Więzi związane na ziemi i w niebie – komentarz do niedzielnej Ewangelii

Więzi między Bogiem i Jego narodem są głównym tematem trwającego żydowskiego miesiąca Elul. To czas odnawiania relacji z Bogiem i Jego szczególnej obecności. Aby nawiązać więź z niebem, trzeba najpierw jednak naprawić więź z bliźnimi – pisze w komentarzu dla Centrum Heschela KUL rabin Oded Peles, żydowski kantor i izraelski edukator, który na słowa Ewangelii na niedzielę 27 sierpnia patrzy z perspektywy żydowskiej wiary i tradycji.

Komentując słowa Jezusa z Ewangelii św. Mateusza: „Wszystko, co zwiążecie na ziemi, będzie związane w niebie, a co rozwiążecie na ziemi, będzie rozwiązane w niebie” (Mt 18,18), rabin Peles odnosi je do trwającego żydowskiego miesiąca Elul, którego głównym tematem są właśnie relacje i więź między niebem a ziemią.

Ten ostatni miesiąc w żydowskim kalendarzu to czas miłosierdzia i przebaczenia. Poprzedzający wielkie święta żydowskie – Rosz ha-Szana (żydowski Nowy Rok) oraz Jom Kipur (Dzień Pojednania) – miesiąc Elul jest wyjątkową okazją, aby zbliżyć się do Boga i zacieśnić z Nim pełną miłości więź. Nieprzypadkowo Elul wywodzi się z Pieśni nad Pieśniami, podkreśla rabin Peles, alegorycznego dialogu umiłowanego z umiłowaną, przypowieści o relacjach Boga z Jego narodem.

Relacja z Bogiem, jak podkreśla Oded Peles przytaczając naukę płynącą z Miszny, jest zależna od relacji z ludźmi. „Aby nawiązać więź z niebem, najpierw trzeba naprawić więź z bliźnimi” – podkreśla izraelski rabin – „bramy nieba są szeroko otwarte dla naszych dusz i modlitwy są najskuteczniejsze, kiedy wprowadzamy pokój tu na ziemi”. Wszystko bowiem, co zwiążemy na ziemi, będzie związane w niebie, a co rozwiążemy na ziemi, będzie rozwiązane w niebie (por. Mt 18,18).

Publikujemy pełny tekst komentarza:

Czytanie z Ewangelii św. Mateusza 16,19 przypomina nam fragment z Mateusza 18,18: „Zaprawdę powiadam wam: Wszystko, co zwiążecie na ziemi, będzie związane w niebie, a co rozwiążecie na ziemi, będzie rozwiązane w niebie”.

Relacje i więź między niebem a ziemią to jeden z głównych tematów bieżącego żydowskiego miesiąca Elul. Jest to ostatni miesiąc hebrajskiego roku kalendarzowego, kiedy świat żydowski przygotowuje się do Wielkich Świąt. Rosz ha-Szana, żydowski Nowy Rok, to dzień, w którym upamiętniamy stworzenie świata i potwierdzamy królowanie Boga nad światem. Dziesięć dni później obchodzimy Jom Kipur, Dzień Pojednania, kiedy modlimy się i prosimy Boga Wszechmogącego o przebaczenie naszych grzechów i wpisanie nas do „Księgi Życia”.

Mędrcy Kabały uczą nas, że znaczenie miesiąca Elul wywodzi się z wersetu Pieśni nad Pieśniami: „Jam miłego mego, a mój miły jest mój” (Pnp 6,3). Księga Pieśni nad Pieśniami to alegoryczny dialog umiłowanego z umiłowaną. Jest to przypowieść o relacjach Boga z Jego narodem.
Miesiąc Elul jest miesiącem miłosierdzia i przebaczenia. Jest to czas, kiedy Mojżesz po raz trzeci wszedł na górę Synaj, aby spotkać się z Bogiem i prosić o przebaczenie za grzechy Izraelitów. Jest to wyjątkowa okazja, aby zbliżyć się do Boga i zacieśnić z Nim więź, pogłębić naszą relację z Nim, a także jest to doskonała sposobność, aby odbyć pokutę za swoje grzechy.

Co więcej, mędrcy uczą nas i zachęcają, abyśmy zwracali się do Boga. To czas zbliżenia się między tym, co święte, a tym, co ziemskie. Jest to moment w roku, kiedy między niebem a ziemią jest więcej otwartości i swobodnego przepływu.

„Król jest obecny na polach” – uczą nas chasydzcy mędrcy. Inaczej niż przez większą część roku, właśnie w te dni Bóg, nasz Pan rzeczywiście przechadza się pośród nas. Jest On wtedy o wiele bliższy, osiągalny, przystępny i zabiegający o naszą bliskość. Prorok Izajasz przypomina nam: „Szukajcie Pana, gdy się pozwala znaleźć, wzywajcie Go, dopóki jest blisko!” (Iz 55,6).

Jednakże ta wyjątkowa relacja i otwartość wiążą się z pewnym warunkiem. Miszna uczy nas: „Jom Kipur nie naprawi grzechów między ludźmi, dopóki winny nie udobrucha się i dopóki nie pojedna się z tym, kogo zranił” (Yoma 8,9).

O Autorze
Rabin Oded Peles, kantor, muzykolog, izraelski edukator i przewodnik. Urodził się w Petach Tikwa w Izraelu w holendersko-niemieckiej rodzinie żydowskiej. Podążając śladami swojego dziadka, znanego kantora synagogi w Rotterdamie w Holandii, służył i występował jako kantor w społecznościach żydowskich na całym świecie przez ponad trzydzieści lat.