierdził, że Kościół działa w trudnych warunkach, ale też wiele niepokojących zjawisk jest wewnątrz niego. „Nie możemy rozwijać widzenia Kościoła jako oblężonej twierdzy, która jest z każdej strony atakowana przez świat” – stwierdził biskup opolski.

Wskazując, że Kościół funkcjonuje obecnie w nowej kulturze, która wyraźnie odcina się od chrześcijaństwa, czego skutkiem jest m.in. milcząca apostazja, praktyczny agnostycyzm, obojętność religijna, fragmentaryzacja egzystencji i lęk przed przyszłością. Zdaniem bp. Czai u podstaw tych negatywnych zjawisk leży bezbożna antropologia, podkreślająca autonomię człowieka.

Bp Czaja zwrócił uwagę na sprzeczny z Ewangelią i podstawowymi prawami człowieka przekaz środków przekazu, dla których naczelną zasadą stał się zysk. Podkreślił przy tym szczególną rolę, jaką mają do odegrania katolickie mass media.

Biskup opolski mówił też o nowym totalitaryzmie, którego celem jest podważanie wszelkich autorytetów. Wśród trudności wymienił również rozkład rodziny i nowy rodzaj wykluczenia, jakim jest bezkarne zabieranie ludziom i instytucjom dobrego imienia.

Jako trudności wewnątrz Kościoła bp Czaja wskazał niedojrzałość wiary, brak żywej wiary, pobożność jej pozbawioną, a także przekazywanie wiedzy religijnej bez formacji, nieposłuszeństwo pasterzom i przełożonym. Biskup opolski mówił też o braku jedności w działaniu i dobrego rozumienia kolegialności, co prowadzi do tęsknoty za sposobem funkcjonowania Kościoła tak, jak w czasach PRL.

Bp Czaja zaapelował, aby nie przeceniać trudności, ponieważ Kościół zawsze się z nimi spotykał i zmagał.

Omawiając niewystarczające możliwości odniesienia do trudności wymieniał uspokajanie się, że Kościół i tak sobie poradzi, zatrzymanie się na etapie diagnozowania i wyjaśniania oraz skupienie się wyłącznie na szukaniu tego, co dobre w funkcjonowaniu Kościoła.

Jako jedynie światło dla Kościoła wobec trudności bp Czaja wskazał Ewangelię, którą nie tylko trzeba czytać, ale nią żyć na co dzień. Podkreślił, że niezbędne jest nastawienie nie tylko na działanie „dla Chrystusa”, ale przede wszystkim „z Jezusem”. „Kryterium odniesienia dla odnowy Kościoła, dla życia Kościoła, zawsze musi być Ewangelia, nie jakikolwiek najwspanialszy etap jego rozwoju” – powiedział bp Czaja, wskazując również na znaczenie wezwania bł. Jana Pawła II i Benedykta XVI „Otwórzcie drzwi Chrystusowi”.

Zaznaczył, że ospałość uczniów Chrystusa jest szansą dla mocy ciemności, dlatego konieczna jest w Kościele w Polsce mobilizacja, ale nie ku aktywizmowi, lecz do „bycia z Jezusem”. Mówił również o potrzebie manifestacji wiary i wyjściu ku ludziom bez rezygnacji z tradycyjnego duszpasterstwa.

Śląski Areopag zakłada organizację cyklu debat i wykładów otwartych poświęconych różnym obszarom katolickiego światopoglądu, takich jak polityka, kultura, społeczeństwo i ekonomia. Tematyka spotkań będzie dobrana w taki sposób, by umożliwić wzajemne poznanie i zrozumienie, wspólne poszukiwanie odpowiedzi na najważniejsze i najtrudniejsze pytania oraz atmosferę wzajemnego szacunku i dobrej woli, niezbędną do otwartej rozmowy.