Zasłużony lekarz żydowski będzie patronem ronda w Kielcach

Nadanie imienia dr. Pelca – lekarza i społecznika z czasów II wojny światowej, przebudowywanemu rondu przy ul. Warszawskiej – proponuje kieleckie Stowarzyszenie im. Jana Karskiego.
Aktualnie trwa przebudowa ul. Warszawskiej w centrum Kielc, w pobliżu dawnej synagogi – wyburzane są budynki, miejsce wkrótce zyska nowy wygląd. W jednym z wyburzanych budynków mieścił się żydowski szpital przy dawnej ul. Radomskiej, którym kierował dr Mojżesz Pelc.

Lekarz i żołnierz, wsławił się m.in. tym, że odmówił Niemcom objęcia funkcji prezesa Judenratu, czyli zarządu kieleckiego getta oraz ratowaniem oficerów Wojska Polskiego przed wywożeniem do obozów jenieckich. Został zamordowany 8 września 1941 r. w Auschwitz.

Wnioskujące do prezydenta Kielc Stowarzyszenie im. Jana Karskiego podkreśla także poczucie patriotyzmu żydowskiego lekarza. Przejawiało się ono także m.in. w tym, iż był on majorem Wojska Polskiego, w czasie wojny polsko–bolszewickiej pełnił funkcję lekarza 4. Pułku Piechoty Legionów, gościł w swoim domu Józefa Piłsudskiego podczas jego wizyty w Kielcach w 1926 roku. Do II wojny światowej dr Pelc praktykował w Kielcach przy ul. Hipotecznej 8. Został dyrektorem Szpitala Żydowskiego przy ul. Aleksandra, kierował dwiema żydowskimi instytucjami społecznymi, finansowanymi przez rodzinę Zagajskich – domem starców i sierocińcem. Przez wiele lat sprawował mandat miejskiego radnego. Z racji swojej postawy określany przez Niemców mianem „der stolze Jude” – „dumny Żyd”.Do Auschwitz w 1944 r. trafił jako polski oficer i tam też został okrutnie zamordowany – poprzez zmiażdżenie krtani butem SS-mana.

We wrześniu 2000 r. w szpitalu miejskim odsłonięto tablicę pamiątkową ku czci dr Pelca.
W Instytucie Pamięci Narodowej zrodził się z kolei pomysł ocalenia zabytkowych balustrad, pochodzących z klatek schodowych wyburzanych domów przy ul. Warszawskiej w Kielcach, a szczególnie z budynku, w którym funkcjonował szpital żydowski. Balustrady mają zostać wyeksponowane w budynku dawnej synagogi, której przebudowę przygotowuje wybitny architekt Peter Zumthor.