Trakt historyczny na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie

Od sierpnia Cmentarz Centralny w Szczecinie ma szlak turystyczny. Na trasie, której przejście zajmuje średnio 2 godziny, znajduje się 21 tablic, które są skupiskiem nagrobków, starych pomników lub innych elementów architektonicznych.

Wśród zabytków na trasie spotykamy Pomnik Żołnierzy Poległych w I wojnie światowej, nagrobki z początku XX wieku w kształcie pamiątkowych głazów. Idąc koło lapidarium mijamy groby zasłużonych w okresie powojennym: Czesława Piotrowskiego, założyciela pierwszej szkoły muzycznej w Szczecinie, który spoczywa tam ze swoją żoną Wacławą, aktorki Stanisławy Engelówny czy pisarza Ryszarda Liskowackiego.

Jednym z ważniejszych pomników, które można spotykać na trasie jest grób Hermanna Hakena, nadprezydenta Szczecina, którego okres rządów przypadł na czas największego rozkwitu miasta na przełomie XIX i XX wieku.

Na Kwaterze Zasłużonych można zatrzymać się m.in. przy grobach: kapitana kapitanów Konstantego Maciejewicza, pioniera szkolnictwa morskiego w Szczecinie; Janiny Szczerskiej, pionierki szkolnictwa w Szczecinie, a także sławnego trenera Pogoni Szczecin Floriana Krygiera.

Dalej trasa wiedzie przez cmentarz wojenny obok pomnika „Tym, którzy nie powrócili z morza”, a także obok Krzyża Katyńskiego.

– Cmentarz jest porządkowany i w związku z tym powstał pomysł, aby to jakoś uczytelnić i pokazać mieszkańcom Szczecina i przyjezdnym, że cmentarz to nie tylko zieleń, ale także to stara rzeźba nagrobna, również historia, która znajduje wyraz w pomnikach i grobach. Są to pamiątki, które należałoby pokazywać – mówi Maciej Słomiński, prezes Stowarzyszenia Na Rzecz Cmentarza Centralnego.

Renowacja pomników jest możliwa również dzięki kwestom podczas uroczystości Wszystkich Świętych. – Robimy je już od 6 lat – mówi Słomiński. – Wzorujemy się na warszawskich Powązkach, na działaniach, które kiedyś podjął Jerzy Waldorff. Za pieniądze zebrane podczas tej kwesty można odnowić nagrobki i są to często nagrobki poniemieckie, które prawie zostały zniszczone. Przyjęliśmy pewną zasadę równowagi i odnawiamy również nagrobki polskich zasłużonych dla miasta.

W akcjach Stowarzyszenie współpracuje również ze Związkiem Artystów Scen Polskich, podczas których aktorzy aktywnie uczestniczą w kwestach. – Aktorzy wędrują po Polsce i często nie mają rodziny w danym mieście, a co za tym idzie ich groby często są zaniedbane i zapomniane – zauważa Maciej Słomiński. – Pieniądze z tych akcji pozwalają odnowić również nagrobki aktorów.

Cmentarz Centralny w Szczecinie zajmuje 3 miejsce pod względem wielkości w Europie po cmentarzu w Hamburgu i w Wiedniu. – Tej samej wielkości lub nieco większy jest też cmentarz w Monachium. – Wszystko to założenia parkowe, cmentarze ogrody z rozległym terenem zieleni pięknie urządzone – ocenia Maciej Słomiński.