Teologia – o Bogu, wierze i dla człowieka

Na potrzebę stawiania przez teologię odważnych pytań zwrócił uwagę abp Józef Michalik podczas uroczystej Mszy św. inaugurującej VIII Kongres Teologów Polskich w Poznaniu. Arcybiskup przestrzegł jednocześnie, aby teolodzy nie stracili kontaktu z życiem ludzi wierzących.

Eucharystię sprawowaną w najstarszej polskiej katedrze na Ostrowie Tumskim w Poznaniu koncelebrowało kilkunastu biskupów, a wśród nich kard. Józef Glemp, prymas-senior. Uczestniczyli w niej kapłani i świeccy przybyli z całego kraju na VIII Kongres Teologów Polskich.

Dziękując Radzie Naukowej Episkopatu za trud organizacji kongresu, przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski podkreślił, że kongres ten „jest ważnym wydarzeniem w dynamice życia kościelnego w Polsce, wyszukuje bowiem nie tylko najbardziej aktualne problemy dotyczące wiary i perspektyw życia według wiary, ale także ujawnia najwybitniejsze naukowe środowiska teologiczne w Polsce oraz ukazuje ludzi, którzy je tworzą”.

Abp Michalik podkreślił też „szczególną jakość” poznańskiego kongresu „wytyczającego nowe warunki myślenia i poszukiwania odpowiedzi na współczesne zawikłania teologiczno-antropologiczne”, jaką jest ścisła współpraca z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza, który otworzył się „na kontakt z refleksją teologiczną”.

„Współczesny świat ma wiele chorób, których nie potrafi niekiedy nazwać” – zaznaczył przewodniczący KEP dodając, że wiara potrzebuje przede wszystkim pokory i zaufania Jezusowi, który „jest dzisiaj mocen przywrócić zdrowie naszemu Kościołowi, naszym czasom i naszym teologiom”.

Kaznodzieja zwrócił też uwagę, że refleksja teologiczna „musi mieć odwagę stawiania pytań”, ale „ma też czuwać, żeby nie stracić kontaktu z życiem ludzi wierzących, prostych ludzi, żeby nie zamknąć się w swoim żargonie, w swojej specjalistycznej wiedzy ubogaconej niezrozumiałymi neologizmami czy treściami wirtualnymi”. „Teologia zawsze jest oddechem wiary, inaczej nie jest teologią” – stwierdził abp Michalik.

Przewodniczący KEP przyznał także, iż często to mistycy lepiej potrafią sprecyzować cele, ku którym powinny zmierzać naukowe rozważania teologów. „Św. Jan od Krzyża przestrzegał, aby nie mierzyć Boga swoją miarą, ale siebie – Bożą” – mówił abp Michalik podkreślając jednocześnie, że „może to jest właśnie najgłębszy sens naszych refleksji teologicznych, w czasie których odważnie podejmowane będą najtrudniejsze, od wieków nękające człowieka pytania dotyczące Boga i człowieka, sensu świata i cierpienia, wolności i prawa natury”.

Abp Stanisław Gądecki, wiceprzewodniczący Konferencji Episkopatu Polski, podczas liturgii inaugurującej VIII Kongres Teologów Polskich powiedział: „Chcemy podziękować Bogu za całą służbę miłości dla prawdy, dla Kościoła i społeczeństwa, którą podejmują teolodzy polscy”. Metropolita poznański prosił jednocześnie, „by Pan Bóg pozwolił, aby ten kongres mógł odbyć się z pożytkiem dla całego Kościoła i z pożytkiem osobistym dla każdego z jego uczestników”.

VIII Kongres Teologów Polskich obywa się w stolicy Wielkopolski w dniach 13-16 września pod auspicjami Rady Naukowej Konferencji Episkopatu Polski. Zorganizowany został przez Wydział Teologiczny Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu pod hasłem „Między sensem a bezsensem ludzkiej egzystencji”, a tematem obrad jest teologiczna odpowiedź na fundamentalne pytania współczesnego człowieka. Swój udział w kongresie zapowiedziało blisko trzystu teologów reprezentujących wszystkie wydziały teologiczne w Polsce oraz goście z zagranicy.

Jeszcze dzisiaj, w pierwszym dniu obrad kongresu, zostanie odczytane przesłanie Ojca Świętego Benedykta XVI, a gości powita abp Stanisław Gądecki, metropolita poznański. W otwarciu kongresu w Auli Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza weźmie udział nowy nuncjusz apostolski w Polsce, abp Celestino Migliore. Będzie to jedno z pierwszych publicznych wystąpień nowego nuncjusza w Polsce, który do Warszawy przybył w ubiegły piątek. Natomiast wykłady wygłoszą m.in. wybitny chrystolog bp prof. Gerhard Müller z Regensburga oraz prof. Hans Waldenfels, specjalista w zakresie teologii fundamentalnej.

Kongres – zdaniem organizatorów – ma przekonać szerszy krąg słuchaczy, że teologia Kościoła może zaproponować człowiekowi pełną i przekonującą wizję jego życia w dzisiejszym świecie. Stanowić będzie on także okazję zaprezentowania najnowszych kierunków badawczych w teologii polskiej. Dokładny plan obrad kongresowych można znaleźć na www.kongresteologow.pl.

Kongresy Teologów Polskich odbywają się co kilka lat, poprzedni miał miejsce w Lublinie w roku 2004. Spośród dotychczasowych kongresów sześć odbyło się na KUL, a jeden w klasztorze cystersów w Mogile.

Jak powiedział KAI ks. prof. Jan Szpet, dziekan Wydziału Teologicznego UAM, w tym roku po raz pierwszy gospodarzem kongresu teologów polskich jest uczelnia świecka. Zdaniem bp. Marka Jędraszewskiego kongres może się stać w ten sposób miejscem spotkania i współpracy nauk teologicznych ze świeckimi w poszukiwaniu prawdy o człowieku.