Wojna wczoraj i dziś oczami dzieci

„Mamo, ja nie chcę wojny! 1939-45 Polska / 2022 Ukraina” – to tytuł wystawy, którą już dzisiaj można oglądać na kieleckim Rynku. Ekspozycja emocjonalnych rysunków dzieci to efekt realizacji polsko-ukraińskiego projektu archiwalnego. Jest dostępna do 28 lipca.

Na wystawie można zobaczyć rysunki polskich dzieci z 1946 r. – pokłosie ich traumatycznych doświadczeń z czasu II wojny światowej i okupacji niemieckiej 1939-1945. Rysunki są przechowywane w Archiwum Akt Nowych w Warszawie. Ciekawe zestawienie stanowią współczesne rysunki dzieci ukraińskich, doświadczonych trwającą wojną z Rosją, gromadzone na portalu internetowym „Mom I see war” (Mamo, widzę wojnę).

Podobieństwo historycznych i współczesnych prac jest bardzo duże – wojna w oczach dzieci wygląda zawsze podobnie: na rysunkach zrujnowane miasta i wsie, spadające bomby, czołgi, egzekucje i groby zamordowanych.

Obecnie w zasobie Archiwum Akt Nowych w Warszawie znajduje się ponad 7 tys. rysunków. W większości są to prace o tematyce wojennej, tworzone w odpowiedzi na konkurs ogłoszony w 1946 r. w tygodniku „Przekrój”. Natomiast w ramach wciąż rozwijającego się ukraińskiego projektu „Mom, I see war” zebrano dotychczas ponad 10 tys. rysunków o wojnie w Ukrainie.

Wystawa jest realizowana przez sieć Archiwów Państwowych i dzięki temu zostanie zaprezentowana w tym samym czasie w wielu miastach w Polsce, docierając do szerokiego grona odbiorców.

Ekspozycja posiada także odniesienia lokalne, regionalne – chodzi o rysunki dzieci zachowane w kieleckim Archiwum Państwowym, w aktach Inspektoratu Szkolnego Kieleckiego i Kuratorium Okręgu Szkolnego w Kielcach. Rysunki powstały w 1946 r. Wykonali je uczniowie klas III – VI z powiatu olkuskiego. Ich tematem są łapanki, rozstrzelania, bombardowania i różne formy terroru. Zwiedzanie wystawy w siedzibie Archiwum Państwowego w Kielcach przy ul. J. Kusocińskiego 57 jest możliwe od poniedziałku do piątku w godzinach od 8.00 do 15.00.