Warszawa: 25-lecie kościoła św. Jana Kantego

Uroczysty koncert organowy towarzyszył 10 stycznia srebrnemu jubileuszowi kościoła św. Jana Kantego na warszawskim Żoliborzu.

W ramach obchodów pokazano też film pokazujący niełatwą historię tej parafii, która dopiero po niemal 30 latach istnienia otrzymała pozwolenie na budowę świątyni. Jest to prężny ośrodek duszpasterski w stolicy, skupiający głównie żoliborską inteligencję.

Zgromadzeni wysłuchali koncertu organowego, opartego na motywach Jana Sebastiana Bacha, w wykonaniu Michała Dąbrowskiego, słynnego organisty, którego grę można usłyszeć w każdą niedziele, podczas Mszy św. transmitowanej z bazyliki Świętego Krzyża w Warszawie.

Kościół p.w. Św. Jana Kantego, zbudowany został w latach 1981-1984 wg projektu Tadeusza Zielińskiego. Powstał na ruinach części klasztoru Zmartwychwstanek, zniszczonego w czasie wojny, gdyż mieściła się tu jedna z głównych redut Żoliborza.

Parafia erygowana została trzydzieści lat wcześniej, 20 sierpnia 1952 r. przez prymasa Stefana Wyszyńskiego. Od początku parafia rodziła się w atmosferze ostrego konfliktu z władzami komunistycznymi, które jej nie chciały. Wyrazem tego był brak zgody na własną świątynię. Parafia znalazła tymczasową siedzibę w domu Zgromadzenia Sióstr Zmartwychwstania, prowadzącego tam znane liceum dla dziewcząt oraz przedszkole. Siostry udostępniły salę gimnastyczną swojego liceum na kaplicę oraz dwa pomieszczenia: jedno na kancelarię parafialną z zakrystią, drugie na plebanię.

Organizatorem i pierwszym proboszczem parafii św. Jana Kantego, aż do 1974 r. był słynny – m. in. dzięki swemu patriotycznemu zaangażowaniu – kapłan warszawski ks. Teofil Bogucki. Już od samego początku Prymas Wyszyński otaczał nową żoliborską parafię dużą troską, 24 stycznia 1953 r. ją osobiście odwiedził. 1 czerwca tego roku został poświęcony obraz Jezusa Miłosiernego, namalowany na potrzeby tej nowej jednostki duszpasterskiej.

W okresie uwięzienia Prymasa Polski w parafii Jana Kantego na Żoliborzu trwały systematyczne modlitwy w intencji jego uwolnienia. W 1954 r. – z racji 100-lecia ogłoszenia dogmatu o Niepokalanym Poczęciu – parafia został powierzona opiece Matki Bożej.

W 1956 r., kiedy polski Episkopat (bez Prymasa, który był jeszcze internowany) odnowił 26 sierpnia Śluby Narodu na Jasnej Gorze, równolegle ślubowanie odbyło się w parafii pw. św. Jana Kantego. Specjalne uroczystości i nabożeństwa związane z odnowieniem Ślubów Narodu trwały w parafii przez cały 1957 r. W połowie września tego roku nastąpiło nawiedzenie parafii przez kopię Jasnogórskiego Obrazu Matki Bożej. 20 października 1959 r. nastąpiło poświęcenie nowego obrazu św. Jana Kantego autorstwa Zbigniewa Jezierskiego.

W 1962 r. parafię dotknęły komunistyczne represje. Wadze zabroniły Siostrom Zmartwychwstankom prowadzenia przedszkola. 16 marca sprofanowano wiszący w kruchcie krzyż. Połamany krucyfiks odnaleziono na schodach kaplicy. W kilka dni później proboszcz, ks. Bogucki, przeżył zawał serca. W tym samym czasie władze nie wydały pozwolenia na uliczne procesje Bożego Ciała w parafii, więc odbywały się one w przyklasztornym ogrodzie.

W październiku 1965 r. w ostatnim roku Wielkiej Nowenny cała parafia dokonała aktu zawierzenia i oddania się w macierzyńską niewolę Matki Bożej. W 1966 r. miały miejsce parafialne uroczystości 1000-lecia chrztu Polski.

W 1967 r. władze zezwoliły na organizowanie ulicznej procesji Bożego Ciała w parafii. Jesienią tego roku odbył się pierwszy w parafii Tydzień Biblijny.

