Wizyta polskich biskupów ad limina – nowa ewangelizacja w Polsce

Podczas rozpoczynającej się 1 lutego w Watykanie wizyty „ad limina” grupa polskich biskupów odwiedzi m.in. Papieską Radę ds. Krzewienia Nowej Ewangelizacji. Na czele grupy stoi bp Grzegorz Ryś, przewodniczący Zespołu KEP ds. Nowej Ewangelizacji.

– Jesteśmy nieraz bardzo skoncentrowani na sobie, a powinniśmy się uczyć od Kościołów doświadczających wzrostu – mówi KAI bp Ryś, który z nadzieją oczekuje na watykańskie rozmowy.

Zespół ds. Nowej Ewangelizacji powstał rok po utworzeniu Papieskiej Rady ds. Krzewienia Nowej Ewangelizacji. Tę dykasterię Kurii Rzymskiej, zgodnie z konstytucją apostolską Pastor Bonus, powołał papież Benedykt XVI w 2010 roku wydając List Apostolski w formie motu proprio „Ubicumque et semper” (Wszędzie i zawsze).

Na czele Rady stoi arcybiskup przewodniczący – obecnie abp Rino Fisichella.

Wśród zadań jakie Ojciec Święty wyznaczył nowej Radzie są m.in. pogłębienie znaczenia teologicznego i duszpasterskiego nowej ewangelizacji, studiowanie i sprzyjanie wykorzystywaniu nowoczesnych form komunikacji jako narzędzi nowej ewangelizacji a także krzewienie używania Katechizmu Kościoła Katolickiego, jako istotnego i pełnego sformułowania treści wiary dla ludzi naszych czasów.

Zespół ds. Nowej Ewangelizacji przy Konferencji Episkopatu Polski powstał w październiku 2011 roku i – jak podkreśla to sam abp Fisichella – była to pierwsza tego typu struktura w Kościele europejskim. Ale to nie jedyny powód do satysfakcji dla Kościoła w Polsce. W dwóch pierwszych latach działalności Zespół zorganizował bowiem dwa ogólnopolskie Kongresy Nowej Ewangelizacji.

Pierwszy z nich miał miejsce w lipcu 2012 roku, w ramach Przystanku Jezus, w Kostrzynie nad Odrą. Przed nim Zespół rozesłał ankietę do wszelkich ruchów i stowarzyszeń, by dowiedzieć się ile spośród nich definiuje samych siebie poprzez ewangelizację. Na ankietę odpowiedziało ponad 300 wspólnot – są wśród nich tak znane i mające międzynarodowy zasięg wspólnoty jak Światło-Życie czy Droga Neokatechumenalna oraz całkiem nowe. Warunkiem ich uczestnictwa w Kongresie było zaświadczenie od biskupa czy proboszcza. Na ten pierwszy Kongres przyjechało 1200 osób: sześciu biskupów, 100 księży, 200 osób życia konsekrowanego i 900 świeckich. Przybył także abp Rino Fisichella.

Podczas pierwszego Kongresu wypracowano formułę tych spotkań – warsztaty, świadectwa, ale także rekolekcje z tzw. wyjściem ewangelizacyjnym. W Kostrzynie było to wyjście do uczestników Festiwalu Woodstock.

– Ten pierwszy Kongres pozwolił nam się policzyć, pokazać ile wspólnot zajmuje się ewangelizacją w Polsce – mówi bp Ryś. I dodaje, że choć sam Zespół działa nieco ponad dwa lata, a papieska dykasteria trzy lata, to w Polsce ewangelizacja nie jest kwestią ostatnich lat. – Już 50 lat temu mieliśmy przecież ks. Franciszka Blachnickiego, ruch Światło-Życie, pojawiła się Droga Neokatechumenalna czy ruch odnowy charyzmatycznej. – Nie zaczęliśmy wczoraj, a naszym zadaniem jest pokazywać zjawiska, charyzmaty, ludzi, kilkaset tysięcy osób zaangażowanych od lat w dzieło ewangelizacji – podkreśla biskup.

Dzięki ankietom z 2012 roku, udało się też policzyć Szkoły Nowej Ewangelizacji. Jest ich w całym kraju ponad 100, każda z ich prowadzi do 50 kursów rocznie, a w każdym kursie może wziąć udział do 40 osób. To daje 2 tys. osób w ciągu roku. Z wielu takich Szkół wyrosły wspólnoty życia konsekrowanego. Sam Zespół powołał też Ogólnopolską Szkołę Ewangelizatorów w Krakowie, dla tych, co już posługują w dziele ewangelizacji, na wzór krakowskiej Szkoły Spowiedników. Szkoła trwa 2 lata, składa się z czterech tygodniowych modułów. Od jesieni prawdopodobnie uruchomiona będzie kolejna edycja.

W 2013 roku II Kongres NE – na który abp Fisichella przysłał swojego sekretarza oraz przesłanie do uczestników – dotyczył parafii i miał tytuł „Obudzić olbrzyma”. Uczestniczyło w nim – zapewne ze względu na temat – aż 200 księży, w tym wielu proboszczów. Zorganizowano go w dużej parafii warszawskiej, na terenie której mieszka ok. 50 tys. osób, ale praktykujących katolików jest zaledwie 8 tys. Tu także miały miejsca warsztaty, świadectwa, rekolekcje zakończone wyjściem ewangelizatorów na ulice.

