Warszawa: od 19 kwietnia wystawa archiwaliów z klasztoru wizytek

Od 18 kwietnia, z okazji Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków, warszawiacy będą mogli oglądać zbiory unikatowych dokumentów, które przetrwały pożogę dziejów ukryte za murami klauzurowego klasztoru Wizytek. Wystawa „Przebudzenie” w Pałacu Krasińskich będzie czynna do 4 maja.

Dzięki prezentowanym archiwaliom będzie można odbyć historyczny spacer po Krakowskim Przedmieściu, przez klasztor i ogrody Zakonu Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny i w dół skarpy, aż nad Wisłę.

Po raz pierwszy mury klasztoru sióstr wizytek opuściły eksponaty – mapy, plany i rysunki pokazujące klasztor z kościołem i ich malowniczą okolicę od Krakowskiego Przedmieścia aż do brzegu Wisły – XVII, XVIII i XIX-wieczny pejzaż Warszawy.

Eksponaty złożą się na wystawę, która stała się możliwa dzięki porozumieniu zawartemu pomiędzy prezydent m.st. Warszawy Hanną Gronkiewicz-Waltz, dyrektorem Biblioteki Narodowej Tomaszem Makowieckim oraz s. przełożoną Zakonu Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny m. Jadwigą Teresą Miziołek. Dzięki wsparciu finansowemu Miasta reprezentowanego przez Stołecznego Konserwatora Zabytków przeprowadzono kompleksową konserwację 84 obiektów ze zbiorów klasztoru.

Zbiory przechowywane były w istniejącym od 1654 roku klasztorze. Pomimo wielu tragicznych wydarzeń, budynek należący do sióstr wizytek pozostał nienaruszony i zachował wiele ciekawych pod względem historycznym dokumentów. Ze względu na klauzurowy (zamknięty) charakter zakonu, żaden z mieszkańców Warszawy nie wiedział dotąd co się kryje za jego murami.

Na wystawie będzie można zobaczyć także planszową, edukacyjną „grę pobożną” z XVII w., projekty aranżacji fasady kościoła, którego remont także finansowany był z budżetu m. st. Warszawy oraz projekty ołtarzy i wiele innych dokumentów świadczących o wielowiekowym związku zakonu z Warszawą.

Konserwacja zbiorów była niezwykle skomplikowana i trwała wiele miesięcy. Obiekty zostały poddane badaniom mikrobiologicznym i odkażone. Materiały przechowywane przez wieki w formie ciasno zwiniętych rulonów wymagały ostrożnego, trwającego wiele tygodni rozprostowywania w ściśle kontrolowanych warunkach.

Pierwotnie konserwacja miała ograniczać się do zabiegów niezbędnych dla zabezpieczenia i poprawy wyglądu zbiorów. Jednak stan zachowania większości obiektów był na tyle zły, że wymagały szerszego zakresu prac (m.in. wzmocnienia i uzupełnienia papieru, naprawy uszkodzeń wywołanych żerowaniem owadów), do którego powołano czternastoosobowy zespół wyspecjalizowanych konserwatorów, dokumentalistów i chemików.

Założony w roku 1610, zakon Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny trafił do Polski dzięki staraniom królowej Ludwiki Marii Gonzagi, żony Jana Kazimierza. W 1654 r. siostrom, potocznie zwanym wizytkami, przekazano klasztor, którego ogrody rozciągały się od Krakowskiego Przedmieścia aż do brzegów Wisły, przylegając do rezydencji królewskiej Villa Regia (obecnie Pałac Kazimierzowski).

Wernisaż wystawy „Przebudzenie” odbędzie się 18 kwietnia, godz. 13.00 w Pałacu Rzeczypospolitej (pl. Krasińskich 3/5). Udział w nim wezmą: zastępca prezydenta m. st. Warszawy – Włodzimierz Paszyński, stołeczny konserwator zabytków – Ewa Nekandra-Trepka, dyrektor Biblioteki Narodowej Tomasz Makowiecki.

Wystawa unikatowych zbiorów czynna będzie od 19 kwietnia do 4 maja codziennie w godz. 10.00-18.00. Wstęp wolny.