Zakończyła się II międzynarodowa wielka konferencja teologów prawosławnych

Pod hasłem „Misja a Kościół prawosławny” w mieście Wolos w środkowo-wschodniej Grecji zakończyła się II wielka („mega”) konferencja Międzynarodowego Prawosławnego Stowarzyszenia Teologicznego (IOTA) z udziałem ponad 400 specjalistów z 45 krajów. W dniach 12-14 stycznia wygłosili oni 350 referatów i komunikatów, dotyczących prawosławia i chrześcijaństwa w ogóle. Było to najliczniejsze spotkanie teologów prawosławnych i Kościołów niechalcedońskich w dziejach tej organizacji, utworzonej w lutym 2017 roku.

Główny temat konferencji omawiano na wielu sesjach plenarnych z różnych punktów widzenia, nie tylko w ujęciu prawosławnym, ale także w perspektywie starożytnych Kościołów wschodnich, głównie tzw. niechalcedońskich, oraz katolickiej i protestanckiej. Wśród uczestników wydarzenia było 8 hierarchów różnych Kościołów. Gospodarzami całego spotkania były metropolia Demetriady i Akademia Teologiczna w Wolosie. Każdy dzień kończył się liturgią biskupią. 15 bm., po zamknięciu obrad i liturgii końcowej wszyscy uczestnicy udali się z pielgrzymką do zespołu klasztornego wykutego w skałach w Meteorach.

Specjalne sesje plenarne poświęcono toczącej się obecnie wojnie na Ukrainie, a także skutkom pandemii i ważnemu dokumentowi nt. społecznego etosu Kościoła prawosławnego “Za życie świata”. Podkreślano potrzebę pogłębiania prawosławnych badań i przemyśleń wokół tych wydarzeń, zwłaszcza wojny. “Kościół prawosławny powinien wykorzystać rozwój teologii publicznej, omawiającej sprawy pokoju i wojny w świetle prawa międzynarodowego i praw człowieka z uwzględnieniem współczesnych wyzwań dla pokoju” – powiedział jeden z mówców.

Wielu uczestników spotkania zwracało uwagę, iż było ono miejscem bogatej i prawdziwej wymiany poglądów wśród naukowców – duchownych i świeckich – z punktu widzenia tradycji prawosławnej. Podkreślił to również, podsumowując obrady przewodniczący Stowarzyszenia prof. Paul Gavrilyuk z Uniwersytetu w St. Paul w stanie Minnesota (USA). Wskazał, że IOTA “pozwala burzyć mury jurysdykcji, które wznieśliśmy w swej zbiorowej wyobraźni”. Dodał, że celem tych działań jest wychodzenie sobie nawzajem naprzeciw “w wolności chrześcijańskiego uczenia się oraz wykraczanie poza ramy dyscyplin akademickich, aby rozważać najbardziej złożone zagadnienia naszych czasów w kontekście przeobrażania kultury siłą Ewangelii”. IOTA jest “wreszcie miejscem, w którym wszyscy prawosławni i nasi przyjaciele ekumeniczni mogą poczuć, czym jest «soborowość oddolna»” – zaznaczył pochodzący z Ukrainy naukowiec.

Zapowiedział, że następna taka „mega” konferencja odbędzie się w 2027, wcześniej jednak IOTA odbędzie inne duże spotkanie w 2025 nt. “Wiary Nicejskiej” poświęcone 1700. rocznicy I soboru powszechnego, który odbył się w Nicei (dzis. Iznik w północnej Turcji nad Morzem Czarnym) z inicjatyw cesarza Konstantyna w dniach 19-25 lipca 325 roku.

Pierwsza wielka konferencja IOTA odbyła się w 2019 w Jassach (Rumunia).