Zmarł kard. Monsengwo Pasinya

W wieku 81 lat zmarł kard. Laurent Monsengwo Pasinya, długoletni arcybiskup Kisangani, a następnie Kinszasy w Demokratycznej Republice Konga. Przez pięć lat był członkiem rady kardynałów doradzającej papieżowi Franciszkowi w reformie kurii rzymskiej i rządzeniu Kościołem. Był jedną z najbardziej szanowanych postaci w swej ojczyźnie. Kilka dni temu został przetransportowany do szpitala w Paryżu, gdzie miał być poddany leczeniu.

Przyszły kardynał urodził się 7 października 1939 r. w Mongobele (prowincja Bandundu w środkowo-zachodniej części dzisiejszej Demokratycznej Republiki Konga). Pochodzi z jednej z królewskich, a zarazem bardzo katolickich rodzin w Basakata, a jego nazwisko Monsengwo, znaczy „wnuk tradycyjnego wodza”. Jest drugim spośród ośmiorga dzieci, z których troje zmarło w dzieciństwie.

Jako 12-latek wstąpił do niższego seminarium duchownego w Bokoro w diecezji Inongo, z którą był związany do 1957 r. Przeszedł wówczas do wyższego seminarium w Kabwe, w którym studiował filozofię, po czym w 1960 r. wyjechał na studia teologiczne na Papieskim Uniwersytecie Urbanianum w Rzymie. Tam też przyjął 21 grudnia 1963 r. święcenia kapłańskie z rąk ówczesnego prefekta Kongregacji Rozkrzewiania Wiary, ormiańskiego patriarchy kard. Petrosa Agagianiana.

Inteligencja i duże zdolności czarnoskórego kapłana sprawiły, że przebywał on w Rzymie do 1970 r., studiując na Papieskich Instytutach Biblijnych w Rzymie i Jerozolimie, gdzie jako pierwszy Afrykanin uzyskał doktorat z biblistyki. Jednym z jego nauczycieli był późniejszy kardynał, jezuita o. Carlo Maria Martini.

Po powrocie do kraju przez kilka lat pracował duszpastersko i jako wykładowca na Wydziale Teologicznym i w wyższym seminarium duchownym im. Jana XXIII w Kinszasie. W latach 1972-80 był najpierw sekretarzem, a następnie sekretarzem generalnym episkopatu swego kraju.

13 lutego 1980 r. Jan Paweł II mianował go biskupem pomocniczym diecezji Inongo i osobiście udzielił mu sakry 4 maja tegoż roku w czasie swej pierwszej podróży do Demokratycznej Republiki Konga (wówczas Zairu). 7 kwietnia 1981 r. papież przeniósł go na podobne stanowisko w archidiecezji Kisangani, a 1 września 1988 r. powierzył mu kierowanie tą archidiecezją. 6 grudnia 2007 r. Benedykt XVI mianował go arcybiskupem Kinszasy – stolicy kraju, a na konsystorzu 20 listopada 2010 r. włączył go w skład Kolegium Kardynalskiego. W 2012 r. afrykański purpurat prowadził w Watykanie rekolekcje dla papieża i Kurii Rzymskiej.

Jako biskup i kardynał hierarcha pełnił wiele ważnych stanowisk w Kościele swego kraju i powszechnym, brał też udział w ważnych wydarzeniach ogólnokościelnych z Synodami Biskupów na czele. W latach 1984-92 i 2004-08 przewodniczył kongijskiej konferencji biskupiej. Przez wszystkie te lata bronił niezmordowanie praw człowieka w okresie dyktatorskich rządów ówczesnego prezydenta Mobutu Sese Seko i trwającej do 1997 r. wojny domowej. W uznaniu tej swojej postawy w latach 1991-92 był tymczasowo przewodniczącym Konferencji Narodowej na rzecz pojednania, po czym do 1996 r. stał na czele parlamentu swego kraju, prowadząc go umiejętnie ku demokracji po upadku Mobutu.

W latach 1994-97 był wiceprzewodniczącym, a od 1997 do 2003 przewodniczącym Sympozjum Konferencji Biskupich Afryki i Madagaskaru (SECAM); ponadto w latach 2007-10 był współprzewodniczącym Pax Christi International – międzynarodowej katolickiej organizacji pokojowej.

Był czołowym biblistą, a zarazem obrońcą praw człowieka i sprawiedliwości społecznej, autorem wielu prac m.in. nt. inkulturacji wiary. był inicjatorem Wszechafrykańskiego Stowarzyszenia Egzegetów Katolickich.
W dniach 12-13 marca 2013 r. wziął udział w konklawe, które wybrało Franciszka. W miesiąc po swym wyborze nowy papież mianował kard. Monsengwo członkiem Rady Kardynałów doradzającej mu w kierowaniu Kościołem i pracującej nad reorganizacją Kurii Rzymskiej. W 2016 r. Ojciec Święty powierzył mu zadanie reprezentowania go na III kongresie Miłosierdzia Bożego dla Afryki i Madagaskaru, który odbył się w stolicy Rwandy – Kigali.

1 listopada 2018 r. kard. Monsengwo Pasinya ustąpił z urzędu arcybiskupa Kinszasy, a w grudniu tegoż roku zakończył swą działalność w Radzie Kardynałów.