Warszawa: duże zainteresowanie liturgiami stacyjnymi

Dużym zainteresowaniem wśród wiernych cieszyły się zorganizowane przez diecezje warszawskie liturgie stacyjne, które przez 40 dni Wielkiego Postu sprawowane były codziennie po kolei w wybranych kościołach. Wiadomo, że wspólna inicjatywa kard. Kazimierza Nycza i abp. Henryka Hosera będzie kontynuowana także w przyszłym roku.

Kard. Kazimierz Nycz i abp Henryk Hoser w liście na Wielki Post, po raz pierwszy skierowali do wiernych wspólne zaproszenie do udziału w tzw. liturgii stacyjnej. Przez 40 dni Wielkiego Postu, od Środy Popielcowej do Niedzieli Palmowej, w poszczególnych kościołach obu diecezji odbywały się specjalne nabożeństwa.

– Przez cały dzień w kolejnych stacyjnych kościołach był ruch, było bardzo dużo spowiedzi, ludzie rzeczywiście korzystali z tego dnia. Były też osoby, które zaczynały pielgrzymować po poszczególnych kościołach stacyjnych – powiedział KAI ks. Przemysław Śliwiński, rzecznik archidiecezji warszawskiej.

Wybrano czterdzieści świątyń, tyle ile jest dni Wielkiego Postu: 25 kościołów z archidiecezji warszawskiej i 15 z diecezji warszawsko-praskiej. Wybrano kościoły o szczególnej historii i wyjątkowym znaczeniu dla miasta.

Każdy kościół był „stacją” jednego dnia Wielkiego Postu. Na przykład, kościołem stacyjnym dla Środy Popielcowej był kościół Najświętszego Zbawiciela, a dla czwartku po Popielcu kościół Bogurodzicy Maryi przy Powstańców Śląskich.

Każdego dnia w wyznaczonym kościele obowiązywał ten sam program. Kościoły były otwarte od 6.00 do 21.00. Przez cały dzień wierni mieli możliwość spowiedzi, do 15.00 trwała adoracja Najświętszego Sakramentu. Poza tym, o godz. 12.00 była wspólna modlitwa Anioł Pański i Różaniec, o 15.00 Koronka do Miłosierdzia bądź Droga Krzyżowa, o 19.00 Gorzkie Żale. Na zakończenie sprawowana była Msza Św. o godz. 20.00.

Tradycja kościołów stacyjnych narodziła się w Rzymie. W poszczególne dni Wielkiego Postu wierni spotykali się – i spotykają – każdego dnia w innym kościele na specjalnej liturgii. Do dziś najbardziej wymownym znakiem w Rzymie jest pierwszy kościół stacyjny, w Środę Popielcową, którym jest bazylika św. Sabiny na Awentynie. To tam przeważnie papież odprawia Mszę św. rozpoczynającą Wielki Post i posypuje głowy wiernych popiołem.

Zwyczaj codziennego nawiedzania kościołów stacyjnych jest w Wiecznym Mieście bardzo żywy i dziś. Jemu poświęciła wydaną przed dwoma laty książkę „Rzymskie pasje” była ambasador RP przy Stolicy Apostolskiej Hanna Suchocka.

Warszawskim kościołem stacyjnym w Środę Popielcową był kościół Najświętszego Zbawiciela. Wybór kościoła ma związek z tragicznymi wydarzeniami z sierpnia 1946 r. Wydobyto wtedy z warszawskiego krematorium 6 ton prochów spalonych ludzkich zwłok i zgromadzono je w śródmiejskim kościele, a warszawiacy opłakiwali i żegnali prochy pomordowanych mieszkańców.

Idea kościołów stacyjnych nie jest w Warszawie nowa. To tu powstało i upowszechniło się pasyjne nabożeństwo Gorzkich Żali, które przez dziesięciolecia odprawiane było stacyjnie w poszczególnych kościołach Starego Miasta w kolejne dni tygodnia. To między innymi z tego powodu wśród kościołów stacyjnych nie ma – z wyjątkiem bazyliki św. Krzyża – świątyń z Krakowskiego Przedmieścia. Kościoły Starego Miasta były kościołami stacyjnymi podczas następującego po Wielkim Poście Wielkiego Tygodnia.

Archidiecezja Warszawska uruchomiła specjalny serwis w internecie, poświęcony kościołom stacyjnym, na którym publikowane były aktualne informacje, materiały multimedialne, a przede wszystkim przypomnienie, w którym kościele danego dnia Kościół warszawski zatrzymywał się na liturgii stacyjnej.