Tokarnia k. Kielc: etnografowie podsumowali projekt „Śladami ks. Władysława Siarkowskiego”.

Tradycje i obyczaje kieleckiej wsi przez pryzmat badań „etnografa w sutannie” – ks. Władysława Siarkowskiego, były punktem wyjścia do podsumowanego dzisiaj projektu „Śladami ks. Władysława Siarkowskiego. Wybrane elementy kultury duchowej na Kielecczyźnie.” Efekty omówiono podczas konferencji prasowej w Parku Etnograficznym w Tokarni.

W ramach projektu powstały: strona internetowa, wystawa planszowa, informator, będący syntetycznym zbiorem tradycji i obrzędów zebranych  w trakcie badań.

Projekt został zrealizowany w ramach programów Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Zakładał on przeprowadzenie wywiadów z mieszkańcami  w wybranych miejscowościach (głównie na Ponidziu), które praktykowały lub znają z przekazu specyficzne obrzędy, w tym cykliczne coroczne, tradycje lub czynności.

Kwota dofinansowania z  MKiDN wyniosła  22 000 zł, a całkowity koszt projektu opiewa na kwotę 27 756 zł.

– Rezultatem jest np. piętnaście wywiadów przeprowadzonych w dziewięciu miejscowościach, w których zrealizowano 22 filmy. Wszystkie wywiady dostępne są na profilu MWK w serwisie YouTube – informuje koordynator projektu Łukasz Wołczyk z Działu Badań Etnograficznych Muzeum Wsi Kieleckiej.

W ramach projektu została także przygotowana strona internetowa pod
adresem www.etnografiakielecczyzny.mwk.com.pl, gdzie znajdują się nie tylko wywiady w wersji audio-wideo, ale również transkrypcje tych wywiadów.

Ponadto na stronie odnaleźć można informacje biograficzne, dotyczące ks. Siarkowskiego oraz syntetycznie opisane obrzędy, tradycje oraz czynności (np. magiczne), które zachowały się do dzisiaj w pamięci rozmówców.

Na stronie odnaleźć można również galerię zdjęć z wyjazdów na badania – przedstawiają one, m.in. malowniczo położone w krajobrazie kapliczki, jak również sam unikatowy krajobraz Ponidzia.

12 – stronicowy informator zawiera z kolei zdjęcia oraz tekst w formie zbliżonej do tej, jaką odnaleźć można w publikacjach ks. Władysława Siarkowskiego. Zarówno filmy, jak również sama strona internetowa, przystosowane są do potrzeb osób z niepełnosprawnościami.

Władysław Siarkowski urodził się w Imielnie k. Jędrzejowa 28 lutego 1840 roku. W Krakowie ukończył Szkołę Wydziałową św. Barbary oraz Gimnazjum św. Anny, następnie podjął studia w kieleckim Seminarium Duchownym (1860-64).
W 1864 r. przyjął święcenia kapłańskie. Trzy lata później ks. Siarkowski otrzymał probostwo we wsi Kije k. Pińczowa. Tamten teren stał się szczególnie obszarem jego działań badawczych. Dzięki staraniom Oskara Kolberga został członkiem „przybranym”, czyli współpracownikiem Komisji Antropologicznej Akademii Umiejętności w Krakowie, a dwa lata później członkiem Lwowskiego Towarzystwa Archeologicznego. Zmarł 23 marca 1902 r. w Grodźcu.

Opublikował kilkadziesiąt prac naukowych i popularnonaukowych, m.in. w „Gazecie Kieleckiej”, „Wiśle” i „Tygodniku Ilustrowanym”.

Do dzieł odgrywających fundamentalną rolę w poznaniu przeszłości regionu należy trzyczęściowe opracowanie „Materiały do etnografii ludu polskiego z okolic Kielc”, opublikowane po raz pierwszy w „Zbiorze wiadomości do antropologii krajowej”, serii wydawniczej Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie, w latach 1878-80. Z tego imponującego dzieła korzystał sam Oskar Kolberg, o czym świadczą jego listy do ks. Siarkowskiego.

Nadal znaczna część jego dorobku pozostaje w rozproszeniu.