Wolontariat misyjny – ewangelizacja na krańcach świata

Zamordowana w Boliwii 25-letnia Helena Kmieć, była świecką misjonarką i członkinią Salwatoriańskiego Wolontariatu Misyjnego Salvator. Publikujemy szersze opracowanie nt. wyjazdów osób świeckich na misje.

Fenomen wyjazdów osób świeckich na misje trwa, zwłaszcza wśród młodych. Swoją fachowością i oddaniem wolontariusze wspierają duchownych w ich codziennej pracy. W Polsce funkcjonuje wiele organizacji umożliwiających taki wyjazd m.in. Salwatoriański Wolontariat Misyjny Salvator, Oblacki Wolontariat Misyjny Niniwa, Pallotyńska Fundacja Misyjna Salvatti czy Fundacja Pomocy Humanitarnej Redemptoris Missio.

Liczba osób decydujących się na wyjazd na misje rośnie z roku na rok. Obecnie pracuje na misjach 2007 polskich misjonarzy i misjonarek, z czego 56 osób to wolontariusze świeccy.

W Polsce funkcjonuje kilka instytucji umożliwiających taki wyjazd. Wśród nich Wolontariat Misyjny Salvator. Organizacja ta skupia młodych ludzi, którzy pragną autentycznie i świadomie przeżywać swoją wiarę oraz dzielić się nią z innymi, poprzez własny udział w misyjnym dziele Kościoła.

Członkowie wolontariatu misyjnego starają się realizować ideę o. Franciszka Jordana (założyciela salwatorianów), poprzez dzielenie się żywą wiarą z tymi, którzy nie znają Jezusa Chrystusa, przygotowanie do pracy na misjach, animację misyjną oraz zaangażowanie na rzecz misji w kraju.

Formacja przygotowuje wolontariuszy do krótszych lub dłuższych wyjazdów na placówki misyjne w Europie (Białoruś, Ukraina, Albania) i poza jej granicami (Ziemia Święta, kraje afrykańskie), gdzie posłani mają szansę sprawdzić się w misyjnych realiach. Wyjazdy najczęściej odbywają się w wakacje, ponieważ większą część wspólnoty stanowią studenci.

Z kolei celem Salezjańskiego Wolontariatu Misyjnego „Młodzi światu” jest niesienie pomocy najuboższym z krajów misyjnych. Działalność ośrodka w kraju obejmuje głównie edukację dzieci i młodzieży, kształtowanie aktywnych postaw społecznych oraz szerzenie idei wolontariatu. Podejmuje wiele różnych przedsięwzięć (m.in. akcję Orawa Dzieciom Afryki), realizuje różne projekty (adopcja miłości, pomoc obcokrajowcom, wystawy informujące o krajach Południa) oraz organizuje wydarzenia kulturalne.

– Ofiarujemy nasz czas, wiedzę i umiejętności, aby służyć najbardziej potrzebującym w krajach Afryki, Ameryki Południowej, Europy Wschodniej lub Azji poprzez wolontariat w Polsce i za granicą. Najważniejsze w pracy wolontariusza misyjnego, jest dzielenie się świadectwem chrześcijańskiego życia osoby świeckiej – czytamy na stronie internetowej zgromadzenia.

Pallotyńska Fundacja Misyjna Salvatti.pl swoją nazwą przywołuje dwie postaci: rzymskiego kapłana św. Wincentego Pallottiego i kupca Jakuba Salvatiego. Obaj żyli w pierwszej połowie XIX wieku. Jakub Salvati z poświęceniem angażował się w zbieranie funduszy na dobroczynne działania założyciela pallotynów. Fundacja od rozpoczęcia działalności w 2008 r. podąża jego śladem.

