Zakończenie prac Komisji Mieszanej rzymskokatolicko-mariawickiej

Dziś we Włocławku odbyło się ostatnie, 26. posiedzenie Komisji Mieszanej ds. Dialogu Teologicznego pomiędzy Kościołem Rzymskokatolickim i Kościołem Starokatolickim Mariawitów. „Wierzymy, że nasz dialog będzie kontynuowany, choć już w innej formie – stwierdzili na zakończenie dwaj współprzewodniczący tego gremium: bp Bronisław Dembowski oraz zwierzchnik mariawitów bp Maria Ludwik Jabłoński.

Bp Bronisław Dembowski w swym wystąpieniu podkreślił, że niektórzy członkowie tej – pracującej od marca 1998 r. komisji – „mieli nadzieję, że dojdzie do pełnego zjednoczenia naszych Kościołów”. Dodał, że choć marzenie to się nie spełniło, to komisja ma niemałe osiągnięcia, do których zaliczył „postawienie na nowo sprawy mariawityzmu w Polsce”, dopracowanie się atmosfery chrześcijańskiej przyjaźni, dialogu, a nawet sporu, ale prowadzonego z szacunkiem dla drugiej strony oraz wzajemne zapoznanie się z nauką i doktryną każdego z Kościołów. Wreszcie wypracowanie przez komisję i opublikowanie dwóch znaczących dokumentów w formie książkowej: „Ze źródeł kwestii mariawickiej. Nieznane dokumenty z lat 1903–1906” oraz „Dwustronna refleksja na temat podstawowych pism Matki Marii Franciszki Kozłowskiej dotyczących Dzieła Wielkiego Miłosierdzia”.

Bp M. Ludwik Jabłoński, biskup naczelny Kościoła Starokatolickiego Mariawitów, przypomniał szczegółowo historię pracy komisji oraz wyraził nadzieję, że „obydwa Kościoły, bogatsze o wieloletnie doświadczenie spotkań i modlitw ekumenicznych, będą mogły w przyszłości, z pomocą Bożą, okazywać sobie więcej miłości i wzajemnego szacunku, świadczącego o tym, że jesteśmy uczniami Jednego Pana Kościoła, Jezusa Chrystusa”.

Uczestniczący w spotkaniu bp Piotr Libera z Płocka, gdzie rozpoczął się ruch mariawicki, skonstatował, że „zamknięty został dzisiaj jeden z ważniejszych rozdziałów polskiego ekumenizmu”. Dodał, że jako biskup płocki, odwołując się do „metodologii dialogu” wypracowanej przez komisję – szuka wciąż sposobności „dobrych spotkań z mariawitami w tym poranionym mieście”. Przypomniał, że co roku, podczas Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan idzie do katedry mariawickiej, klęka przed Najświętszym Sakramentem i modli się, „aby te rany szybciej się goiły”. Poinformował też, że w trakcie diecezjalnej, wrześniowej pielgrzymki do Pani Skępskiej, wszyscy jej uczestnicy zatrzymują się przed katedrą mariawicką w Płocku, klękają i modlą się.

W trakcie spotkania zastanawiano się w jaki sposób winien być dalej kontynuowany dialog rzymskokatolicko-mariawicki, po zakończeniu tego etapu pracy, jaki prowadziła finalizująca dziś swoją pracę Komisja Mieszana ds. Dialogu Teologicznego pomiędzy Kościołem Rzymskokatolickim i Kościołem Starokatolickim Mariawitów. Uznano, że choć w sferze doktrynalnej oba Kościoły są bardzo bliskie, bowiem dzieli je w praktyce tylko stosunek do jurysdykcji Biskupa Rzymu, której mariawici nie uznają, oraz do objawień Mateczki Kozłowskiej, nie uznawanych przez stronę katolicką, to potrzebna jest dalsza współpraca – jak się wyraził bp Dembowski – w formie „Komisji Dwustronnej, która mogłaby stwierdzić, czy możliwa jest jakaś forma wspólnoty w czynnościach sakramentalnych”. Postanowiono, że bp Dembowski na najbliższym spotkaniu Konferencji Episkopatu Polski, składając sprawozdanie z dotychczasowych prac komisji, złoży propozycję utworzenia takiej komisji dwustronnej. Strona mariawicka oświadczyła, że na taką propozycję odpowie pozytywnie.

Obie strony zgodziły się także, że powinny być nadal kontynuowane wspólne badania historyczne dotyczące początków mariawityzmu oraz istniejących w tym zakresie kwestii spornych.

