Zakończyły się obrady Episkopatu

Powołanie zespołu ds. nowej ewangelizacji, ocena sytuacji w Polsce po wyborach, finanse Kościoła, zmiany personalne, w tym wybór nowego sekretarza generalnego KEP – to ważniejsze tematy i wydarzenia 356. zebrania plenarnego Konferencji Episkopatu Polski.

które odbyło się 14 i 15 października w Przemyślu. Biskupi zabrali także głos na temat bieżących debat w kraju, m.in. obecności krzyża na sali plenarnej Sejmu RP.

Przeczytaj komunikat z 356. Zebrania Plenarnego KEP w Przemyślu »

Nowa ewangelizacja

Jednym z najważniejszych wydarzeń obrad było powołanie przez biskupów Zespołu ds. Nowej Ewangelizacji w ramach Komisji KEP ds. Duszpasterstwa. Na jego czele stanie krakowski bp pomocniczy bp Grzegorz Ryś.

Kierujący Komisją ds. Duszpasterstwa, wiceprzewodniczący Episkopatu Polski abp Stanisław Gądecki, wyjaśnił cel powołania Zespołu: trzeba rozbudzić świadomość chrześcijańską pośród ludzi dorosłych, gdyż poprzez upadek świadomości chrześcijańskiej w tej grupie wiekowej wszelka katecheza z dziećmi i młodzieżą mija się z celem. W Zespole znajdą się przedstawiciele ruchów i stowarzyszeń katolickich: Ruchu Światło-Życie, Odnowy w Duchu Świętym, Neokatechumenatu i Szkoły Nowej Ewangelizacji.

Zdaniem abp. Gądeckiego sytuacja po wyborach „wielu ludziom otworzyła oczy na rzeczywistość, która jest, czyli grupę ludzi skonfliktowanych z Kościołem, czy to z winy księży, czy częściej – z własnej, bo ich sumienie nie może sobie poradzić z Ewangelią”. Metropolita poznański wyjaśnił, że w skład Zespołu wejdą ludzie, którzy stosują pewną metodę, dzięki której ci, którzy się z nimi spotykają, wchodzą w bardziej bezpośrednią relację z Panem Bogiem. Natomiast nowa ewangelizacja to jest coś znacznie poważniejszego niż tylko metoda. To musi wejść głęboko w problematykę odrzucenia Jezusa” – stwierdził abp Gądecki.

Sprawa małżeństw mieszanych

Podczas sesji plenarnej biskupi zaaprobowali projekt deklaracji nt. małżeństw o różnej przynależności wyznaniowej. Reguluje on sytuację małżonków, należących do różnych Kościołów chrześcijańskich, m.in. kwestię wychowania religijnego dzieci. Deklaracja stwierdza, że małżonkowie pozostają członkami własnych Kościołów, ale muszą wspólnie zdecydować w której tradycji kościelnej wychowają dzieci.

Członek Rady ds. Ekumenizmu, bp Krzysztof Nitkiewicz powiedział, że dokument, który zostanie jeszcze przedstawiony Stolicy Apostolskiej do aprobaty, z jednej strony przypomina przyszłym małżonkom o ich obowiązkach wynikających z przynależności do własnego Kościoła, a jednocześnie uwrażliwia ich na prawa i obowiązki współmałżonków. Wszyscy więc powinni kierować się swoją wiarą, ale jednocześnie mieć na względzie dobro rodziny i dobro dzieci. Dokument został przygotowany w oparciu o współpracę Rady Episkopatu ds. Ekumenizmu i Polskiej Rady Ekumenicznej.

Nowy sekretarz generalny KEP

W Przemyślu został także wybrany nowy sekretarz generalny Konferencji Episkopatu Polski. Został nim niespełna 47-letni biskup pomocniczy archidiecezji gnieźnieńskiej Wojciech Polak, ostatnio pełniący funkcję delegata KEP ds. duszpasterstwa emigracji polskiej oraz od 2006 r. przewodniczącego Europejskiej Służby dla Powołań (European Vocation Sernice), od dwóch lat członek Rady Stałej KEP. W ramach Episkopatu Polski bp Polak jest członkiem Komisji Charytatywnej i Komisji Duchowieństwa KEP oraz członkiem Rady ds. Duszpasterstwa Młodzieży. Przewodniczył pracom nad wprowadzeniem okresu propedeutycznego w wyższych seminariach duchownych w Polsce. Zastąpił on na stanowisku bp Stanisława Budzika, nowego metropolitę lubelskiego.

