Warszawa – obchody 105. rocznicy urodzin prezydenta Ryszarda Kaczorowskiego

W Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie odprawiona została Msza św. w 105. rocznicę urodzin ostatniego prezydenta RP na uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskiego. Eucharystii przewodniczył bp Wiesław Lechowicz. Po Mszy św. na placu przed świątynią odbył się apel pamięci.

Zebranych w dolnym kościele Świątyni Opatrzności Bożej powitał prezes Bractwa Kurkowego Gniewomir Rokosz-Kuczyński. Obecni byli przedstawiciele rodziny Ryszarda Kaczorowskiego i jego małżonki Karoliny Kaczorowskiej, przedstawiciele Związku Piłsudczyków oraz Instytutu Tradycji Rzeczypospolitej i Samorządu Terytorialnego.

W homilii bp Wiesław Lechowicz przypomniał postać jednego z żołnierzy 2. Korpusu Polskiego, Jana Bielatowicza, uczestnika walk o Monte Cassino. Jan Bielatowicz przez cały okres służby miał ze sobą otrzymany przy chrzcie modlitewnik. Cenną dla siebie pamiątkę ocalił spod ognia w walkach o klasztor w maju 1944 r. Po zwycięstwie na Monte Cassino znalazł się w Rzymie, gdzie w jednym z kościołów zobaczył oryginał obrazu Jezusa ukrzyżowanego, którego kopię widział codziennie na pierwszej stronie swojej książeczki do modlitwy, nie wiedząc skąd pochodzi. – Bielatowicz uznał, że to jest znak od Boga, znak Bożej Opatrzności, która czuwała nad nim i prowadziła go przez niebezpieczeństwa wojny– mówił bp Lechowicz.

Jak wskazywał biskup polowy, dzisiaj dziękujemy Bożej Opatrzności za osobę Ryszarda Kaczorowskiego. – Mamy prawo, wręcz obowiązek dziękować Ryszardowi Kaczorowskiemu za to, że pozwolił się prowadzić Bożej Opatrzności, że był posłuszny Panu Bogu i to posłuszeństwo sprawiło, że wspominamy jego i owoce jego życia – powiedział.

Biskup Lechowicz przypomniał drogę życiową Ryszarda Kaczorowskiego, m.in. aresztowanie i trzymiesięczny pobyt w celi śmierci NKWD, szlak bojowy 2 Korpusu Polskiego i działalność emigracyjną, zwłaszcza wśród harcerzy. Przywołał słowa Ryszarda Kaczorowskiego z przemówienia podczas ceremonii przekazania insygniów prezydenta, która odbyła się w 22 grudnia 1990 r. na Zamku Królewskim w Warszawie: „Przybywam z Londynu na Zamek Królewski w Warszawie, w otoczeniu towarzyszy broni walczących o ojczyznę naprawdę wolną i suwerenną, szczerze demokratyczną i sprawiedliwą dla wszystkich”. – Słuchając tych słów, robimy sobie rachunek sumienia, na ile dzisiaj możemy powiedzieć, że żyjemy w Polsce szczerze demokratycznej i sprawiedliwej dla wszystkich. W jakim stopniu jesteśmy wolni i suwerenni? – pytał bp Lechowicz.

Bp Lechowicz nawiązał do jeszcze jednego fragmentu przemówienia ostatniego prezydenta na uchodźstwie: „Kończąc moje czynności i myśląc o moich poprzednikach na stanowisku Prezydenta Rzeczypospolitej mogę stwierdzić z głęboką wdzięcznością, że w trudnej półwiekowej pracy na wygnaniu żaden z nich nie sprzeniewierzył się swojej przysiędze na wierność naszej Rzeczypospolitej. Oby ta ich lojalność wobec Narodu, wierność Jego prawom i tradycjom stała się drogowskazem, co nas wszystkich ocali od rozbicia i mocno połączy w służbie Polsce”. – Oto kolejne słowa, które zasługują na naszą uwagę i które stają się niemal drogowskazem dla naszej teraźniejszości i przyszłości. Wierność prawom i tradycjom, ocalenie od rozbicia i jedność w służbie Ojczyzny – powiedział biskup.

Ordynariusz wojskowy podkreślił, że dopełnieniem życia Ryszarda Kaczorowskiego była śmierć w katastrofie smoleńskiej, 10 kwietnia 2010 r. – Zginął tak jak żył. W służbie Ojczyźnie – powiedział biskup polowy.

Bp Lechowicz nawiązał do słów psalmu „Pan Bóg nadchodzi, aby sądzić ziemię”.  – Z czego będzie człowiek sądzony jeśli nie z miłości? Miłość jest najważniejszym kryterium Bożego sądu. Miłość to najważniejszy i w zasadzie jedyny klucz, którym się otwiera bramę prowadzącą do szczęścia wiecznego, do domu naszego Ojca w niebie. Dlatego też jesteśmy dziś przekonani, że śp. Ryszard Kaczorowski, który kierował się miłością względem Boga, człowieka i względem swojej Ojczyzny, cieszy się radością życia wiecznego – powiedział. Zachęcił do wpatrywania się w przykład życia ostatniego prezydenta II Rzeczpospolitej i naśladowania go. – Mimo, że żyjemy w innym czasie i innych okolicznościach miłość do Boga, drugiego człowieka, miłość do Ojczyzny, pozostaje wartością najważniejszą i chyba decydującą również o wolności i suwerenności naszego narodu – powiedział.