Ważnym punktem dzisiejszego spotkania było uroczyste przekazanie przez każdą ze stron dwóch dokumentów końcowych: „Dwustronna refleksja na temat podstawowych pism Matki Marii Franciszki Kozłowskiej dotyczących Dzieła Wielkiego Miłosierdzia” oraz „Ze źródeł kwestii mariawickiej. Nieznane dokumenty z lat 1903-1906”. Oba dokumenty – jak stwierdza komunikat ze spotkania – były wypracowywane w toku prac Komisji, ich druku zaś podjął się każdy z Kościołów. Książkę „Dwustronna refleksja na temat podstawowych pism Matki Marii Franciszki Kozłowskiej dotyczących Dzieła Wielkiego Miłosierdzia” wydrukowano ze środków Kościoła Starokatolickiego Mariawitów.

Jest to – jak zauważył bp Bronisław Dembowski – pierwsza próba rozmowy katolików z mariawitami nad treściami 7 zeszytów i listów, zawierających w przekonaniu Braci Mariawitów objawienia Matki Marii Franciszki Kozłowskiej. Warto przy tym pamiętać, że w toku prac Komisji, mariawici wyraźnie podkreślili, co następuje: „Objawienia Dzieła Miłosierdzia Bożego nie są składową częścią naszej doktryny. Naszą doktryną jest doktryna Kościoła Powszechnego, wyrażona w uchwałach doktrynalnych pierwszych siedmiu soborów powszechnych, czego daliśmy wyraz w deklaracji złożonej w czasie obrad naszej Komisji w październiku 1998 roku. Kościół nasz opiera naukę swoją na objawieniach naszej świętej Założycielki, traktując je jako wskazówki do praktycznego stosowania tej doktryny w dzisiejszych czasach, które uważamy za przełom epok kulturowych. Są te objawienia impulsem do badania i stosowania doktryny, lecz same nie stanowią stwierdzeń doktrynalnych”.

Strona Rzymskokatolicka stwierdziła natomiast, że pomimo jednoznacznej niezgody na pewne odpowiedzi Strony Mariawickiej na pytania dotyczące objawień Mateczki, rozmowa na ten temat pozwoliła nam „lepiej wgłębić się nie tylko w teksty, które stoją u zarania mariawityzmu, ale także w dzisiejsze rozumienie nauki i posłannictwa […] Kościoła Starokatolickiego Mariawitów. Z powodu niektórych treści tych objawień, a przede wszystkim z racji na to, że Matka Maria Franciszka Kozłowska nie potrafiła naszym zdaniem przejść ‘próby posłuszeństwa’, nie uznaliśmy za możliwe podjęcie starań o uznanie ekskomuniki z 1906 roku za nieważną. Podkreślamy jednak, że ekskomunika ta nie dotyczy obecnie żyjących mariawitów”.

Spotkanie zakończono modlitwą w katedrze o jedność chrześcijan, kontynuację dzieła wzajemnego pojednania oraz za zmarłych inicjatorów Komisji: Arcybiskupa Zygmunta Kamińskiego – ówczesnego Biskupa Płockiego i Biskupa. M. Tymoteusza Kowalskiego – wówczas Biskupa Naczelnego Kościoła Starokatolickiego Mariawitów oraz za zmarłego członka Komisji – mariawitę ks. M. Tadeusza Szymańskiego.

W komunikacie z dzisiejszych obrad podpisanym przez bp Bronisława Dembowskiego ze strony rzymskokatolickiej i bp M. Ludwika Jabłońskiego ze strony mariawickiej, stwierdzono, że „dla kogoś z zewnątrz rezultat naszej pracy ekumenicznej może wydawać się niedostateczny: katolicy ‘nie wycofali’ ekskomunik z 1906 roku, mariawici nie wrócili na łono Kościoła, z którego wyszli. My jednak jesteśmy przekonani, że stało się coś ważnego: spotykaliśmy się, modliliśmy się, rozmawialiśmy i spieraliśmy jak bracia. Wierzymy też, że nasz dialog będzie kontynuowany, choć już w innej formie, i że faktem stanie się powołanie Komisji Dwustronnej, złożonej z przedstawicieli władz naszych Kościołów. Wierzymy wreszcie i wspólnie wyznajemy, że pojednanie, gdy nastąpi, nie będzie tylko naszym ludzkim dziełem, lecz przede wszystkim dziełem Ducha Świętego”.

W posiedzeniu wzięli udział: Biskup M. Ludwik Jabłoński – Biskup Naczelny Kościoła Starokatolickiego Mariawitów i Biskup prof. dr hab. Bronisław Dembowski – współprzewodniczący, a także jej członkowie: teologowie mariawiccy – ks. M. Karol Babi, członek Rady Kościoła i ks. mgr M. Grzegorz Dróżdż, członek Rady Kościoła, oraz teologowie katoliccy – ks. prof. dr hab. Henryk Seweryniak i ks. prof. dr hab. Ireneusz Mroczkowski. W tym uroczystym posiedzeniu uczestniczyli także: Biskup Płocki dr Piotr Libera i Biskup M. Włodzimierz Jaworski, Biskup Diecezji Śląsko-Łódzkiej Kościoła Starokatolickiego Mariawitów.