Zgromadzenie CCEE: religijność nie zależy od sytuacji politycznej

Świeckość państwa była tematem przedpołudniowych obrad drugiego dnia zgromadzenia plenarnego Rady Konferencji Biskupich Europy (CCEE).

Trwa ono w Paryżu w dniach 1-4 października. Uczestniczą w nim m.in. przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Józef Michalik, przewodniczący Komisji ds. Powołań CCEE bp Wojciech Polak i sekretarz generalny Komisji Episkopatów Wspólnoty Europejskiej ks. prof. Piotr Mazurkiewicz.

Zagadnienie podstaw antropologicznych i teologiczno-filozoficznych wolności religijnej podjął metropolita Dijon, abp Roland Minnerath, członek Międzynarodowej Komisji Teologicznej. – Kościół ma w tej kwestii dobrze wypracowaną doktrynę, szczególnie od czasu Soboru Watykańskiego II – powiedział hierarcha w rozmowie z KAI. Podstawy te są zakorzenione w naturze osoby ludzkiej, która powinna móc w sposób wolny wybrać wiarę w Boga. Istnieje jednak napięcie między wolnością osoby i prawdą, która się objawia w Bogu. – Dzisiejsi partnerzy rozmowy Kościoła ze współczesnego społeczeństwa cieszą się wolnością, ale nie przyjmują prawdy. Dlatego wszystko staje się dla nich subiektywne. Nawet religia nie jest dla nich związana z poszukiwaniem jedynej prawdy. Ma to fatalne konsekwencje dla społeczeństwa, m.in. taką, że wszystkie religie są stawiane na tej samej płaszczyźnie – ubolewał metropolita Dijon.

Wyjaśnił, że w katolickiej wizji antropologii osoba powinna w sposób wolny decydować o swoich wyborach religijnych. Państwo natomiast „nie jest niezależne od etyki, to znaczy tego, co nazywamy prawem naturalnym”. – Etyka obowiązuje wszystkich ludzi. Jednym z wymagań tej powszechnej etyki jest pozwolenie każdemu człowiekowi na wybór tego, co dobre i słuszne. Ale etyka ma także charakter normatywny. Nie można robić wszystkiego, co się chce. Są wartości nie podlegające dyskusji – wskazał abp Minnerath.

Zauważył, że po 40 latach ewolucji społecznej mamy wszędzie do czynienia z relatywizmem. – Nie ma odwoływania się do wartości przyjętych przez wszystkich, gdyż nie ma wspólnej antropologii – zaznaczył francuski hierarcha. Przypomniał, że zamiarem Soboru Watykańskiego II była próba znalezienia wspólnego języka z państwem. – Ale choć używamy tych samych słów, ich treść bywa odmienna – wskazał abp Minnerath.

O świeckości w różnych krajach Europy mówił przewodniczący CCEE kard. Péter Erdő. Jego zdaniem po 1989 r. dzięki wolności politycznej Kościół zyskał możliwość podjęcia działań do tej pory zakazanych: powstają szkoły katolickie, nie ma ograniczeń w przyjmowaniu do zgromadzeń zakonnych i seminariów duchownych, działają media katolickie itp. Ten wymiar instytucjonalny wspomaga ewangelizację, ale nie jest z nią tożsamy.

Prymas Węgier ujawnił, że stopień praktyk religijnych w jego ojczyźnie jest na podobnym poziomie jak w latach 80. XX w., a więc przed upadkiem komunizmu. Oznacza to, że „religijność nie zależy od sytuacji politycznej”. Wobec obserwowanych zmian antropologicznych, których przejawem jest m.in. zwracanie się ludzi ku kulturze obrazkowej i ku emocjonalności, misja Kościoła pozostaje ta sama, jaką była od początku: pogłębianie wiary, która otwiera wierzących na świat.