78. rocznica utworzenia Polskiego Państwa Podziemnego

Mszą św. w katedrze polowej zainaugurowano obchody 78. rocznicy utworzenia Polskiego Państwa Podziemnego (PPP). Eucharystii przewodniczył ks. ppłk Mariusz Tołwiński – proboszcz katedry polowej. W homilii dziękował kombatantom za podjęcie trudu tworzenia podziemnych struktur politycznych i wojskowych, które były fenomenem na skalę świata.

List do uczestników liturgii Eucharystii skierował bp Józef Guzdek. W przesłaniu zauważył, że utworzenie Polskiego Państwa Podziemnego „trwale zapisało się w dziejach naszej Ojczyzny” oraz „było swoistą manifestacją prawa naszego narodu do niepodległości”. „Konspiracyjne Państwo Polskie działało niezwykle sprawnie, wypełniając wszystkie przynależące państwu funkcje, ciesząc się akceptacją społeczną i podziwem” – napisał.

Ordynariusz wojskowy podkreślił, że z ofiary żołnierzy Armii Krajowej „wyrosła siła, która pozwoliła przetrwać naszemu narodowi brutalny czas okupacji”. „Dziś z dumą możemy mówić o fenomenie Polski Podziemnej. Mimo prób wymazania tej struktury z kart historii przez komunistyczny reżim, pamięć o niezłomnych orędownikach sprawy niepodległości i suwerenności przetrwała w sercach i umysłach Polaków”.

W homilii ks. ppłk Tołwiński podkreślił, że twórcy Państwa Podziemnego nawet w chwili najtrudniejszej próby nie utracili nadziei, a motywem ich działań i ofiarności była wizja wielkiej i niepodległej Polski. – To miłość do orła w koronie prowadziła ich na barykady, do walki o Wilno i Lwów, do walki o serce Polski – Warszawę – powiedział.

Proboszcz katedry przypomniał, że pamięć o PPP była przez lata ukrywana i zakłamywana. – Przez wiele lat nikt nie powiedział prostego słowa: „dziękuję”. A wręcz wstydzono się tych, którzy wolnej chcieli Ojczyzny – powiedział.

Czytaj także: Powstanie Warszawskie jest dla nas lekcją wiary w Boga i w człowieka

Ksiądz Tołwiński podziękował kombatantom za to, że w chwilach najcięższej próby nie stracili nadziei i podjęli wysiłek walki z wrogiem. – Chylimy nasze czoła przed wami, którzy jesteście świadkami i filarami, na których opiera się nasza Ojczyzna. Niech Bóg, Pan nadziei błogosławi wam, obdarza siłami, a wolna Polska niech rośnie i umacnia się pośród narodów świata w pokoju i wolności – powiedział.

We Mszy św. uczestniczyli kombatanci i weterani II wojny światowej, przedstawiciele Światowego Związku Żołnierzy AK i wielu innych organizacji kombatanckich. Obecni byli również Jan Józef Kasprzyk – Szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, Wojciech Kolarski – podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP, Wojciech Fałkowski – podsekretarz stanu w MON, gen. dyw. Jan Śliwka – zastępca Dowódcy Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych, gen. bryg. Jan Dziedzic – zastępca Szefa Sztabu Generalnego WP, gen. bryg. pil Tadeusz Mikutel – zastępca Dowódcy Operacyjnego Rodzajów Sił Zbrojnych, gen. bryg. Sławomir Żakowski – zastępca dowódcy Centrum Operacji Powietrznych-Dowództwa Komponentu Powietrznego, gen. Robert Głąb – Dowódca Garnizonu Warszawa, oficerowie stołecznego garnizonu oraz przedstawiciele władz miasta i mieszkańcy Warszawy.

Po zakończonej Eucharystii wierni udali się pod pomnik gen. Stefana Roweckiego „Grota”, gdzie złożone zostały kwiaty. Dalsze uroczystości rocznicowe odbyły się pod pomnikiem Polskiego Państwa Podziemnego przy ul. Wiejskiej.

Za Polskie Państwo Podziemne uznaje się istniejące w latach 1939-45 konspiracyjne instytucje administracji państwowej, struktury polityczne oraz siły zbrojne, utworzone na obszarze okupowanej Polski z upoważnienia Rządu RP na uchodźstwie. Za moment utworzenia Polskiego Państwa Podziemnego uważa się założenie przez gen. Michała Tokarzewskiego-Karaszewicza konspiracyjnej organizacji polityczno-wojskowej Służba Zwycięstwu Polski. Zawiązano ją w nocy z 26 na 27 września 1939 r. tuż przed kapitulacją Warszawy.

Największymi wystąpieniami zbrojnymi Polski Podziemnej były akcja „Burza” i wybuch Powstania Warszawskiego.

Po wkroczeniu wojsk sowieckich na tereny Polski przywódcy Polskiego Państwa Podziemnego zostali aresztowani przez NKWD i oskarżeni o współpracę z Niemcami przeciw Armii Czerwonej. Skazano ich w tzw. Procesie Szesnastu w czerwcu 1945 r. W sowieckich więźniach zmarł m.in. Jan Stanisław Jankowski – wicepremier, Delegat Rządu RP na Kraj i gen. Leopold Okulicki „Niedźwiadek” – ostatni dowódca Armii Krajowej. Rozpoczął się okres represji wobec członków AK oraz Polskiego Państwa Podziemnego, który w różnym nasileniu trwał przez okres PRL.