Współczesne niewolnictwo

Kiedy pada słowo „niewolnictwo”, kojarzy się nam ono ze starożytnością bądź importem niewolników z Czarnego Lądu. Tymczasem papież Franciszek mówi wprost, że jest to jeden z problemów dzisiejszego świata. Współczesnym formom niewolnictwa – wyzyskowi i handlowi ludźmi – poświęca swoje orędzie na zbliżający się Światowy Dzień Pokoju, jak również podpisuje deklarację współpracy z innymi wyznaniami w dziele zwalczania tego problemu.

W XXI wieku nadal miliony osób – dzieci, kobiet i mężczyzn – są pozbawione wolności i zmuszane do życia w warunkach faktycznego niewolnictwa. Mówią o tym agendy ONZ i liczne organizacje pozarządowe.

Najpowszechniejszym wymiarem współczesnego niewolnictwa jest wyzysk pracowników. Są kraje, gdzie pracownicy nie są objęci niemal żadnym prawem pracy. A w Polsce jakże często jest ono omijane. Mamy olbrzymią szarą strefę zatrudnienia, gdzie nikt nie chroni praw człowieka. Sprzyja temu neoliberalizm gospodarczy bazujący na utopii zakładającej, że „niewidzialna ręka rynku” rozwiąże wszystkie problemy. A rozwiązuje je w ten sposób, że bogaci stają się coraz bogatsi, a ubodzy coraz bardziej ubożeją i nikt nie dba o ich prawa.

Innym obszarem rodzącym niewolnictwo są masowe migracje z krajów ubogich bądź ogarniętych wojną. Współczesny świat, w tym Polska, jest także świadkiem handlu ludźmi. Według raportu ONZ w latach 2010-2012 zidentyfikowano ponad 40 tys. przypadków tego procederu w 124 krajach. W Polsce w tym okresie ujawniono ich niemal tysiąc.

Polska jest krajem tranzytowym w handlu ludźmi pomiędzy Wschodem a Zachodem. Także krajem docelowym. Duża część pań oferujących usługi seksualne w Internecie bądź na skraju polskich dróg to właśnie ofiary handlu ludźmi. Nie możemy udawać, że problem nas nie dotyczy. Niewolnictwo – w różnych formach – obecne jest i w Polsce.

Marcin Przeciszewski