Warszawa: prezentacja książki „Europejska szachownica. Marzenie o Chrześcijańskiej Demokracji”

W Centrum Edukacyjnym Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej w Warszawie zaprezentowano wydaną przez Instytut książkę, wywiad-rzekę z prof. Stanisławem Gebhardtem pt.: „Europejska szachownica. Marzenie o Chrześcijańskiej Demokracji”. To ponad pół tysiąca stron opowieści o pasjonującym życiu i dorobku głównego Bohatera. To także niemożliwy do rozłączenia z tym życiem historyczny portret najważniejszej w wolnym świecie po wojnie formacji politycznej, jaką była chrześcijańska demokracja.

O książce, o życiu Profesora, o powstawaniu i rozwoju międzynarodowego ruchu chadeckiego, o jego wielkich przywódcach, z którymi prof. Gebhardt współpracował, a także o dziejach Polski widzianych z tej perspektywy, rozmawiali autor wywiadów ze Stanisławem Gebhardtem Sławomir S. Górski, dyrektor Instytutu prof. Jan Żaryn oraz Bohater tej opowieści.

To co najbardziej zaskakuje czytelnika książki i zaskoczyło zebranych na prezentacji, to fakt, że opisana w książce postać, która odegrała tak znaczącą rolę w rozwoju najważniejszego ruchu politycznego po II wojnie światowej, jest prawie w ogóle nie znana w rodzimym kraju.

Prof. Gebhardt w czasie wojny jako nastolatek był żołnierzem Szarych Szeregów i Armii Krajowej w Krakowie, potem więźniem niemieckich obozów koncentracyjnych. Po wojnie próbował wrócić do Polski, ale musiał uciekać przed komunistami. Bez własnej woli został uchodźcą na Zachodzie – nie zgadzał się więc, aby nazywać go emigrantem, bo nie szukał tam lepszego życia.

Został dzięki temu wyjazdowi jednym z twórców światowego ruchu chrześcijańsko-demokratycznego w Europie i Ameryce Łacińskiej. Jako ekonomista i ekspert od zarządzania, pomagał różnym krajom trzeciego świata – także w Azji i Afryce – szukać dróg rozwoju gospodarczego. Jak tylko stało się to możliwe wrócił do kraju w 1989 roku. Tu przystąpił do odradzającego się w kraju Stronnictwa Pracy, potem zaś związał się z premierem Janem Olszewskim i był jego zastępcą w Ruchu Odbudowy Polski.

Dziś mieszka we Wrocławiu, mimo sędziwego wieku kieruje założoną jeszcze razem z premierem Olszewskim Fundacją Odbudowy Demokracji im. Ignacego Paderewskiego, stworzył ogólnopolskie Centrum Chrześcijańskiej Myśli Społecznej i stoi na czele Rady Programowej Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Paderewskiego.

W Święto 3 Maja ub. roku, prezydent Andrzej Duda oznaczył go najwyższym polskim odznaczeniem Orderem Orła Białego. Stanisław Gebhardt jest też laureatem wysokich i najwyższych odznaczeń państwowych w kilku innych krajach.

Nagranie rozmowy dostępne jest na stronach Instytutu, warto zajrzeć. Jeszcze bardziej warto zajrzeć do książki już dostępnej na rynku księgarskim. To niekończąca się opowieść o losach niezwykłego Polaka, najpierw młodzieńca, który nie mogąc wrócić do Ojczyzny, zamiast tkwić w sporach polskich uchodźców politycznych w Londynie czy Paryżu, wraz ze starszymi kolegami z chadeckiego Stronnictwa Pracy, włączył się w główny nurt europejskiej chrześcijańskiej demokracji. Z czasem stając się jednym z jego istotnych twórców. Nie tylko w Europie.

Prof. Stanisław Gebhardt jako młody człowiek współtworzył europejskie i światowe ruchy młodych chrześcijańskich demokratów. Jako Polak kochający swoją Ojczyznę, zawsze o jej dobru pamiętał i wykorzystywał okazję, że o jej dobro się upominać u czołowych światowych mężów stanu tamtych czasów.

Warto przypomnieć, jakie wartości były ważne dla Roberta Schumana, Alcide de Gasperiego i innych wielkich twórców powojennej, integrującej się Europy, z którymi pan Stanisław współpracował. Warto też spojrzeć co z tamtych ideałów zostało dziś, nawet w formacjach politycznych, które formalnie są kontynuacją tamtejszych wysiłków i wartości. Może wówczas łatwiej nam będzie zrozumieć tę trudną do pojęcia okoliczność, że taka postać jak Stanisław Gebhardt znana jest w naszym kraju tylko nielicznym.

Bardzo ciekawym elementem życiorysu Profesora jest też jego udział w inicjatywie napisania słynnego listu biskupów polskich do niemieckich na zakończenie Soboru Watykańskiego II pod hasłem „Przebaczamy i prosimy o przebaczenie”. Łączymy zwykle tę zaskakującą i mądrą inicjatywę z decyzjami polskich kardynałów, Wyszyńskiego i Kominka. Ciekawy więc dla nas okazuje się udział także świeckich. Szczegóły i kulisy relacjonuje prof. Gebhardt w rozmowie ze Sławomirem Górskim.