Uroczyste otwarcie Biblioteki Archidiecezji Wrocławskiej

Prawie siedem lat trwały prace nad odbudową, zniszczonego w czasie Drugiej Wojny Światowej budynku, w którym będzie mieściła się nowoczesna biblioteka. Na siedmiu kondygnacjach i 4,5 tys. metrach kwadratowych przechowywanych i udostępnianych będzie 450 tys. woluminów. Poświecenia obiektu dokonał 13 października abp Józef Kupny.

Ze względu na sytuację epidemiczną uroczystość została zorganizowana w pełnym reżimie sanitarnym, a liczbę gości ograniczono do minimum, tak, by możliwe było zachowanie bezpiecznych odstępów. Zrezygnowano także z grupowego zwiedzania budynku. Obecny na uroczystości metropolita wrocławski zwrócił uwagę, że inwestycja jest ważna nie tylko dla Kościoła na Dolnym Śląsku, ale również dla całego świata naukowego jak i dla mieszkańców Wrocławia. – Dzięki niej nasze zasoby stają się dostępne dla wszystkich zainteresowanych – mówił abp Kupny, dodając: – Pozostajemy otwarci na współpracę i realizowanie wspólnych projektów. Pasterz Kościoła wrocławskiego przypomniał także uroczystość poświęcenia kamienia węgielnego, w której uczestniczył jako biskup pomocniczy archidiecezji katowickiej. – Nie myślałem wówczas, że za kilka lat przyjdzie mi poświęcić nowy obiekt stwierdził ksiądz arcybiskup.

Nowa biblioteka powstała na fundamentach XVIII-wiecznego alumnatu (akademik dla kleryków przygotowujących się do kapłaństwa został zbudowany w tym miejscu w latach 1725 – 1729), który został zniszczony w kwietniu 1945 r. w wyniku działań wojennych – opowiadał zebranym odpowiedzialny za budowę ks. Adam Dereń, dodając, że zachowała się jedynie część piwnic, które zasypano gruzem z Ostrowa Tumskiego, a które dziś można podziwiać na poziomie minus 1.

Fot. Twitter/archidiecezjawr

Wmurowanie kamienia węgielnego pod budowę nastąpiło w obecności Konferencji Episkopatu Polski w czerwcu 2012 r. Pierwsze prace ruszyły w grudniu 2013 r. Jak tłumaczą przedstawiciele archidiecezji wrocławskiej, w bryle zewnętrznej odtworzone zostały kształt, proporcje i detale elewacji dawnego alumnatu. Wewnątrz zaś mieści się nowoczesna biblioteka, która ma 7 kondygnacji, a całkowita jej powierzchnia ok. 4,5 tys. metrów kwadratowych. – Są tu 4 czytelnie z księgozbiorem otwartym, 6 magazynów, w których znajdują się najcenniejsze zabytki piśmiennictwa, pomieszczenia administracji, sala konferencyjna, księgarnio-kawiarnia, węzły sanitarne i pomieszczenia techniczne – tłumaczą osoby pracujące przy budowie. W całym gmachu mieści się 16 tys. metrów bieżących półek, na których można przechowywać 450 tys. woluminów (w tym ok 1300 inkunabułów i ponad 55 tys. starodruków). – Zostały tu stworzone odpowiednie warunki do przechowywania księgozbioru (klimat, temperatura, wilgotność oraz wymagane zabezpieczenia). Zastosowano specjalny system gaszenia gazem w razie pożaru – podkreśla ks. Dereń.

Całkowity koszt wykonanych prac to ok. 21 mln zł. Środki pochodziły ze zbiorów Archidiecezji Wrocławskiej, dotacji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Fundacji, odpowiedzialnej za budowę biblioteki. Do nowego obiektu przeniesione zostały zbiory trzech bibliotek: Biblioteki Kapitulnej, Papieskiego Wydziału Teologicznego oraz Archiwum Archidiecezji Wrocławskiej.

Biblioteka Kapitulna jest jedną z najstarszych na Śląsku. Tradycja mówi, że powstała za rządów bp. Urbana w 983 r., chociaż dokładniejsze wzmianki na jej temat pochodzą dopiero z XIII i XIV w. Najcenniejszym dziełem przechowywanym w tej bibliotece jest Księga Henrykowska, wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Są tu także unikatowe zabytki piśmiennictwa, takie jak m.in. ilustrowane ręcznie Kroniki Świata, różne wydania Pisma Świętego, dzieła o sferach niebieskich. Kilka woluminów pochodzi wprost z drukarni Gutenberga. Najstarszym z tego zbioru jest wydany w Moguncji inkunabuł z 1460 r. autorstwa Mateusza z Krakowa.

Biblioteka Papieskiego Wydziału Teologicznego działa od 1947 r., jest biblioteką naukową, która służy przede wszystkim studentom i pracownikom naukowym PWT. Zawiera ogółem 180 tys. jednostek, w tym 7700 woluminów starych druków, tematycznie oscylujących wokół różnych dziedzin nauk humanistycznych, m.in: religioznawstwo, filozofia, historia, psychologia, pedagogika, teologia.

Archiwum Archidiecezji Wrocławskiej, przechowuje dokumenty dotyczące archidiecezji, a wśród nich m.in. rękopisy, z których najstarszy benedykcjonał pochodzi z XII w., pergaminy (bulle papieskie, dokumenty królewskie i książęce), zbiory ikonograficzne, kartograficzne, numizmatyczne. Jest tu największy w Polsce zbiór ksiąg metrykalnych, z których najstarsza księga chrzcielna pochodzi z 1571 r.