Wrocław: Księga Henrykowska na liście UNESCO

„Księga Henrykowska” – przechowywane we wrocławskim Muzeum Archidiecezjalnym dzieło, zawierające pierwsze zdanie zapisane w języku polskim znalazło się w prestiżowym spisie ksiąg ważnych dla ludzkiej cywilizacji.

Kilka miesięcy temu kilkunastostronicowy wniosek w tej sprawie, adresowany do Krajowego Komitetu Programu UNESCO „Pamięć świata” podpisał abp Józef Kupny. Hierarcha zwrócił uwagę, że „Księga Henrykowska to unikatowe w skali światowej źródło do poznania procesów wymiany kulturowej, które w dojrzałym średniowieczu zadecydowały o kształcie przyszłej Europy”.

Metropolita wrocławski zaznaczył też, że oryginalny rękopis, spisany w drugiej połowie XIII i na początku XIV w. w klasztorze cystersów w Henrykowie zachował się do naszych czasów i jest przechowywany w Muzeum Archidiecezjalnym we Wrocławiu.

Wniosek wraz z listem intencyjnym abp. Kupnego trafił do Warszawy. Tam, spośród zgłoszonych propozycji Polski Komitet wybrał dwie pozycje, które zostały przedstawione w Genewie, by walczyć o wpis na światową listę.

Uzyskanie wpisu na liście UNESCO to ogromny prestiż dla danego dzieła. W promocję „Księgi Henrykowskiej” aktywnie włączył się prezydent Wrocławia Rafał Dutkiewicz. Jego przedstawiciele przekonują, że stolica Dolnego Śląska posiada jedne z najciekawszych w Europie archiwów i zbiorów bibliotecznych i wierzą, że dzięki programowi „Pamięć świata” i Księdze Henrykowskiej uda się wypromować także inne dolnośląskie zbiory.

Powstała w 1270 księga Henrykowska, opisująca dzieje klasztoru cystersów w Henrykowie koło Wrocławia, zawiera najstarsze zdanie zapisane w języku polskim: “daj, ać ja pobruszę, a ty poczywaj”. Jego współczesne współczesne znaczenie można oddać jako: „Daj, niech ja pomielę na żarnach, a ty odpoczywa”. Zdanie to wypowiedział młynarz śląski do swej żony, mielącej na żarnach.

Lista „Pamieć świata” („Memory of the Word”) to rejestr wybranych zabytków o charakterze dokumentacyjnym (Powszechnie znana Lista Światowego Dziedzictwa, służy ochronie zabytków kultury i przyrody). Celem tego programu UNSECO jest zachowanie dokumentów będących świadectwem kluczowych wydarzeń politycznych, społecznych, religijnych, kulturalnych i historycznych, stanowiących punkty kulminacyjne oraz momenty zwrotne w dziejach ludzkości. Aktualnie obejmuje ok. 300 wpisów.