Zakopane: biskupi na spotkaniu z dziennikarzami o wytycznych dla małżeństw i instrukcji dla chorych

Wytyczne nt. duszpasterstwa małżeństw i rodzin oraz aktualizacja instrukcji dotyczącej duszpasterstwa chorych i umierających – to jedne z głównych punktów zakończonego dziś w Zakopanem 376. zebrania plenarnego Episkopatu Polski. Mówili o tym biskupi na konferencji prasowej dla dziennikarzy.

Podczas 376. zebrania plenarnego w Zakopanem biskupi zadecydowali, że prowadzone od miesięcy prace nad wytycznymi KEP nt. duszpasterstwa małżeństw i rodzin – muszą być jeszcze kontynuowane.

Abp Henryk Hoser przypomniał, że wytyczne są wynikiem dwóch synodów poświęconych rodzinie z 2014 i 2015 r. oraz adhortacji posynodalnej papieża Franciszka „Amoris laetitia”. – Inspiracje wynikające z synodów i adhortacji ukazują nowe wyzwania i zadania duszpasterskie zarówno dla całego Kościoła powszechnego, jak i Kościoła w Polsce – powiedział abp Hoser.

Jak podkreślił, motywem przewodnim wytycznych jest zorganizowanie i udostępnienie towarzyszenia małżonkom i tym, którzy przygotowują się do małżeństwa we wszystkich poprzednich etapach swojego życia przed zawarciem tego sakramentu.

„Duży nacisk jest też położony na zajęcie się przypadkami małżeństw niesakramentalnych. Duszpasterstwo tych małżeństw, nieformalnych z kościelnego punktu widzenia, także leży na sercu Kościoła” – powiedział abp Hoser.

Dodał, że Kościół w Polsce już od dawna zajmuje się tymi małżeństwami, m.in. za pośrednictwem wspólnoty trudnych małżeństw „Sychar”. W wytycznych chodziło natomiast o sprecyzowanie warunków integracji tych osób do życia kościelnego, integracji pastoralnej i liturgicznej – powiedział abp Hoser.

„Wytyczne zawierają też wykładnię pedagogii prowadzącej do ratowania rozbitego małżeństwa i również odpowiedzialności za dzieci, które się rodzą. W tym Kościół też przychodzi z pomocą” – podkreślił hierarcha.

Bp Jan Wątroba, przewodniczący Rady KEP ds. Rodziny podkreślił, że wytyczne mają charakter ogólny i nie zmieniają w sposób szczególny nauczania Kościoła w Polsce w kwestii duszpasterstwa rodzin. Istnieje bowiem wciąż obowiązujące i nie tracące nic ze swej aktualności dyrektorium duszpasterstwa rodzin z 2003 r. Wytyczne mają stanowić do nich załącznik. – Wytyczne mają za zadanie zgłębić „Amoris laetitia”, uwzględnić sugestie Ojca Świętego – dodał.

Dokument będzie składać się z trzech części poświęconych kolejno: przygotowaniu do małżeństwa, duszpasterstwu rodzin oraz związkom niesakramentalnym.

Pierwsza część ma dotyczyć przygotowania do sakramentu małżeństwa na wcześniejszych etapach życia przyszłych małżonków, w tym wychowania rodzinnego, katechezy i formacji w parafii i wreszcie bezpośredniego kursu przed zawarciem sakramentu.

– Ten zarys zostawił nam w „Familiaris consortio” Jan Paweł II i on obowiązuje w całej rozciągłości – powiedział bp Wątroba.

Jeśli chodzi o młode małżeństwa, to – jak zauważył bp Wątroba – są one współcześnie szczególnie podatne na kryzys, zwłaszcza w pierwszych latach związku (mówią o tym m.in. statystyki GUS), polegający na poczuciu wypalenia wewnętrznego i braku wiary w dalszy rozwój wspólnego życia.

