Uroczyste obchody 80. rocznicy zagłady gett w Otwocku, Falenicy i Rembertowie

W sierpniu 2022 r. mija 80. rocznica zagłady gett w Otwocku, Falenicy i Rembertowie. Wystawy sztuki, marsze pamięci i modlitwy, koncerty, wykłady, spacery po nieistniejącym mieście – to wydarzenia zorganizowane przez lokalnych społeczników dla upamiętnienia tragicznych wydarzeń. Uroczystości odbywać się będą w Otwocku, Falenicy i w różnych miejscach Warszawy.

– W Otwocku od 2002 r. organizujemy publiczne upamiętnienia tego najbardziej tragicznego dnia w historii miasta (19 sierpnia 1942 r. połowa mieszkańców Otwocka została wywieziona do obozu zagłady w Treblince). 80. rocznica zobowiązuje nas jako lokalnych społeczników w sposób wyjątkowy. Skoro przyjeżdża specjalnie na ten dzień z Izraela jeden z ostatnich żyjących ocalałych żydowskich otwocczan, prawie 90-letni Yossi Nitzan z żoną Batią (zresztą akurat w swoją 60. rocznicę ślubu), to i my powinniśmy godnie uczcić pamięć naszych żydowskich współobywateli – mów KAI Zbigniew Nosowski, przewodniczący Społecznego Komitetu Pamięci Żydów Otwockich i Karczewskich oraz wiceprzewodniczący Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów.

18 sierpnia o godz. 19.00 w domu parafii św. Wincentego a Paulo odbędzie się wernisaż wystawy malarstwa prof. Wojciecha Cieśniewskiego.

Proboszcz parafii, ks. Bogdan Sankowski, wyjaśnia, że miejsce wystawy może niektórych zaskakiwać, ale on nie ma wątpliwości, że parafia powinna wziąć udział w obchodach 80. rocznicy zagłady otwockich Żydów, a wystawa obrazów inspirowanych m.in. fotografiami otwockich Żydów jest jednym z najpiękniejszych sposobów takiego uczestnictwa.

– Historii naszego miasta i naszej parafii nie da się uczciwie opowiedzieć bez Żydów. W okresie międzywojennym w Otwocku było kilka synagog i jedna parafia rzymskokatolicka. Choć nie były to czasu ekumenizmu i dialogu międzyreligijnego, relacje między wyznawcami różnych religii układały się zasadniczo dobrze. Symbolem tego może być, napisana w języku jidysz, autobiograficzna powieść Symchy Symchowicza „Pasierb nad Wisłą”, w której autor, wychowany w Otwocku, opisuje z sentymentem figurę Chrystusa z krzyżem przy ulicy Orlej – napisał ks. Sankowski w artykule dla strony zydziotwoccy.pl.

Podczas niemieckiej okupacji w Otwocku hitlerowcy utworzyli getto, obejmujące teren parafii. Ówczesny proboszcz, ks. Ludwik Wolski, oraz wikary ks. Jan Raczkowski – kapelan Szarych Szeregów, udzielali pomocy Żydom, dla których plebania i kościół stały się miejscem schronienia i opieki. Księża bezinteresownie wystawiali fikcyjne świadectwa urodzenia dla żydowskich dzieci i przekonywali parafian do pomocy Żydom, gromiąc z ambony szantażystów i szmalcowników. Obaj otrzymali pośmiertnie medale Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, które są obecnie umieszczone w kaplicy Matki Bożej, Patronki Otwocka.

Marsz pamięci i modlitwy w Otwocku odbędzie się 19 sierpnia, wyruszając o 17.00 z ul. Reymonta (przy rondzie B. Marchlewicza).

W tegorocznym marszu weźmie udział jeden z ostatnich żyjących ocalałych otwockich Żydów Yossi Nitzan z Izraela (w Polsce: Józef Panicman). Przyjedzie on specjalnie w tym celu do Otwocka z żoną i rodziną (akurat w dniu 60. rocznicy ślubu). Obecne będą też rodziny innych ocalałych z Australii, USA i z Polski.

Udział w marszu zapowiedzieli również m.in.: ambasador Izraela w Polsce Yacov Livne, ambasador Niemiec w Polsce Thomas Bagger, biskup warszawsko-praski Romuald Kamiński, rabin Icchak Rapoport z warszawskiej gminy żydowskiej. W modlitwę włączy się swoim śpiewem Sława Przybylska.

Pełny program obchodów i szczegółowe informacje znaleźć można na stronie: zydziotwoccy.pl