W Nowym Jorku trwa światowy kongres zaratusztrian

Z inicjatywy działających w Stanach Zjednoczonych dwóch organizacji zrzeszających zaratusztrian, w Nowym Jorku rozpoczął się 1 lipca światowy Kongres wyznawców tej starożytnej religii, liczącej ponad 3000 lat, a pochodzącej z Persji. W czasie 4 dni obrad ponad 1200 ich uczestników z 16 krajów ma nakreślić dalsze perspektywy swej wiary.

Wysłuchają też referatów przedstawicieli innych religii, m.in. przewodniczącego Nowojorskiej Rady Rabinów Josepha Potasnika i ks. Briana E. McWeeneya – dyrektora Komisji ds. Ekumenizmu i Dialogu Międzyreligijnego archidiecezji nowojorskiej.

Refleksjami nt. stanu i sytuacji zaratusztrianizmu (zoroastryzmu) w dzisiejszym świecie podzielił się z agencją AP Sam Wadia, urodzony w Bombaju a obecnie działający w Nowym Jorku architekt, współprzewodniczący zjazdu. Wspomniał on o zjawisku zamierania tej religii, z którą utożsamia się obecnie na całym świecie – według różnych źródeł – od 125 do 250 tys. osób. „Rozwojowi zaratusztrianizmu nie sprzyjają jego zasady” – stwierdził Wadia. Wskazał, że jego wierni nie nastawiają się na nawracanie innych, a w wielu wypadkach „nie uznają za swych współwyznawców nawet dzieci pochodzących z małżeństw mieszanych”.

Jednocześnie Wadia, który założył organizacje „Powrót zaratusztrian do korzeni” i organizuje m.in. pielgrzymki do świętych miejsc tej religii w Indiach, wyraził przekonanie, że wiara ta „przetrwa”. On, a także kilku innych naukowców wskazuje na USA jako na „potencjalne miejsce, gdzie może dojść do wzrostu tej religii”, która dotychczas istniała głównie w Indiach, gdy jej ojczyznę – Persję podbili muzułmanie.

Podobnie uważają m.in. badacz zaratusztrianizmu prof. Almut Hintze z londyńskiej Szkoły Badań Wschodnich i Afrykańskich (SOAS) i prof. Jamsheed Choksy z Uniwersytetu Indiana w Indianopolis (w stanie Indiana). Twierdzą oni zgodnie, że „Ameryka Północna to miejsce naszej nadziei. Wiąże się to z rosnąca emigracją do tego kraju wyznawców (głównie z Indii) oraz z rozwojem wspólnot, w których przybywa coraz więcej dzieci wzrastających w «godziwych» warunkach”.

Agencja AP przypomniała, że wyznawcami tej religii byli m.in. Jamsetji Tata (1839-1904) – jeden z najwybitniejszych przemysłowców i założyciel koncernu „Tata Group” oraz Freddie Mercury (1946-91) – legendarny brytyjski muzyk z zespołu „Queen”, piosenkarz i autor tekstów.

Zaratusztrianizm (zoroastryzm, zoroastrianizm) jest religia irańską, wywodzącą się od Zaratusztry, powstała między 628 a 551 rokiem przed Chr. U jego początków były dawne wierzenia ludów indoeuropejskich, żyjących na terenach dzisiejszego północnego Iranu. Muzułmanie nazywają zaratusztrian czcicielami ognia. Ich świętą księgą jest Awesta, której najważniejszą część tworzą Gathy, zgodnie z wierzeniami napisane przez samego Zaratusztrę.

Była to religia państwowa w istniejącym na terenie współczesnego Iranu i Iraku imperium Sasanidów. Wywarła ona znaczny wpływ na judaizm, a przez niego także na chrześcijaństwo i islam, toteż są podstawy do stwierdzenia, że takie podstawowe zasady tych religii jak Sąd Ostateczny, wędrówka duszy po śmierci do piekła lub nieba, wiara w istnienie diabła i nadejście mesjasza powstały pod silnym oddziaływaniem zoroastryzmu. Zdaniem historyków kościelnych pogląd ten jest przestarzały, niewiarygodny i ma swoje źródło w oświeceniowej krytyce chrześcijaństwa, sprzeciwiającej się wszelkiej jego oryginalności.

Upadek tej religii wiąże się z ekspansją islamu, na który po podboju arabskim (po VII w.) przeszła większość Irańczyków. W samym Iranie pozostało obecnie ok. 40 tys. zaratusztrian, cieszących się wprawdzie statusem mniejszości konstytucyjnej, w praktyce jednak często dyskryminowanych. Najliczniejszą grupę współczesnych zaratusztrian stanowią indyjscy Parsowie (ok. 150 tys.), którzy przybyli do Indii po najeździe arabskim. Poza tym znaczniejsze wspólnoty wiernych istnieją jeszcze jedynie w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii. Łącznie na świecie jest obecnie nie więcej niż 250 tys. zaratusztrian. W ostatnich latach notuje się zmniejszanie się liczby wiernych (na rzecz bahaizmu, islamu i hinduizmu) oraz spadek ich aktywności religijnej.