Trybunał w Strasburgu: etyka lub religia – wybór musi być

Brak możliwości wyboru w polskich szkołach etyki zamiast religii narusza Europejską Konwencję Praw Człowieka i Podstawowych Wolności – orzekł Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu. Odniósł się on do skargi rodziny Grzelaków złożonej w przeciwko Polsce.

W 2002 r. skargę w Trybunale złożyli Urszula i Czesław Grzelakowie z Wielkopolski. Opinię popierającą napisała Helsińska Fundacja Praw Człowieka. Syn państwa Grzelaków, Mateusz musiał dwa razy zmieniać szkołę, gdyż był dyskryminowany przez swoich kolegów z powodu rezygnacji z uczęszczania na lekcje religii. Zgodnie z prawem szkoła powinna takim uczniom zapewniać lekcje etyki, ale w praktyce jest inaczej. Na świadectwie Mateusza Grzelaka w rubryce „religia/etyka” widnieje znak kreska, co – zdaniem rodziców – godziło w prawo każdego obywatela do milczenia w kwestii sumienia i wyznania.

Zgodnie z orzeczeniem Trybunału doszło do naruszenia art. 14 Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, zakazującego dyskryminacji w związku z art. 9, gwarantującym wolność myśli, sumienia i wyznania. Trybunał podkreślił, że uczniowie uczęszczający na religię mają na świadectwie ocenę, podczas gdy osoba niewierząca, która chciała uczęszczać na etykę, ma w tym miejscu przekreślone słowa religia/etyka.

Wyrok zapadł stosunkiem głosów sześć do jednego.

Z najnowszych danych Ministerstwa Edukacji Narodowej, wynika, że religia jest nauczana w 72 proc. polskich szkół wszystkich szczebli i rodzajów, a etyka – w 2,4 proc.

„Trybunał Praw Człowieka kolejny raz stoi po stronie wolności od religii i laickiego rozumienia wolności sumienia. To swoisty zwrot w jego orzecznictwie” – tak w rozmowie z KAI dzisiejsze orzeczenie skomentował europoseł Konrad Szymański.

„To nie jest pierwsze orzeczenie tego rodzaju” – dodał polski europoseł, nawiązując do sprawy Lautsi przeciwko państwu włoskiemu w sprawie obecności krzyży w szkolnych klasach. – Jest to taka interpretacja praw człowieka, która zawsze zmierza do eliminowania obecności religii w życiu publicznym – powiedział.