Wspomnienie Wiesława Chrzanowskiego w 10. rocznicę jego śmierci

Wystawa w Sejmie, konferencja naukowa, internetowa premiera filmu i Msza święta złożą się w najbliższych dniach na upamiętnienie Wiesława Chrzanowskiego, profesora prawa, żołnierza Powstania Warszawskiego, więźnia stalinowskiego, założyciela i wieloletniego przewodniczącego Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego. 29 kwietnia minie 10. rocznica śmierci marszałka Sejmu I kadencji.

29 kwietnia upływa 10. rocznica śmierci Wiesława Chrzanowskiego, profesora prawa, żołnierza Powstania Warszawskiego, więźnia stalinowskiego, współpracownika bł. Kard. Stefana Wyszyńskiego, założyciela i wieloletniego przewodniczącego Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego, Marszałka Sejmu RP I kadencji i Ministra Sprawiedliwości RP.

29 kwietnia upływa 10. rocznica śmierci marszałka Wiesława Chrzanowskiego, przywódcy ruchu chrześcijańsko-narodowego w XX wieku, profesora prawa, żołnierza powstania warszawskiego, więźnia stalinowskiego, współpracownika bł. Kard. Stefana Wyszyńskiego, mentora i przyjaciela dla licznej grupy polityków prawicy i centroprawicy, w tym opozycyjnego Ruchu Młodej Polski, doradcy „Solidarności”, założyciela i wieloletniego przewodniczącego Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego, Marszałka Sejmu RP I kadencji i Ministra Sprawiedliwości RP.

W związku z tą rocznicą z inicjatywy uczniów i przyjaciół Marszałka Muzeum Historii Polski oraz Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego przygotowały kilka wydarzeń upamiętniających postać Wiesława Chrzanowskiego. Program został przygotowany przez komitet w składzie: Robert Kostro, Robert Kuraszkiewicz, Ewa i Piotr Miereccy, prof. Paweł Skibiński, prof. Jan Żaryn, Marek Jurek.

W przeddzień 10. rocznicy śmierci prof. Wiesława Chrzanowskiego, w czwartek 28 kwietnia w Nowym Domu Poselskim na terenie Sejmu RP zostanie otwarta wystawa „Polityk. Prawnik. Mistrz. Wiesław Chrzanowski (1923–2012)”. Ekspozycję przygotowało Muzeum Historii Polski.

Ekspozycja na kilkunastu planszach przybliża wielowymiarową działalność prof. Chrzanowskiego: udział w konspiracji w czasie wojny i okupacji, powojenne prześladowania, wreszcie działalność naukową, społeczną i polityczną oraz służbę publiczną w wolnej Polsce.

Szczególną wartością wystawy są fotografie i dokumenty z rodzinnego archiwum Wiesława Chrzanowskiego – dotychczas rzadko lub w ogóle niepublikowane. Odsłaniają kulisy dzieciństwa, które późniejszy polityk spędzał między warszawskim mieszkaniem a rodzinnym majątkiem w Boczkach, zapoznają z przyjaciółmi i politycznymi uczniami profesora, ukazują go podczas górskich wypraw, a nawet porządków w domu.

Wernisaż wystawy rozpocznie się o godz. 12.00 w sejmowym holu przed salą im. Jacka Kuronia w Nowym Domu Poselskim.

Wystawa dostępna będzie do 3 maja 2022 r. Za jej scenariusz odpowiada prof. Tomasz Sikorski, współpraca: dr Barbara Świtalska-Starzeńska, Tomasz Wiścicki, projekt graficzny: Jacek Świderski.

Partnerem wystawy jest Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Paderewskiego.

Tego samego dnia o godz. 18.00 zaplanowano wieczór wspomnień o Wiesławie Chrzanowskim. Wydarzenie odbędzie się w Centrum Edukacyjne Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej, ul. Andersa 20 w Warszawie.

W piątek 29 kwietnia o godz. 10.00 rozpocznie się konferencja poświęcona myśli Wiesława Chrzanowskiego (Centrum Edukacyjne Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej, ul. Andersa 20). O godz. 12.00 zaplanowano premierę internetową filmu „Mistrz i przyjaciel. Wiesław Chrzanowski” (prod. Muzeum Historii Polski, 2022). Film będzie dostępny na kanale YouTube oraz na profilu Facebook Muzeum Historii Polski.

Z kolei o godz. 19.00 odprawiona zostanie Msza św. w intencji śp. Wiesława Chrzanowskiego w warszawskiej archikatedrze pw. św. Jana Chrzciciela.

Wiesław Chrzanowski urodził się 20 grudnia 1923 roku w Warszawie. W czasie II wojny światowej studiował na tajnym wydziale prawa Uniwersytetu Warszawskiego, ale magisterium uzyskał już w 1945 roku na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Podczas wojny działał w organizacji młodzieżowej związanej ze Stronnictwem Narodowym. Jako żołnierz Armii Krajowej walczył w Powstaniu Warszawskim.

Po wojnie był aresztowany za działalność w Chrześcijańskim Związku Młodzieży „Odnowa”, związanym ze Stronnictwem Pracy (był m.in. jego prezesem) oraz za działalność publicystyczną na forum Kolumny Młodych „Tygodnika Warszawskiego”, jak i za próbę tworzenia ruchu katolicko-narodowego. Uznany za wroga PRL, został skazany na 8 lat więzienia za próbę obalenia ustroju siłą. W więzieniu przesiedział 6 lat. Zrehabilitowany został w 1956 r. na fali odwilży.

W 1960 r. ukończył aplikację adwokacką, ale przez ponad 20 lat kolejni ministrowie sprawiedliwości sprzeciwiali się wpisaniu go na listę adwokatów. W latach 1965-81 był członkiem nieformalnego zespołu informacyjnego przy prymasie Stefanie Wyszyńskim.

Od połowy lat 70. należał do opozycji, był m.in. doradcą Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, współtwórcą statutu „Solidarności” i pełnomocnikiem związku w postępowaniu rejestracyjnym. W latach 80. był nieoficjalnym doradcą Sekretariatu Episkopatu Polski oraz członkiem Społecznej Rady Prymasowskiej.

Był ministrem sprawiedliwości w rządzie Jana Krzysztofa Bieleckiego (1991), w latach 1991-1993 marszałkiem Sejmu RP, natomiast w latach 1997-2001 – senatorem IV kadencji Senatu RP.

Prof. Chrzanowski współzakładał Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe, a następnie przez 5 lat był jego prezesem. Potem był honorowym przewodniczącym ZChN. 3 maja 2005 r. odznaczono go Orderem Orła Białego. Zmarł 29 kwietnia 2012 r. Został pochowany na warszawskich Powązkach.

W jednym z wywiadów powiedział kiedyś, że celem chrześcijańskiego polityka nie jest głoszenie idealnych zasad, ale zmienianie rzeczywistości. Według niego, pierwsza i podstawowa zasada chrześcijańskiego polityka, to staranie się o moralną postawę osobistą w działaniu politycznym. „Wprawdzie kryterium polityki jest skuteczność, ale chrześcijański polityk powinien liczyć się z tym, że nie należy jej osiągać z naruszeniem norm etycznych” – mówił, dodając, że jest przekonany, że jeśli polityk nie chce pozostać tylko „rzemieślnikiem”, to musi zdobyć się na ogólniejszą refleksję metapolityczną i odnieść się do wartości.