Obchody 40. rocznicy podpisania Porozumień Sierpniowych

Mszą świętą w szczecińskim kościele pw. św. Stanisława Kostki rozpoczęły się w niedzielę uroczystości w 40. rocznicę podpisania Porozumień Sierpniowych. Dalsza część obchodów odbyła się przed bramą Stoczni Szczecińskiej. Odczytano listy od prezydenta Andrzeja Dudy i premiera Mateusza Morawieckiego, głos zabrał także przewodniczący NSZZ „Solidarność” Piotr Duda. – Nie byłoby nas dzisiaj tutaj bez naszego duchowego patrona, którym jest św. Jan Paweł II – mówił.

W uroczystościach wzięli udział byli stoczniowcy, opozycjoniści, związkowcy, a także parlamentarzyści, władze województwa zachodniopomorskiego, przedstawiciele władz rządowych oraz służby mundurowe.

Przewodniczący NSZZ „Solidarność” Piotr Duda przypomniał, że ludzie Solidarności co roku oddają cześć tym wszystkim, którzy „walczyli o to, żebyśmy mogli żyć w wolnej i demokratycznej ojczyźnie”.

Jak podkreślił, Związek Zawodowy „Solidarność” od początku był „skrawkiem wolności” dla robotników. – Wolny Niezależny Związek Zawodowy z wartościami, czyli nauką społeczną Kościoła, był naszym skrawkiem wolności. Do dzisiaj tak jest, że depozytariusz tego związku z 1980 roku ma na sercu te wartości – zaznaczył.

Piotr Duda wyjaśnił, że dzięki Solidarności w sposób pokojowy został obalony przez robotników „największy układ, związek militarny”. – Solidarność nie zakończyła się w 1989 r. Wtedy musieliśmy pilnować wolności, by jej owoce były równo traktowane i by wszyscy równo z nich korzystali – przypomniał.

Szef „Solidarności” podkreślił, że obywatelski ruch zrodził się pod krzyżem. – Wszystkie uroczystości rozpoczynamy modlitwą i Mszą świętą. Nie byłoby nas dzisiaj tutaj bez naszego duchowego patrona, którym jest św. Jan Paweł II, bo tak faktycznie Solidarność narodziła się 2 czerwca 1979 roku po słowach Ojca Świętego, narodziła się w naszych sercach. Przelaliśmy te słowa z serc w czyny – zaznaczył.

Podczas uroczystości odczytano także listy od prezydenta RP Andrzeja Dudy i premiera Mateusza Morawieckiego. „Sierpień 1980 to fundament wolnej Polski, to zarazem historyczny przełom, który dał początek wielkim przemianom, przekształcającym Europę i świat” – napisał prezydent Duda w liście odczytanym przez szefową jego kancelarii Halinę Szymańską.

Z kolei Mateusz Morawiecki podkreślił w liście (odczytanym przez Grzegorza Witkowskiego z Ministerstwa Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej), że narodziny „Solidarności” okazały się czasem przełomu, a wolnościowy zryw Sierpnia 1980 r. był wielką historyczną chwilą. Był iskrą, która roznieciła płomień wolności wśród robotników ze Szczecina, Gdańska, Jastrzębia i reszty kraju – dodał premier.

W programie szczecińskich uroczystości zaplanowano ponadto także odsłonięcie okolicznościowego muralu oraz wieczorny pokaz iluminacji budynku szczecińskiej filharmonii oraz na pobliskim Placu Solidarności koncert „Sierpniowe przełomy” z polską muzyką filmową.

Porozumienie Szczecińskie było pierwszym z porozumień społecznych zawartych w wyniku strajków lipca i sierpnia 1980 r. Zakładało, że komitety strajkowe przekształcą się w Komisje Robotnicze, które przeprowadzą wybory do władz niezależnych organizacji pracowniczych. Protokół mówił też o ochronie podstawowych praw ludzi pracy i obywateli, zakazie represji wobec działaczy związkowych i politycznych (o ile w sposób przestępczy nie będą godzili w interesy PRL) oraz o dostępie Kościoła do mediów. Porozumienie zobowiązywało rząd do wydania w postaci broszur „Paktów Praw Człowieka” i „Aktu Końcowego Konferencji w Helsinkach”.