Jednym z działań ewangelizacyjnych wspólnoty są wakacyjne wyjazdy wolontariuszy do innych krajów, by tam pomagać polskim misjonarzom w ich pracy, która obejmuje m.in. pomoc w sferze socjalnej, czyli prowadzenie zajęć dla dzieci, obozów, czy opiekę nad starszymi osobami. Wyjazd trwa minimum jeden miesiąc. Warunkiem koniecznym do uczestnictwa w wakacyjnym wyjeździe jest tygodniowy obóz formacyjny.

Wolontariat Misyjny Niniwy jest jedną z form działalności Oblackiego Duszpasterstwa Młodzieżowego Niniwa. Członkowie wspólnoty pragną mieć udział w charyzmacie oblackim, a jest to właśnie charyzmat misyjny. W ramach przynależności do wspólnoty istnieje możliwość przeznaczenia części czasu wakacji (lub urlopu) na służbę ewangelizacyjną na wschodzie Europy, gdzie żyją i pracują oblaci.

Elementy posługi ewangelizacyjnej poza granicami kraju to koncerty ewangelizacyjne, na których wolontariusze głoszą kerygmat, organizowanie spotkań dla młodzieży i dorosłych, spotkania z dziećmi w domach dziecka i pomoc dla parafii, w których podejmują służbę. W miasteczkach, w których do kościoła przychodzi tylko kilkanaście osób lub tam, gdzie jeszcze nie ma budynku kościoła, młodzi misjonarze próbują docierać do mieszkańców przez rozmowy indywidualne, zajęcia dla dzieci i młodzieży, koncerty w domach kultury, szpitalach, domach dziecka lub na ulicy.

Kolejną katolicką organizacją, która wysyła wolontariuszy do krajów rozwijających się, aby swoją wiedzą i umiejętnościami służyli miejscowej ludności, jest Fidesco. To stowarzyszenie założone przez katolicką Wspólnotę Emmanuel w 1981 roku na prośbę biskupów afrykańskich.

Wolontariusze Fidesco pracują we współpracy z lokalnymi partnerami Kościoła katolickiego w ośrodkach zdrowia, szkołach, rolnictwie, sierocińcach, obozach dla uchodźców, ośrodkach dla dzieci ulicy, w budownictwie.

– Być wolontariuszem Fidesco oznacza akceptację pracy pod zwierzchnictwem lokalnego pracodawcy w ramach danego projektu rozwojowego. Być wolontariuszem Fidesco oznacza akceptację odbycia formacji i wyjazdu na dwa lata, aby dobrze poznać kraj i ludzi i aby misja mogła przynieść owoce – czytamy na stronie organizacji.

Również Ruch Świeckich Misjonarzy Kombonianów umożliwia wyjazd na misje chętnym z kościołów lokalnych, którzy rozpoznają swoje powołanie do służenia innym na różnych kontynentach. Wolontariusze wysyłani na misje w ramach tego zgromadzenia mają za zadanie głosić Chrystusa, nie tylko słowem, ale przede wszystkim czynami, postawą życiową, miłością do bliźnich, odpowiedzialnym wykonywaniem swoich obowiązków.

Kombonianie swoją nazwę zawdzięczają założycielowi zgromadzenia św. Danielowi Comboniego. ŚMK rozpoznają swoje powołanie w charyzmacie Comboniego dla służby najbiedniejszym i najbardziej opuszczonym. – Kombonianie to rodzina w której są ojcowie, bracia, siostry i właśnie świeccy, przez co czujemy się członkami międzynarodowej rodziny o mocnych korzeniach i tym samym poglądzie na świat – można przeczytać na witrynie internetowej wspólnoty.

Ewangelizacyjną misję Kościoła realizuje również Międzynarodowy Wolontariat Kanosjański (VOICA), który jest wyrazem charyzmatu Św. Magdaleny z Canossy – poszukiwanie świeckich kobiet i mężczyzn, chcących służyć wielkiej misji Kościoła, ewangelizacji i nauki humanizmu. Podstawową zasadą wspólnoty są tzw. cztery filary: duchowość, formacja, wspólnota, służba, które pomagają wolontariuszom wzrastać w Chrystusie i pomagać innym. Wolontariusze VOICA łączą swoje misyjne doświadczenie z życiem w Kościele i we wspólnocie zgodnie z ich statutem.

