Wspólna Wielkanoc katolików z prawosławnymi

Wielkanoc to święto ruchome, którego data wielokrotnie była przedmiotem sporu. Obecnie przyjmuje się, że święto to przypada w niedzielę po pierwszej wiosennej pełni księżyca, tj. po 21 marca. W tym roku wyjątkowo Kościół katolicki i Kościoły wschodnie obchodzą Święta Wielkanocne w tym samym terminie. – Takie zjawisko zdarza się co kilka, kilkanaście lat. Nie towarzyszą temu żadne specjalne uroczystości – powiedział KAI ks. prof. Józef Naumowicz.

Kościoły tradycji wschodniej określają termin Wielkanocy według kalendarza juliańskiego, stosując inny, niż na Zachodzie sposób wyliczania tego święta. Data pamiątki Zmartwychwstania Pańskiego jest jedną z poważnych przeszkód w dialogu ekumenicznym między chrześcijaństwem zachodnim i wschodnim.

– My obchodzimy Boże Narodzenie 25 grudnia, natomiast w kalendarzu juliańskim, którym posługują się Kościoły wschodnie, 25 grudnia przypada 7 stycznia. Dlatego Boże Narodzenie u prawosławnych jest właśnie wtedy obchodzone – tłumaczył KAI ks. prof. Naumowicz.

Ze Świętami Wielkanocnymi jest nieco inaczej. W Kościele katolickim, wg kalendarza gregoriańskiego, Wielkanoc przypada między 22 marca a 25 kwietnia. W kalendarzu juliańskim, którym posługuje się Kościół prawosławny i inne Kościoły wschodnie, data Wielkanocy przypada między naszym 4 kwietnia a 8 maja. W tym roku wyjątkowo data Wielkanocy dla katolików, jak i dla wiernych posługujących się kalendarzem juliańskim, jest taka sama.

Jak podkreślił ks. prof. Naumowicz, to niezwykle rzadkie zjawisko, ponieważ jeżeli pełnia księżyca przypada w piątek lub w sobotę, w Kościele katolickim Wielkanoc przypada w najbliższą niedzielę. Natomiast w kościołach wschodnich pełnia księżyca jest traktowana jako data męki Chrystusa. Święto Zmartwychwstania może być zatem dopiero trzy dni później. Dlatego tak rzadko zdarza się wspólne świętowanie katolików i wiernych tradycji wschodniej.

– Takie zjawisko zdarza się co kilka, kilkanaście lat. Nie towarzyszą temu żadne specjalne uroczystości. Ciągle mówi się o ujednoliceniu daty Wielkanocy, ale wtedy kościoły prawosławne musiałyby zrezygnować ze starego kalendarza – podsumował duchowny.

Różnice między prawosławnymi (i w ogóle wschodniochrześcijańskimi) a zachodniochrześcijańskimi datami świąt wielkanocnych wynoszą najczęściej tydzień lub 5 tygodni, znacznie rzadziej 4 lub 2. W wypadku różnic Wielkanoc prawosławna następuje zawsze po zachodniej. Daty te pokrywały się np. w latach 2010 i 2011 oraz w 2014 r.