Watykan o nielegalnych święceniach

Wyjaśnienie sytuacji kanonicznej biskupów święconych bez zgody Ojca Świętego – to główny cel opublikowanej w „L’Osservatore Romano” deklaracji Papieskiej Rady ds. Interpretacji Tekstów Prawnych.

Kanon 1392 KPK z 1983 r. przewiduje w tych wypadkach karę ekskomuniki wiążącej mocą samego prawa. Kwestia ta jest szczególnie aktualna w odniesieniu do Kościoła katolickiego w Chinach, gdzie władze usiłują święcić biskupów bez mandatu papieskiego.

Przeczytaj cały tekst deklaracji »

Papieska Rada ds. Interpretacji Tekstów Prawnych zauważa, że sam przepis zawarty w kanonie 1382 KPK zasadniczo nie budzi wątpliwości, tym bardziej, że w przypadku tak ważnej czynności jak udzielenie sakry biskupiej zakłada się poczytalność wszystkich zaangażowanych osób. Przewiduje on nałożenie kary ekskomuniki mocą samego prawa (latae sententiae) od której może uwolnić jedynie Stolica Apostolska biskupa, który bez zgody Ojca Świętego konsekruje kogoś na biskupa i tych, którzy w ten sposób przyjmują sakrę. Jest to potwierdzone nauką Kościoła.
Wyjaśniono, że karę tę zaciągają również biskupi, którzy współkonsekrują takiego kandydata. Jednocześnie Papieska Rada ds. Interpretacji Tekstów Prawnych przypomina, że istnieją ogólne normy prawa kanonicznego dotyczące karania. Uwzględniają one okoliczności, w jakich popełniono przestępstwo, w tym wywierane naciski zewnętrzne. Dlatego sprawa każdej osoby, w przypadku święceń biskupich bez mandatu papieskiego, jest rozpatrywana indywidualnie, według jej sytuacji osobistej. Konieczna jest weryfikacja okoliczności, w jakich doszło do przestępstwa. Jednocześnie wskazano, że takie przypadki powodują zgorszenie i zamęt w szeregach wiernych. Domagają się one od wplątanych w tę sytuację biskupów odzyskania autorytetu przez publiczne znaki komunii i pokuty.

Stolica Apostolska przypomina, że skutkiem ekskomuniki jest zakaz sprawowania i uczestnictwa w sakramentach oraz publicznych aktach kultu, a także sprawowania władzy w Kościele. Zakazy te wchodzą w życie automatycznie, kiedy zaciągana jest ekskomunika. Dlatego apeluje o powstrzymanie się od takich działań, w przeciwnym razie dana osoba „popełnia akt moralnie bezprawny i dlatego świętokradczy. Jednakże, także akty wynikające z mocy święceń i wypełniane w podejrzanych okolicznościach świętokradztwa byłyby ważne” – czytamy w watykańskim dokumencie. Zaznaczono, że Stolica Apostolska może uznać za konieczne nałożenie danej osobie innych kar kościelnych,jeśli okazałoby się to niezbędne, aby naprawić zgorszenie, rozproszyć zamęt wśród wiernych i utrzymać dyscyplinę kościelną. Watykan nie traci nadziei, że pokutujący sprawcy zwrócą się o uwolnienie z ekskomuniki, prosząc o pojednanie z Kościołem.