Trzecia pielgrzymka Jana Pawła II do Polski – 8–14 czerwca 1987 r.

8 czerwca 1987 r. rozpoczęła się III pielgrzymka Jana Pawła II do Polski, jak się miało okazać ostatnia do Polski Ludowej. Pielgrzymka przebiegała pod hasłem „Do końca ich umiłował”. W dniach 8-14 czerwca Papież odwiedził Warszawę, Lublin, Tarnów, Kraków, Szczecin, Gdynię, Gdańsk, Częstochowę i Łódź. Była to najbardziej polityczna ze wszystkich pielgrzymek, które Jan Paweł II odbył do Polski rządzonej przez komunistów. Pielgrzymka w czerwcu 1987 r. otworzyła drogę do przełomu w roku 1989.

„Nadzieje” Komunistów

Przygotowania do pielgrzymki trwały wiele miesięcy, ale najważniejsze decyzje zapadły na przełomie 1986 i 1987 r. Kluczowe było spotkanie papieża z gen. Wojciechem Jaruzelskim, który 13 stycznia 1987 r. gościł w Watykanie jako przewodniczący Rady Państwa PRL.

Ekipa gen. Jaruzelskiego przyjęła zapowiadany przyjazd Papieża z dużymi nadziejami, a jednocześnie obawami. Spodziewano się, że obecność Ojca Świętego może załagodzić napięcia między władzą a społeczeństwem oraz poprawić obraz rządu PRL w oczach świata. Jednocześnie, niebezpodstawnie obawiano się demonstracji antyrządowych i wystąpień środowisk opozycyjnych.

Trasa trzeciej pielgrzymki przebiegała przez Warszawę, Lublin, Tarnów, Kraków, Szczecin, Gdynię, Gdańsk, Częstochowę i Łódź. Oficjalnym powodem przyjazdu papieża do kraju był udział w Kongresie Eucharystycznym w Warszawie oraz beatyfikacja Karoliny Kózkówny i bpa Michała Kozala.

Pielgrzymka do Ojczyzny

Tym razem wizyta Ojca Świętego nie budziła tak wielkiego oporu władz, jak poprzednie pielgrzymki. Dygnitarze protestowali jedynie przeciwko podróży Jana Pawła II do Gdańska, spotkaniu z Lechem Wałęsą i odwiedzeniu grobu księdza Jerzego Popiełuszki na warszawskim Żoliborzu.

Do ważnych momentów tej wizyty, obok nabożeństw i rozmów z wiernymi, można zaliczyć dialog z przedstawicielami Kościołów innych wyznań oraz Związku Religijnego Wyznania Mojżeszowego, spotkanie z przewodniczącym Rady Państwa, generałem Wojciechem Jaruzelskim oraz rozmowę z Lechem Wałęsą i jego rodziną.

Niezapomnianym wydarzeniem było spotkanie Ojca Świętego z młodzieżą na Westerplatte. Jego słowa skierowane do zebranych odwoływały się do bohaterskiej obrony półwyspu we wrześniu 1939 r. i jednocześnie niosły moralne przesłanie dla młodych ludzi:

„Każdy z was, młodzi przyjaciele, znajduje też w życiu jakieś swoje „Westerplatte”. Jakiś wymiar zadań, które trzeba podjąć i wypełnić. Jakąś słuszną sprawę, o którą nie można nie walczyć. Jakiś obowiązek, powinność, od której nie można się uchylić. Nie można „zdezerterować”. Wreszcie – jakiś porządek prawd i wartości, które trzeba „utrzymać” i „obronić”, tak jak to Westerplatte, w sobie i wokół siebie”.

Z kolei msza święta na Zaspie w Gdańsku stała się manifestacją papieskiego poparcia dla społecznych aspiracji. To tu Papież nakreślił dla „Solidarności”, wszystkich Polaków, w tym także dla władzy, etyczne przesłanie na nieodległą – jak wkrótce miało się okazać – przyszłość.

W stolicy Ojciec Święty spotkał się z Matką Teresą z Kalkuty i otworzył obrady II Krajowego Kongresu Eucharystycznego. 14 czerwca 1987 roku odleciał do Rzymu.

Więcej, w tym audio: https://ipn.gov.pl/pl/dla-mediow/komunikaty/186388,TEKSTAUDIO-III-Pielgrzymka-Papieza-Jana-Pawla-II-do-Polski-814-czerwca-1987-r.html