Charyzmat misyjny realizuje również Stowarzyszenie Misji Afrykańskich – Centrum Charytatywno-Wolontariackie. Misja zgromadzenia obejmuje głoszenie Ewangelii na terenach jeszcze nieewangelizowanych – w Afryce i wśród ludności pochodzenia afrykańskiego. Zakłada tworzenie tam samodzielnych wspólnot chrześcijańskich. Stowarzyszenie angażuje się na rzecz pokoju i sprawiedliwości w Afryce oraz egzekwuje współodpowiedzialność krajów rozwiniętych za problemy czarnego kontynentu.

Wyjazdy na misje organizuje także Międzynarodowy Wolontariat Don Bosco z siedzibą w Warszawie. Po rocznej formacji w Salezjańskim Ośrodku Misyjnym wolontariusze wyjeżdżają na misje, aby razem z salezjanami lub siostrami salezjankami nieść pomoc ludziom najbiedniejszym na całym świecie. Młodzi misjonarze pracują głównie z dziećmi i młodzieżą, są nauczycielami, pedagogami, wychowawcami, budują szkoły, przedszkola i internaty.

Wolontariusze mają możliwość wyjazdu na misje krótkoterminowe (od 1 do 3 miesięcy) i długoterminowe (roczne) do krajów Europy, Afryki, Ameryki Południowej i Azji. Na misje krótkoterminowe wyjeżdżają osoby w wieku 18–35 lat, na długoterminowe w wieku 21–35 lat.

Podobnie działa Fundacja Pomocy Humanitarnej „Redemptoris Missio”, której celem jest stworzenie profesjonalnego zaplecza dla polskich misjonarzy prowadzących działalność medyczną wśród chorych w najuboższych krajach świata.

By pomagać w leczeniu biednych organizowane są wyjazdy lekarzy, pielęgniarek i studentów medycyny do szpitali i przychodni w krajach misyjnych. Fundacja wspomaga ich również wysyłką lekarstw, środków opatrunkowych i sprzętu medycznego. Swoją działalnością objęła przez lata istnienia kilkadziesiąt misyjnych szpitali, przychodni i punktów medycznych w Tanzanii, Kamerunie, Zambii, Etiopii, Ugandzie, Kenii, Czadzie, Indiach, Gwatemali, Boliwii, na Madagaskarze, Jamajce, Papua Nowej Gwinei, Białorusi i w Kazachstanie.

Osoby pragnące głosić naukę Kościoła katolickiego na cały świat, mogą to czynić również w ramach diakoni misyjnej Ruchu Światło-Życie. Podstawowym celem wspólnoty jest głoszenie Ewangelii poza granicami Polski, zarówno poprzez krótkie rekolekcje ewangelizacyjne, jak i wyjazdy oazowiczów na wolontariat misyjny.

Do metod ruchu zaliczają się: prowadzenie rekolekcji ewangelizacyjnych i oazowych rekolekcji formacyjnych poza granicami Polski, pomoc osobom spoza Polski w przyjeździe na oazowe rekolekcji do Polski, organizacja krótkich doświadczeń misyjnych (kilkutygodniowe wyjazdy), wysyłanie animatorów Ruchu na roczny wolontariat misyjny, szeroko rozumiana animacja misyjna i inne działania np. Adopcja na Odległość. Dotychczasowe główne kierunki działań to m.in. Kazachstan, Kenia, Chiny czy Filipiny.

Także Akademickie Koło Misjologiczne im. dr Wandy Błeńskiej, umożliwia młodym wyjazd na wolontariat. Jedną z form działalności AKM jest organizowanie tzw. doświadczeń misyjnych, dzięki którym członkowie koła mogą na własnej skórze poznać warunki panujące w krajach misyjnych.

* Tekst powstał w oparciu o strony internetowe organizacji zajmujących się wolontariatem misyjnym