W lutym 1969 r. wprowadzono w kościele pw. Św. Jana Kantego posoborową, nową liturgię Mszy św.: twarzą do ludu. Ks. Teofil Bogucki powołał w parafii duszpasterstwa stanowe: nauczycieli, pielęgniarek, lekarzy i inżynierów. Spotkania laikatu odbywały się na ogół w jego skromnym i ciasnym mieszkanku położonym tuż przy kaplicy. Przybywało na nie także wielu h przedstawicieli inteligencji. Pojawiali się znani mieszkańcy „Parafii na Sadach” m. in. prof. Andrzej Stelmachowski, poseł Janusz Zabłocki, Leokadia Ruppert, Jerzy Dowgiałło, Anna Grzywacz czy Andrzej Gizmajer.

W 1970 r. – ze względu na szybko wzrastająca ilość mieszkańców parafii – zadaszono wewnętrzny dziedziniec klasztoru sióstr, dzięki czemu w liturgiach mogło brać udział znacznie więcej wiernych. Była to stalowa konstrukcja „plastra miodu”, w którym każda komórka tworzyła parasol skręcany na śruby. Jje autorem był miejscowy architekt Czesław Czułowski. Podczas odprawianej 24 grudnia 1970 r. pasterki wspominano ofiary krwawych wydarzeń na Wybrzeżu.

W lutym 1971 r. – korzystając z „gierkowskiej” odwilży w Polsce – zaczęto opracowywać plany budowy kościoła parafialnego. Starania o pozwolenie zajęły jednak 10 kolejnych lat.
W 1973 r. obchodzono uroczyście 500-lecie śmierci patrona parafii św. Jana Kantego.

W październiku 1974 r. ks. Teofil Bogucki został mianowany proboszczem sąsiedniej parafii św. Stanisława Kostki, a nowym proboszczem parafii św. Jana Kantego został ks. prof. Ryszard Śliwiński. Jednym pierwszych posunięć nowego proboszcza było utworzenie przy parafii duszpasterstwa akademickiego. Wybitnym duszpasterzem studentów był tam w latach 1976 – 1980 ks. Henryk Michalak.

W 1978 r. – dzięki staraniom mieszkającego na terenie parafii katolickiego posła Janusza Zabłockiego – władze obiecały wydać pozwolenie na budowę kościoła. Przystąpiono do opracowywania konkretnego projektu. W lutym 1980 r. został wybrany projekt autorstwa prof. Tadeusza Zielińskiego. 23 kwietnia 1981 r. parafia otrzymała pozwolenie na budowę kościoła. Kamień węgielny został wmurowany 11 czerwca przez bp. Jerzego Modzelewskiego. Równolegle rozpoczęto budowę plebanii i domu parafialnego.

31 października 1981 r. nowym proboszczem został ks. Antoni Dębkowski.

Na początku stanu wojennego otworzono w parafii duszpasterstwo dobroczynne, rozdające dary i sprawujące opiekę nad ubogimi bądź represjonowanymi. W ślad za tym nawiązano bliskie kontakty z paryską parafią św. Joanny de Chantal, która wspomagała żoliborską parafię.

23 grudnia 1984 r. została odprawiona pierwsza Msza św. w nowej świątyni. Prace budowlane nadal trwały. Nowy kościół został konsekrowany 5 czerwca 1995 r. Natomiast Dom Parafialny ukończono w trzy lata później.

Na początku lat 90. w parafii powstały nowe stowarzyszenia i ruchy apostolskie. W 1997 r. Rozpoczął działalność parafialny oddział Akcji Katolickiej. 16 października 1998 parafię nawiedziła figura Matki Bożej Fatimskiej. W 2000 r. życie parafii skoncentrowane było wokół obchodów roku Wielkiego Jubileuszu chrześcijaństwa, a 2002 r. parafia św. Jana Kantego obchodziła jubileusz 50-lecia.

Parafia liczy ok. 13 tys. mieszkańców. Działa w niej kilkanaście zespołów apostolskich i różnorodnych grup parafialnych. Dużym powodzeniem cieszy się wydawana przez grono miejscowych entuzjastów gazeta „Parafia na Sadach”, rozchodząca się w nakładzie tysiąca egzemplarzy. Pracujący społecznie zespół redakcyjny składa się z Barbary Kowalczyk, Marka Kowalskiego, ks. Piotra Pawła Laskowskiego, Anny Laszuk i s. Bernardy Koniecznej CR.

Proboszczem jest od 1981 ks. prałat dr Antoni Dębkowski (ur. w 1939 r.). Jednocześnie pełni on funkcję dziekana żoliborskiego. Do 1992 r. ks. Dębkowski był ekonomem archidiecezji warszawskiej, a w latach 1992–1997 członkiem Rady Kapłańskiej i Kolegium Konsultorów tejże archidiecezji. W skład ekipy duszpasterskiej wchodzą wikariusze: ks. Grzegorz Wolski, ks. Piotr Paweł Laskowski, ks. dr Michał Dubicki, ks. Robert Rasiński oraz jako rezydent ks. dr Janusz Węgrzecki.