W tym kontekście zadanie towarzyszenia takim rodzinom stoi zarówno przed duszpasterzami, jak i małżeństwami ze stażem, które mogą służyć młodym małżeństwom doświadczeniem, radą i życiowym wsparciem.

Jeśli chodzi o związki niesakramentalne, to zdaniem bp. Wątroby, trzeba przede wszystkim rozeznać sytuację, w jakiej znalazły się osoby w nowym związku. Chodzi nade wszystko o to, aby te osoby miały świadomość, że nie są wykluczone ze wspólnoty Kościoła, ale wręcz przeciwnie: że trzeba te osoby do niej włączać.

Przypomniał, że wskazania papieża Franciszka z „Amoris laetitia” nie mają charakteru rewolucyjnego. – Ojciec Święty nie zachęca do gwałtownych ruchów, ale do nawrócenia duszpasterskiego – dodał.

Abp Hoser przypomniał, że w kwestii dopuszczenia do życia sakramentalnego biskupi opowiadają się za nauką, którą expressis verbis w adhortacji „Familiaris consortio” wyłożył św. Jan Paweł II, i którego kontynuatorem jest papież Franciszek.

Wytyczne, jak dodali obaj biskupi, będą poddane jeszcze dalszej redakcji i powinny zostać ostatecznie przyjęte na październikowym zebraniu plenarnym KEP.

Obradujący w Zakopanem biskupi przyjęli także instrukcję dotyczącą duszpasterstwa chorych i umierających. Określa ona m.in. zasady udzielania sakramentu namaszczenia chorych. – Dokument wskazuje, kto kiedy powinien przystąpić do sakramentu chorych – powiedział podczas konferencji prasowej bp Adam Bałabuch.

Przewodniczący Komisji KEP ds. Kultu i Dyscypliny Sakramentów przypomniał, że kiedyś istniała praktyka przyjmowania sakramentu w warunkach ekstremalnych. – W tej chwili wierni przystępują do tego sakramentu nawet, gdy ich życie nie jest zagrożone z powodu choroby. Nowy dokument KEP ma przypomnieć obowiązujące normy i uporządkować praktykę duszpasterską – wskazał biskup.

Jak podkreślił bp Bałabuch, nowy dokument ma jeszcze bardziej uwrażliwić na potrzeby osób chorych i pokazać sposoby pomocy. – Wskazujemy znaczenie duszpasterstwa osób chorych, ale również znaczenie opieki rodzinnej – podkreślił hierarcha.

Istotnym wydarzeniem, towarzyszącym obradom Konferencji Episkopatu Polski, była wtorkowa Msza święta w sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej na Krzeptówkach. Szczególne znaczenie miał odnowiony tam akt oddania narodu i Kościoła w Polsce Najświętszemu Sercu Maryi Panny. Jak podkreślił metropolita krakowski abp Marek Jędraszewski, ma on szczególne znaczenie, bo polscy biskupi dokonali go w obecności władz państwowych.

Metropolita krakowski przypomniał, że pierwszy taki akt polskich biskupów złożony został na Jasnej Górze zaraz po zakończeniu II wojny światowej. Przypomniał również słowa ówczesnego prymasa Augusta Hlonda: „jeśli będzie zwycięstwo, to przyjdzie ono przez Maryję”.

Akt Poświęcenia Polski Niepokalanemu Sercu Maryi dokonany 6 czerwca zostanie ponowiony w każdej diecezji, parafii i rodzinie w święto narodzenia Matki Bożej, 8 września.

Sekretarz generalny KEP bp Artur Miziński wskazał, że zorganizowane w Zakopanem zebranie plenarne Episkopatu związane było nie tylko z ponowieniem aktu oddania Najświętszemu Sercu Maryi w 100. rocznicę objawień fatimskich. Biskup przypomniał, że okazją była również obchodzona na Podhalu 20. rocznica papieskiej pielgrzymki Jana Pawła II.