Po Mszy św. wierni udali się do grobu Pary Prezydenckiej w Panteonie Wielkich Polaków, gdzie zostały złożone kwiaty i zapalone znicze. Następnie na placu przed Świątynią Opatrzności Bożej odbył się apel pamięci, podczas którego oddano salwę honorową. W uroczystości wzięły udział poczty sztandarowe Bractwa Kurkowego, kompania honorowa 9. Brygady Wsparcia Dowodzenia Dowództwa Generalnego RSZ, przedstawiciele Związku Piłsudczyków, Związku Oficerów Rezerwy oraz Instytutu Tradycji Rzeczypospolitej i Samorządu Terytorialnego. Oprawę muzyczną zapewniła Orkiestra Reprezentacyjna Policji.

***
Ryszard Kaczorowski urodził się 26 listopada 1919 r. w Białymstoku. W wieku 14 lat wstąpił do harcerstwa. Po wybuchu II wojny światowej współtworzył konspiracyjne struktury Szarych Szeregów w Białymstoku. 17 lipca 1940 r. za działalność konspiracyjną został aresztowany przez NKWD i uwięziony. 1 lutego 1941 r. został skazany przez Najwyższy Sąd Sowieckiej Republiki Białoruskiej na karę śmierci i na 100 dni osadzony w celi śmierci. W maju 1941 r. wyrok śmierci zmieniono na 10 lat łagrów. Ryszard Kaczorowski został zesłany do kopalni złota „Dolina Śmierci” na Kołymę. Z katorgi został zwolniony na mocy układu Sikorski-Majski. W marcu 1942 wstąpił do Armii Polskiej w ZSRR formowanej przez generała Władysława Andersa. Przeszedł szlak bojowy 2 Korpusu, walcząc m.in. pod Monte Cassino.

Po wojnie pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii, gdzie ukończył Szkołę Handlu Zagranicznego. Przez 35 lat pracował jako księgowy. Oddał się też swojej największej pasji – harcerstwu i działalności społecznej. Aktywnie działał w Radzie Narodowej, Radzie Koordynacji Polonii Wolnego Świata, Radzie Funduszu Pomocy Krajowi, Radzie Polskiej Macierzy Szkolnej oraz Radzie Instytutu Polskiego Akcji Katolickiej.

W marcu 1986 r. został ministrem do spraw krajowych w Rządzie RP na Uchodźstwie. Dwa lata później ówczesny Prezydent RP na Uchodźstwie Kazimierz Sabbat wyznaczył go na swojego następcę. Po nagłej śmierci prezydenta Kazimierza Sabbata, 19 lipca 1989 r., objął jego urząd jako szósty prezydent gwarantujący ciągłość władzy suwerennej II Rzeczypospolitej.

20 grudnia 1990 r. zakończył działanie swojego urzędu oraz rządu na emigracji i dwa dni później przekazał na Zamku Królewskim w Warszawie insygnia prezydenckie II Rzeczypospolitej, wśród nich insygnia Orderu Orła Białego i Orderu Odrodzenia Polski wybranemu w wyborach powszechnych prezydentowi Lechowi Wałęsie.

Prezydent Kaczorowski, choć na stałe mieszkał w Londynie, to często bywał w Polsce. Tutaj też udzielał się w życiu społecznym. Otrzymał szereg tytułów honorowego obywatela miast, tytuły doktora honoris causa Uniwersytetu Wrocławskiego (1991), Akademii Medycznej w Białymstoku (1992), Uniwersytetu w Białymstoku (1998), Uniwersytetu Opolskiego (1998) oraz Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego (2008). W 2009 r. Ordynariat Polowy uhonorował go nagrodą Benemerenti Biskupa Polowego. Prezydent Ryszard Kaczorowski był żywym symbolem polskiej emigracji niepodległościowej i znakiem ciągłości urzędu prezydenta. Zginął 10 kwietnia pod Smoleńskiem w drodze na uroczystości związane z 70 rocznicą Zbrodni Katyńskiej.

19 kwietnia 2010 r. osoba zidentyfikowana jako prezydent Ryszard Kaczorowski została pochowana z honorami w Panteonie Wielkich Polaków warszawskiej Świątyni Opatrzności Bożej. Ceremonię pogrzebową poprzedziła Msza św. w archikatedrze św. Jana na Starym Mieście, której przewodniczył metropolita warszawski arcybiskup Kazimierz Nycz. Jak później ustaliła prokuratura ciało prezydenta zostało zamienione ze zwłokami Tadeusza Lutoborskiego, dlatego 3 listopada 2012 r. w Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie odbyły się ponowne uroczystości pogrzebowe prezydenta. 21 sierpnia 2021 r. w Londynie zmarła Karolina Kaczorowska. W dniach 23-24 kwietnia 2022 r. jej prochy sprowadzono do Polski i pochowano obok męża  w Panteonie Wielkich Polaków.