Przybyli także goście z zagranicy – bp Nicolas DiMarzio, ordynariusz 4,8-milionowej diecezji Brooklyn, który jako dzielnica Nowego Jorku jest jednym z większych skupisk Polonii w Stanach Zjednoczonych. Marc de Leyritz z Francji, mąż, ojciec pięciorga dzieci, pracujący w biznesie, który opowiadał o Kursie Alfa. Kurs jest metodą zapraszania osób niewierzących i tych, którzy odeszli od Kościoła, by zgłębiać wiarę chrześcijańską. Trzymiesięczne, cotygodniowe spotkania, nie mają formy rekolekcji. Chodzi o to, by uczestnicy nie czuli „presji nawrócenia”, żeby mogli w swobodnej i luźnej atmosferze posłuchać świadectw wiary, porozmawiać o swoich wątpliwościach, wyrazić poglądy, za które nikt ich nie osądzi. Na Kongres przyjechał także o. Vincent Breynaert, 46-letni kapłan, który od 26 lat jest we wspólnocie Chemin Neuf, a przez 10 lat był odpowiedzialny w swojej wspólnocie za młodzież, by później zostać proboszczem.

W ramach Kongresu odbyły się także warsztaty, prezentujące rożne wspólnoty, ich metody ewangelizacji i służby w Kościele. Wśród propozycji warsztatowych uczestnicy mogli zapoznać się z Kursem Alfa, Komórkami Parafialnymi, Szkołą Nowej Ewangelizacji i nowymi wspólnotami w Kościele – Chemin Neuf, Emmanuel, Drogą Neokatechumenalną, Ruchem Focolare, Ruchem Światło-Życie i grupą Mężczyźni św. Józefa.

Zdaniem bp. Rysia, to co jest ważne w Kongresach, to doświadczenie jedności na wielu poziomach. Wiele ruchów, stowarzyszeń czy wspólnot świetnie robi to, czym się zajmuje, ale w pojedynkę. Gdy trzeba zrobić coś wspólnie, zaczynają się trudności. Cenne jest więc doświadczenie jedności i robienia czegoś razem. Szczególnie istotna jest też obecność hierarchów i księży – następuje spotkanie urzędu z charyzmatem. Dla osób świeckich takie spotkania z biskupami, np. w kolejce po kawę, są niezwykle istotne.

Zespół ds. Nowej Ewangelizacji współpracuje też z biskupami diecezji. Niemal w każdej kurii utworzono struktury lub wyznaczono osobę odpowiedzialną za nową ewangelizację w diecezji. Z tymi przedstawicielami Zespół spotyka się raz do roku – choć rozważany jest też postulat, by te spotkania były częstsze. Biskupi mogą też liczyć na współpracę z Zespołem przy organizowaniu lokalnych wydarzeń ewangelizacyjnych – na zaproszenie ordynariusza członkowie Zespołu oferują nie tylko swoje rady, ale konkretną pomoc wspólnot ewangelizacyjnych. Sam Zespół spotyka się co dwa miesiące.

W planach jest III Kongres Nowej Ewangelizacji. Bp Ryś przypomniał, że pierwotnie jego tematem miała być ewangelizacja wsi. Jest ona bardziej trudna niż ewangelizacja miast, bo o ile Warszawę czy Kraków ewangelizuje się w podobny sposób, to już wieś np. na Podhalu jest zupełnie inna od tej w koszalińskim.

Nie rezygnując całkiem z tego tematu, w Zespole zaczęto się jednak zastanawiać nad tematem ewangelizacji rodziny. Rodzina jest w centrum zainteresowań Watykanu, jej poświęcony będzie synod. Bp Ryś zostawia podjęcie ostatecznej decyzji po spotkaniu z abp. Fisichellą podczas lutowej wizyty ad limina. – Z taką nadzieją jadę do Rzymu – mówi bp Ryś. – Niewątpliwie ważne jest, żeby posłuchać tego co Papieska Rada ma do powiedzenia o doświadczeniu nowej ewangelizacji Kościoła w ogóle, bo my tu jesteśmy nieraz bardzo na sobie skoncentrowani, a powinniśmy się uczyć od Kościołów doświadczających wzrostu. W Polsce z tą refleksją jest się ciężko przebić, my się z trudem od innych uczymy. Chciałbym wykorzystać to spotkanie, by się pouczyć od innych – dodał.

Zespół ma też stronę internetową nowaewangelizacja.org, która zawiera wszelkie informacje na temat tego co dzieje się w ramach nowej ewangelizacji w Polsce.

Wraz z bp. Rysiem papieską Radę ds. Krzewienia Nowej Ewangelizacji odwiedzą: bp Zbigniew Kiernikowski z Siedlec oraz biskupi pomocniczy: bp Józef Wysocki z Olsztyna, bp Józef Wróbel z Lublina, bp Adam Szal z Przemyśla i bp Gerard Kusz z Gliwic.