Funkcję, pełnioną przez bp Polaka obejmie natomiast bp Wiesław Lechowicz, biskup pomocniczy tarnowski. To on został wybrany Delegatem Konferencji Episkopatu ds. Duszpasterstwa Emigracji Polskiej.

W związku z upływem kadencji członkowie Episkopatu wybrali bp ełckiego Jerzego Mazura na przewodniczącego Komisji ds. Misji. Nowy przewodniczący Komisji zastąpi bp tarnowskiego Wiktora Skworca, który pełnił tę funkcję przez dwie kadencje, czyli 10 lat.

Analiza ruchów intronizacyjnych

Biskupi podjęli decyzję, że Komisja Nauki Wiary Episkopatu przyjrzy się głębiej intensywnie rozwijającym się w Polsce ruchom intronizacyjnym Chrystusa Króla. Stojący na czele Komisji Nauki Wiary bp Andrzej Czaja zaznaczył, że biskupi są na etapie zgłębiania treści przekazywanych przez ruchy intronizacyjne. Dodał, że nie można w tej sprawie bazować jedynie na informacjach przekazywanych przez media. „Chcemy podjąć dialog z przedstawicielami tego ruchu” – podkreślił biskup opolski.

Komisja Nauki Wiary podjęła studium takich tematów jak królowanie Boga, analizując zarówno naukę biblijną jak i doktrynę Kościoła, takie tematy jak mesjanizm, jak królowanie Maryi a królowanie Chrystusa oraz znaczenia, wartości objawień prywatnych.

Obrzędy pogrzebowe

Biskupi przyjęli też formułę obrzędu pogrzebu związanego z kremacją ciała ludzkiego. „Należy preferować pogrzeb kiedy jest ciało, ale zgadzamy się na kremację” – wyjaśnił bp Adam Bałabuch, przewodniczący Komisji KEP ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów.

Podkreślił, że biskupi stoją na stanowisku, że zwyczajna forma pogrzebu odbywa się przy trumnie z ciałem zmarłego, choćby z racji teologicznych – ponieważ ciało Jezusa zostało złożone do grobu. Jednak członkowie Episkopatu zdają sobie sprawę, że w praktyce coraz częściej trumnę zastępuje urna. Dlatego wychodząc naprzeciw oczekiwaniom duszpasterskim, aby sprawować pogrzeb przy urnie, kiedy zachodzą ku temu racje duszpasterskie, np. gdy urna sprowadzana jest z dalekiej odległości – biskupi przyjęli obrzęd takiego pogrzebu. Ich intencją jest dostosowanie nowego rytuału, które ma zapobiec temu, by obrzędy pogrzebowe miały być rozbite na kilka dni, w przypadku, gdy najpierw sprawowana była Msza św., a potem dopiero następowała kremacja i pochówek na cmentarzu.

Finanse Kościoła

Innym ważnych tematem obrad była reforma finansów Kościoła. Jej celem będzie ukazanie finansów kościelnych zarówno na poziomie parafialnym jak i diecezjalnym, przejrzystość działania. Dlatego ma powstać zespół, który opracuje wskazania obligatoryjne dla całego Kościoła w Polsce. Zespół ma wypracować dokument, który będzie dla biskupów diecezjalnych punktem odniesienia, żeby – jak się wyraził bp tarnowski Wiktor Skworc „te sprawy były jasne, żebyśmy nie potykali się ciągle o dziedzictwo PRL”. Hierarcha zwrócił uwagę, że „chodzi też o to, żeby przełamać pewne mity, bo powtarzanie plotek o bogactwie Kościoła nie ma nic wspólnego z rzeczywistością. My biskupi wiemy, z jakimi problemami borykają się diecezje i parafie. Dobrze, żeby tę rzeczywistość także od strony finansów poznali wierni i wszyscy obywatele naszego kraju”.

