Zmarł 93-letni „biskup czasu przemian” Endre Gyulay

W wieku 93 lat zmarł 3 sierpnia w Szeged biskup Endre Gyulay – jedna z czołowych postaci Kościoła katolickiego na Węgrzech w czasie wielkich przemian politycznych. Emerytowany biskup diecezji Szeged-Csanád był pierwszym biskupem węgierskim, który jeszcze w czasach komunistycznych bronił linii kardynała-dysydenta Jozsefa Mindszenty’ego (1892-1975) i publicznie krytykował metody zastraszania stosowane przez węgierskie organy bezpieczeństwa. Jako biskup diecezji graniczącej z Rumunią był odpowiedzialny w Konferencji Biskupów Węgierskich m.in. za problematykę rumuńskich uchodźców.

Endre Gyulay urodził się 17 września 1930 roku w Battonya, uczęszczał do szkoły pijarów w Szeged, a następnie w latach 1948-1952 studiował teologię w tamtejszej szkole teologicznej. Po przyjęciu święceń kapłańskich w 1951 roku pracował w wielu parafiach swojej diecezji, od 1972 roku wykładał retorykę, był kierownikiem duchowym w Kolegium Teologicznym w Szeged i w seminarium duchownym oraz kierował diecezjalnym duszpasterstwem młodzieży. To z jego inicjatywy są organizowane katolickie spotkanie młodzieży z okazji Dnia Świętego Gellerta.

Papież Jan Paweł II mianował ks. Gyulaya biskupem Szeged-Csanád w 1987 roku. W swojej diecezji hierarcha wprowadził w życie wiele impulsów Soboru Watykańskiego II. Rozgłos zyskał jego okólnik „O świat bardziej sprawiedliwy i braterski”. Bp Gyulay zwołał synod w swojej diecezji, zainicjował zakładanie szkół katolickich, przywrócił zakony i za swojej kadencji zlecił wybudowanie w diecezji 13 nowych kościołów.

W latach 1989-1990 bp Gyulay kierował europejską akcją pomocy dla Siedmiogrodu. Był jednym z organizatorów wizyty papieża w 1991 roku, następnie od 1993 roku wiceprzewodniczącym Konferencji Biskupów Węgier i członkiem rządowej komisji ds. regulacji nieruchomości kościelnych. W 1999 roku został także prezesem Węgierskiego Związku Skautów. Bp Gyulay działał też na niwie publicystyki; dzięki licznym artykułom w gazetach i występom telewizyjnym szybko stał się jedną z najbardziej znanych osobistości życia publicznego wśród węgierskich biskupów.

W 2006 roku odszedł z funkcji biskupa diecezji Szeged-Csanád, ale nawet jako emeryt aż do śmierci aktywnie angażował się w opiekę duszpasterską.