Trzy fundamenty Europy

Franciszek, odbierając w piątek Nagrodę Karola Wielkiego, wołał o nowy europejski humanizm bazujący na trzech filarach: zdolności do integracji, zdolności do dialogu i zdolności do rodzenia. Jego przemówienie było marzeniem o powrocie przez Unię Europejską do tych ideałów, które postawili przed nią Ojcowie Założyciele, głęboko tkwiący w ideale chrześcijańskim.

Mówiąc o zdolności do integracji, Franciszek wyznał, że marzy o Europie, „gdzie bycie imigrantem nie byłoby przestępstwem, ale zaproszeniem do większego zaangażowania na rzecz godności wszystkich istot ludzkich”. Podzielił się też marzeniem o Europie zdolnej do dialogu, przypominając, że „pokój będzie trwały o tyle, na ile uzbroimy nasze dzieci bronią dialogu, nauczymy je dobrej walki, spotkania i negocjacji”. Wołał też o „Europę rodzin”, ze skutecznymi politykami skoncentrowanymi „bardziej na narodzinach dzieci niż na narastaniu dóbr”.

W tym kontekście skrytykował skrajny model liberalizmu gospodarczego rodzący „niesprawiedliwość i różne formy wyzysku”. W opozycji do nich – nawiązując do europejskiej zasady solidarności – apelował o poszukiwanie nowych modeli ekonomicznych opartych na ekonomii społecznej. Promował tzw. społeczną gospodarkę rynkową, która o wiele bardziej sprzyja człowiekowi i jego integralnemu rozwojowi.

Zdaniem papieża „Kościół może i musi wnieść swój cenny wkład do odrodzenia Europy zmęczonej, ale wciąż pełnej energii i potencjału”. A zadanie Kościoła zbiega się z jego misją głoszenia Ewangelii i wychodzeniu ku człowiekowi zagubionemu, poszukującemu sensu i wspólnoty, niosąc mu silną i prostą obecność Jezusa. A dokonać tego może tylko „Kościół bogaty w świadków”, który „poprzez mężczyzn i kobiety, którzy zostali dotknięci przez Jezusa i żyją Ewangelią, nie szukają niczego innego”.

Marcin Przeciszewski