Ocena sytuacji politycznej

Sytuacja po ostatnich wyborach do Sejmu była także tematem obrad, rozmów kuluarowych oraz wystąpień hierarchów dla mediów. Ważnym tematem była zapowiedź zdjęcia krzyża z sali plenarnej Sejmu RP. „Krzyż jest niewygodny, bo Zbawiciel umiera i mówi: przebacz wrogowi. Dlatego, kto walczy z krzyżem, chce zabić wroga – nie przebaczyć mu. Kto chce usunąć krzyż z przestrzeni publicznej w Polsce, ten chce wprowadzać własną ideologię nienawiści i swoją rację za wszelką cenę postawić na tym miejscu” – powiedział abp Michalik. „Kto chce usunąć krzyż, ten chce wprowadzać własną ideologię nienawiści” – ocenił na konferencji prasowej po zakończeniu obrad abp Józef Michalik.

Przewodniczą Episkopatu wyraził przekonanie, że walka z krzyżem nie będzie jego wyeliminowaniem, ale pogłębi i ożywi poczucie odpowiedzialności chrześcijan. „Życzę, abyśmy dojrzeli, gdzie jest prawdziwe światło do dobrej przyszłości, a gdzie jest przepaść i ciemność, przed którą należy przestrzegać” – stwierdził abp Michalik. Powiedział, że w tym wypadku sprawdzi się odpowiedzialność ochrzczonych parlamentarzystów za Kościół.

Dzień wcześniej metropolita gdański abp Sławoj Leszek Głódź powiedział, że „takich pomysłów antyklerykalnych i antyreligijnych, które z rzeczy samej są niegodne nie zabraknie”. – Musimy być gotowi na wrogie nękanie i tego tamta strona nie ukrywa. To jest swoista recydywa tego, co było już po 1945 r. – dodał.

„Taki jest skład Sejmu, jaki ludzie wybrali. Takie są prawa demokracji” – powiedział rzecznik Episkopatu ks. Józef Kloch pytany o niedawne wybory parlamentarne. Odnosząc się do pomysłu Janusza Palikota o zdjęciu krzyża z sali sejmowej, zaznaczył, że nie można ludzi wierzących sprowadzić do obywateli drugiej kategorii. „Skoro w polskim parlamencie są osoby wierzące i niewierzące, a polska Konstytucja mówi o możliwości obecności symboli religijnych w przestrzeni publicznej, zachowujmy konstytucję” – powiedział rzecznik KEP.

Biskupi w przemyskich parafiach

Po zakończeniu obrad ich uczestnicy rozjechali się po parafiach archidiecezji. Intencją gospodarza obrad plenarnych, abp Józefa Michalika było, aby biskupi poznali specyfikę lokalnych wspólnot parafialnych. I tak w łańcuckiej farze z wiernymi spotkał się metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz, w Korczynie – metropolita katowicki abp. Damian Zimoń. Metropolita lubelski abp Stanisław Budzik pojechał do parafii w Rymanowie Zdroju, metropolita częstochowski abp Stanisław Nowak do sióstr karmelitanek w Przemyślu, a bp Henryk Tomasik z Radomia do ośrodka Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży w Dubiecku. Biskupi będą się modlić z wiernymi także w małych miasteczkach i wioskach, m.in. w Birczy, Grabówce, Hermanowicach, Hłudnie, Kazanowie, Krasiczynie, Medyce, Przeworsku czy Sieniawie.

Ostatnim akcentem, nie związanym już ściśle z obradami będzie Msza św. dziękczynna za beatyfikację Jana Pawła II, która rozpocznie się w niedzielę, 16 października, w przemyskiej katedrze pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Jana Chrzciciela o godz. 11.00. Przewodniczył jej będzie metropolita przemyski i przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Józef Michalik, obchodzący w tym właśnie dniu 25. rocznicę święceń biskupich, których udzielił mu Jan Paweł II. Homilię wygłosi metropolita krakowski kard. Stanisław Dziwisz. Eucharystię koncelebrować będą biskupi, uczestniczący od piątku w zebraniu plenarnym w Przemyślu.