Watykan: konferencja nt. wyzwań regionu panazmańskiego

Na ciągłość nauczania papieskiego w kwestiach ekologicznych wskazał ks. Federico Lombardi w kontekście Synodu dla Amazonii. Prezes watykańskiej Fundacji Josepha Ratzingera/Benedykta XVI zainaugurował w sobotnie popołudnie konferencję pt. „Wyzwania regionu panazmańskiego: niezbędna współpraca między organizacjami międzynarodowymi a Kościołem katolickim i etyczne przywództwo”. Na koniec spotkania w atrium Auli Pawła VI odbył się koncert piosenek i muzyki artystów z Boliwii.

Konferencję zorganizowała watykańska Fundacja Josepha Ratzingera / Benedykta XVI. Ks. Lombardi, były szef Biura Prasowego Stolicy Apostolskiej za pontyfikatu Benedykta XVI i na początku pontyfikatu papieża Franciszka, przypomniał o nauczaniu Benedykta XVI w kontekście całościowej ekologii przyrody i człowieka. Wskazał na ciągłość papieskiego nauczania w tej kwestii a Franciszek pogłębia wiele tematów już poruszonych przez swojego poprzednika. Zaznaczył, że zapomina się już, że także Benedykt XVI miał prawo do końca swojego pontyfikatu być tytułowany „zielonym papieżem”.

W swoim wystąpieniu Rene Castro-Salazar, zastępca dyrektora generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO), wezwał do zmiany własnego stylu życia. „Wszystkie kraje i wszyscy ludzie są odpowiedzialni za zmiany klimatu” – powiedział były minister środowiska Kostaryki. „To nie jest kwestia ideologii, ale przetrwania” – zaznaczył. Jako przykłady tego, jak łagodzić zmiany klimatyczne, Castro-Salazar przytoczył szereg projektów zalesiania i alternatywnych praktyk rolniczych w swojej ojczyźnie i w innych krajach. Jego zdaniem istnieją odpowiednie techniczne środki i sposoby, ale brakuje woli politycznej osób odpowiedzialnych i woli moralnej wielu ludzi, aby je wdrożyć.

Z kolei według Mattii Prayer Gallettiego z Międzynarodowego Funduszu Rozwoju Rolnictwa (IFAD) w Rzymie walka rdzennej ludności z destrukcją ich środowiska naturalnego służy „całej ludzkości”. „Ich wiedza jest kluczem do odpowiedniego zarządzania zasobami naszej planety” – powiedział przedstawiciel IFAD. W swoim wystąpieniu mówił o „niezbędnej współpracy między organizacjami międzynarodowymi a Kościołem katolickim” dla regionu Amazonii. Według Gallettiego współpraca z miejscowymi przedstawicielami na całym świecie jest bardzo inspirująca dla IFAD. Ludzie ci pilnie potrzebują większej ochrony i wsparcia, również dlatego, że są także ofiarami przemocy. Według Gallettiego 80 proc. wszystkich zabójstw ludności tubylczej ma miejsce obecnie w Brazylii, Kolumbii, Meksyku i na Filipinach.

Następnie Francisco Torralba, profesor socjologii na Uniwersytecie Ramon Llull w Barcelonie mówił o tym, jakie powinny być cechy, cnoty, którymi powinno się kierować w formowaniu liderów etycznych, tak aby zerwać z krótkowzroczną wizją dzisiejszego świata, aby przejść od mikro do makro skali, to znaczy do wymiaru uniwersalnego. Jego zdaniem nowy lider to osoba, która nie jest arogancka, ale hojna, potrafiąca współpracować z innymi. Podstawową funkcją przywódcy jest zdolność do dawania daru z siebie, swoich talentów i umiejętności, tak aby inni mogli wzrastać bez mylenia osoby z posługą, do której ją powołano. Wskazał na konieczność zmiany paradygmatu przywództwa politycznego, tak aby móc stawić czoła wyzwaniom dnia dzisiejszego i jutra.

W referacie końcowym stały obserwator Stolicy Apostolskiej przy Organizacji Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) ks. Fernando Chica Arellano starał się odpowiedzieć na pytanie, co zrobić w obliczu kryzysu społeczno-środowiskowego, którego doświadcza Amazonia i który wywołuje skutki na poziomie światowym? Jego zdaniem konieczne jest promowanie synchronicznych i skoordynowanych działań na poziomie międzynarodowym, ponieważ „w zglobalizowanym świecie jedynie współpraca może przynieść znaczące wyniki i konkretnie wpływać na rzeczywistość. Wiele organizacji promuje już wiele działań na rzecz ochrony regionu. Wśród nich, jak zauważył ks. Arellano, jest Kościół katolicki. Aby całe przedsięwzięcie było skuteczne, podkreślił, konieczna jest formacja ludzi, która ma fundamentalne znaczenie. „Służy ona etycznemu przywództwu, którego celem jest kierowanie ludzkimi działaniami w imię uczciwości, niezawodności, przejrzystości i opieki nad wspólnym domem, czyli wyszkolenia przyszłych liderów politycznych pod sztandarem wartości” – zaznaczył.

Wskazał, na równie ważne, szerzenie w świecie „kultury cnót”. „Musimy wiele nauczyć się od tubylców” – podkreślił ks. Arellano wskazując na hojność w życiu ludów tubylczych, przywiązania do rodziny i szacunku dla osób starszych, dążenia do poprawy życia i rozwijania duchowości, wartości jaką nadają upływającemu czasowi i mądrości związanej z rytmami i procesami natury. „Obyśmy wszyscy zostali pouczeni o tym sposobie życia rdzennych mieszkańców, którzy bardziej niż ktokolwiek inny zachował człowieczeństwo i niezbędny związek ze stworzeniem, teraz zapomniany przez świat zachodni” – powiedział stały obserwator Stolicy Apostolskiej przy Organizacji Wyżywienia i Rolnictwa (FAO).

Uczestników powitał sekretarz generalny Synodu Biskupów, kard. Lorenzo Baldisseri a słowa wprowadzenia w tematykę obrad wygłosił kard. Pedro Barreto Jimeno z Peru, metropolita Huancayo, jeden z przewodniczących Synodu dla Amazonii i wiceprzewodniczący Panamazońskiej Sieci Kościelnej (REPAM).

Konferencja została zorganizowane wspólnie z sekretariatem Synodu we współpracy z przedstawicielstwem Stolicy Apostolskiej w międzynarodowych organizacjach obecnych w Rzymie (FAO, IFAD, PAM) i Instytutem „Razón abierta” w Madrycie. Spotkaniu wsparcia udzieliła także Fundacji Templetona w ramach projektu mającego na celu szkolenie w zakresie tzw. „etycznego przywództwa”. Jak zdeklarowali organizatorzy konferencji, w obliczu wyzwań przed jakimi stoi region Amazonii chciano podkreślić potrzebę wspólnej pracy organizacji międzynarodowych i Kościoła katolickiego wskazując na zgodność między encyklika „Laudato sì `” papieża Franciszka a Agendą ONZ do roku 2030.