Warszawa: o zadaniach duchownych i świeckich na obradach Rady Duszpasterskiej

„Zadania duchownych i świeckich wobec wyzwań współczesnych problemów duszpasterskich” były tematem posiedzenia Rady Duszpasterskiej Archidiecezji Warszawskiej. Gremium, które jest głosem doradczym metropolity warszawskiego zebrało się 1 grudnia pod przewodnictwem kard. Kazimierza Nycza. W gronie tym są m.in. przedstawiciele świata nauki i mediów, od lat członkiem rady jest obecny minister zdrowia.

Zdaniem metropolity warszawskiego tzw. tradycyjne duszpasterstwo jest podstawą aktywności Kościoła, należy je sprawować „dobrze, głęboko i pięknie”, ale obecnie nie wystarczą już tylko dotychczasowe metody. Jednym z wyzwań jest inicjacja chrześcijańska i przygotowanie do sakramentów, w sytuacji, gdy rodzina coraz bardzie potrzebuje pomocy w dziedzinie przekazywania wiary. Swoją rolę mają tu do odegrania ruchy i stowarzyszenia katolików świeckich we współpracy z kapłanami – uważa kard. Nycz.

Otwierając obrady zwrócił też uwagę na kwestię „wychodzenia do tych, którzy odeszli z Kościoła albo nigdy w nim nie byli” i związaną z tym potrzebę „nawrócenia pastoralnego”. Przed radą postawił problem „w jaki sposób formować młodzież?”. Wskazał również na wyzwanie, jakim jest miłosierdzie.

Szerszą dyskusję poprzedził trójgłos dr Ewy Czaczkowskiej, ks. dr. Leszka Slipka i prof. Włodzimierza Kurnika na temat współczesnych problemów duszpasterskich, które stanowią wyzwania dla duchownych i świeckich.

Dr Czaczkowska wyraziła przekonanie, że w społeczeństwie, które jest dotknięte wieloma podziałami „Kościół może dużo dobrego zrobić, jeśli zachowa obiektywizm i apolityczność”. Nawiązując do Światowych Dni Młodzieży w Krakowie postulowała wykorzystanie potencjału młodych wolontariuszy i podtrzymanie entuzjazmu młodzieży. „Trzeba być blisko młodzieży. Wstać z kanapy muszą zarówno młodzi jak i duszpasterze – mówiła publicystka. Jej zdaniem, Kościół musi postawić na nowoczesność i innowacyjność.

Z kolei ks. dr Slipek, pastoralista i proboszcz warszawskiej parafii św. Andrzeja Apostoła był zdania, że najważniejszym zadaniem jest głoszenie Ewangelii, a nie reagowanie na bieżące wydarzenia. Jego zdaniem w pracy parafialnej należy położyć akcent na „słowo, sakramenty i świadectwo życia”. Należy dbać o piękno liturgii, naukę modlitwy – zarówno liturgicznej jak i innych jej form oraz uczyć parafian jak przeżywać niedzielę.

Ks. Slipek widziałby też potrzebę zwołania „Synodu Młodych” w archidiecezji oraz w ramach pilotażu uczynienia większych parafii w Warszawie centrami duchowymi, gdzie m.in. odprawiane byłyby różnego rodzaju nabożeństwa a wierni mogliby skorzystać np. z porad duchowych.

Prof. Kurnik z Politechniki Warszawskiej wiele uwagi poświęcił młodzieży, której – jak się wyraził – nie da się zaszufladkować. Jego zdaniem „młodzież należy formować w całości a nie wycinkowo” przechodząc kolejno etapy od „opowiadania o Jezusie” przez odpowiadanie na dociekliwe pytania młodych aż po etap pogłębienia intelektualnego.

W dyskusji, którą dalej moderował bp Piotr Jarecki głos zabierali kolejni członkowie Rady Duszpasterskiej. Zdaniem ministra zdrowia dr. Konstantego Radziwiłła wyzwaniem dla duszpasterstwa, a zarazem nową jakościowo sytuacją jest dynamiczny rozwój internetu i popularność mediów społecznościowych. Na „niewiarygodnie szybkie tempo obiegu informacji” zwrócił też uwagę historyk prof. Wojciech Roszkowski. Jego zdaniem „to trzeba zrozumieć, jeśli chce się dotrzeć do młodego człowieka”.

Na to, że „trzeba mieć czas dla ludzi” zwrócił uwagę proboszcz jezuickiej parafii przy sanktuarium św. Andrzeja Boboli na Mokotowie. O. Waldemar Borzyszkowski SJ mówił też o rozeznawaniu jako narzędziu duszpasterskim i wytyczaniu sobie apostolskiego planu parafii.

Prof. Elżbieta Firlit, zabierając głos w dyskusji, postulowała, „by w duszpasterstwie było też miejsce dla ludzi, którzy przeżywają różne tragedie”. Przytaczając statystyki policyjne nt. zwiększającej się liczby samobójstw w Polsce, wyraziła sugestię, iż może wspólnoty parafialne mogłyby niektórym z nich zapobiec, niosąc pomoc osobom w kryzysie.

Misjonarz miłosierdzia ks. Roman Trzciński, mówiąc o tym jak wielu mężczyzn w czasie roku jego posługi zwracało się z prośbą o spowiedź lub rozmowę, wskazał na potrzebę duszpasterską w tym względzie.

Zdaniem red. Brygidy Grysiak, ważną rolę w duszpasterstwie odgrywa autentyczność, przywiązanie do Ewangelii i świadectwo. „Zagrożeniem dla Kościoła nie jest oderwanie się od rzeczywistości, ale od Ewangelii” – mówiła.

Podsumowując dyskusję, kard. Nycz przyznał, iż trzeba zgodzić się z tym, że wyzwaniem jest internet – dający duże możliwości i szanse, ale stanowiący również problem. – Ale tak jak kiedyś Kościół zmierzył się z wynalazkiem druku, a później radiem i telewizją, tak teraz mierzy się z internetem – uważa metropolita warszawski.

W jego przekonaniu, słowo, sakrament i liturgia to fundamenty duszpasterstwa i ważne jest ich pielęgnowanie, ale trzeba skorzystać z nowych sposobów zapraszania ludzi do Kościoła i w tym może być przydatny internet.

Rada Duszpasterska Archidiecezji Warszawskiej przy kard. Kazimierzu Nyczu w obecnej kadencji 2013-2018 składa się z 29 osób. Członkami wchodzącymi z urzędu w skład tego grona są trzej biskupi pomocniczy, rektor Papieskiego Wydziału Teologicznego oraz dyrektorzy wydziałów duszpasterstwa rodzin i duszpasterstwa dzieci i młodzieży w Kurii Metropolitalnej Warszawskiej.

Ponadto z nominacji kard. Nycza w skład rady wchodzą jeszcze 22 osoby: 4 księży w tym dwóch zakonnych: jezuita i dominikanin, 15 świeckich w tym dwa małżeństwa oraz 3 siostry zakonne.

Kodeks Prawa Kanonicznego w kanonie 511 zaleca ustanowienie rad, co jest podyktowane okolicznościami duszpasterskimi a jej spotkania przynajmniej raz w roku.