W przyszłym roku konserwacja ołtarza Wita Stwosza

W przyszłym roku specjaliści prowadzący konserwację ołtarza Wita Stwosza w bazylice Mariackiej w Krakowie zajmą się jego szafą główną ze sceną Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny. To arcydzieło późnego gotyku jest jednym z najwybitniejszych dzieł sztuki i najczęściej podziwianym zabytkiem w Europie.

Do prac przy ołtarzu Wita Stwosza wykorzystywane są najnowsze technologie badawcze, takie jak lasery czy tomograf techniczny. Pozwalają one m.in. ocenić stan zabytkowych rzeźb, zobaczyć ich konstrukcyjne elementy oraz zbadać związki organiczne, które znajdują się na rzeźbach. W pracach uczestniczą specjaliści z Polski a także eksperci z zagranicy: konserwatorzy dzieł sztuki, historycy, fizycy oraz chemicy, dla których zetknięcie się z rzeźbami Wita Stwosza w takiej bliskości jest rzeczą niezwykle atrakcyjną.

Do tej pory odnowione zostało zwieńczenie ołtarza, niemal ukończona jest konserwacja dwunastu kwater ze skrzydeł ołtarza, które są widoczne gdy jest on zamknięty. Restauracji poddawane są rzeźby z predelli czyli podstawy nastawy ołtarzowej. Ukończona już została między innymi jedna z kwater ze sceną „Pojmania Jezusa”. W przyszłym roku specjaliści rozpoczną prace konserwatorskie przy główne części ołtarza.

Dr Jarosław Adamowicz, konserwator dzieł sztuki, kierujący pracami przy ołtarzu Wita Stwosza mówił, że specjalistom zależy na zachowaniu autentycznego charakteru gotyckich płaskorzeźb. – W trakcie prac odsłaniamy pierwotną kolorystykę, oczyszczamy wszystkie fragmenty z zabrudzeń, uzupełnień oraz przemalowań, które narastały na przestrzeni lat – powiedział dr Adamowicz.

Jak dodał, w trakcie prowadzonych prac konserwatorskich badacze posiłkują się tradycyjną fotografią w promieniach rentgenowskich i stosują badania analityczne, które pozwalają zdiagnozować pierwotną budowę technologiczną i historyczną. Konserwatorzy analizują również skład pierwiastkowy, który pozwala m.in. na określenie jakie barwniki zostały zastosowane, stosowane są także lasery do oczyszczania struktur drewna.

Kompleksowe prace badawcze i konserwatorskie ołtarza Wita Stwosza w kościele Mariackim w Krakowie rozpoczęły się we wrześniu 2015 roku i potrwają do końca 2021 r. Koszt prac szacuje się na blisko 14 mln zł.

Ołtarz Wita Stwosza powstał w latach 1477-1489. W głównej części ołtarza artysta przedstawił scenę Zaśnięcia Marii Panny w otoczeniu apostołów, a nad tą sceną jej Wniebowzięcie. Na ruchomych skrzydłach ołtarza można zobaczyć Zwiastowanie, Hołd Trzech Króli, Zesłanie Ducha Świętego, a po ich zamknięciu, płaskorzeźby nawiązujące do wydarzeń z życia Marii i Chrystusa. Ołtarz w czasie II wojny światowej został zrabowany przez hitlerowców. Odnaleziono go w Norymberdze. Do Bazyliki Mariackiej powrócił w 1957 r.