Zmarł zwierzchnik jednego z Ukraińskich Kościołów Prawosławnych

W wieku prawie 76 lat zmarł po długiej chorobie 21 maja w Stanach Zjednoczonych metropolita Konstanty – zwierzchnik Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego (UKP) w USA i Ukraińskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego (UAKP) w diasporze.

Obie te jednostki organizacyjne pozostawały w jurysdykcji Patriarchatu Konstantynopolskiego. Według niektórych hierarchów UAKP na Ukrainie zmarły był również ich głową, ale nie wszyscy członkowie tego Kościoła podzielają to stanowisko.

Przyszły metropolita urodził się 29 lipca 1936 w Pittsburghu (USA) w rodzinie emigrantów ukraińskich jako Theodore (Fedir) S. Buggan. Po skończeniu szkoły wstąpił do Kolegium św. Andrzeja w kanadyjskim Winnipegu, a po ukończeniu go w 1959 rozpoczął studia w Seminarium św. Włodzimierza w Nowym Jorku i na uniwersytecie w swym mieście rodzinnym. W 1967 abp Mścisław (Skrypnyk; 1898-1993) – późniejszy zwierzchnik UAKP na Ukrainie – wyświęcił go na diakona, a wkrótce potem inny emigracyjny hierarcha ukraiński metropolita Jan (Teodorowicz) udzielił mu święceń kapłańskich. Ks. Buggan był m.in. proboszczem katedry św. Włodzimierza w Chicago, a następnie w cerkwi św. Mikołaja w mieście Troy w stanie Nowy Jork.

18 grudnia 1971 rozpoczął życie mnisze, przyjmując imię Konstanty. 7 maja następnego roku abp Mścisław i bp Marek wyświęcili go na biskupa Chicago dla UKP w USA. W 5 lat później został arcybiskupem, a w 1982 – metropolitą, kierując przez wszystkie te lata eparchią (diecezją) w Chicago. W 1993 stanął na czele swego Kościoła, a w rok później na czele UAKP w diasporze. W 1995 oba te Kościoły, dotychczas niekanoniczne, przeszły pod jurysdykcję Patriarchatu Konstantynopolskiego. 12 marca 1995 patriarcha Bartłomiej nadał mu tytuł metropolity Irenopolisu, potwierdzając w ten sposób kanoniczność ukraińskiego hierarchy.

Po śmierci organizatora i pierwszego zwierzchnika UAKP na Ukrainie patriarchy Mścisława 11 czerwca 1993 jego następca – patriarcha Dymitr (Jarema; 1915-2000) objął wprawdzie najwyższy urząd w swym Kościele, ale uznawał też autorytet metropolity Konstantego. W swym testamencie wyraził nawet życzenie, aby po jego śmierci nie wybierano nowego patriarchy, ale aby cały Kościół oddał się pod władzę metropolity, dzięki czemu będzie miał status kanoniczny.

I rzeczywiście – gdy sędziwy patriarcha Dymitr zmarł 25 lutego 2000 we Lwowie, głową UAKP został formalnie Konstanty. Nie przeniósł się on jednak na Ukrainę, ale 27 września tegoż roku mianował tam swoim przedstawicielem arcybiskupa charkowskiego i połtawskiego Igora (Isyczenkę). Ale wcześniej władzę w Kościele objął metropolita Metody (Kudriakow) i to on obecnie uchodzi za głowę UAKP. A ponieważ abp Igor nadal uważa się za zwierzchnika, to doszło do trwającego do dzisiaj rozłamu w łonie tego Kościoła.

Na Ukrainie istnieją obecnie 3 Kościoły prawosławne, z których największy jest UKP Patriarchatu Moskiewskiego i tylko on jest kanoniczny, to znaczy cieszy się formalnym uznaniem ze strony świata prawosławnego. Dwa pozostałe – UKP Patriarchatu Kijowskiego Autokefaliczny – są dużo mniejsze i nie mają statusu kanonicznych, chociaż część wiernych tego ostatniego, uznająca zwierzchnictwo abp. Igora, uważa za swego najwyższego pasterza patriarchę konstantynopolskiego Bartłomieja.