Zmiany klimatu przyczyną kryzysu

Świat zapatrzony w swe dogmaty nieustannego rozwoju i ciągłego wzrostu konsumpcji, świat marnotrawnie eksploatujący dobra ziemi zdziwił się ogromnie, gdy okazało się, że wśród głównych przyczyn rewolucji społecznych w Afryce Północnej są kryzys ekologiczny i żywnościowy. Skandalem dla wielu okazuje się nie brak chęci zmierzenia się z globalnym kryzysem, ale to, że ubodzy w Chinach, Indiach czy Afryce zaczynają więcej konsumować. I zasobów nie starcza dla wszystkich!

Chyba niewielką satysfakcję mają autorzy raportu „Dla klimatu przeciw ubóstwu” wydanego niedawno przez Polską Zieloną Sieć, którzy precyzyjnie opisali owe procesy. Oto niektóre tytuły rozdziałów publikacji: Zmiany klimatu pogłębiają ubóstwo na świecie; Głód i bezpieczeństwo żywnościowe; Woda: raz za dużo, raz za mało; Skutki zmian klimatu w krajach Globalnego Południa. I jeden cytat:

„Większość krajów ubogich to importerzy netto podstawowych produktów żywnościowych, zatem nie czerpią zysku ze wzrostu światowych cen żywności. Gdy ceny rosną, ludzie cierpiący ubóstwo stają wobec nierozwiązywalnych problemów – często 50 do 80 procent ich dochodów pochłaniają wydatki na żywność. W tym przypadku nawet małe albo tylko przejściowe skoki cen żywności oznaczają, że staje się ona niedostępna, a ludzie są zmuszeni na przykład do sprzedaży bydła, czyli utraty podstawy swoich dochodów. Co więcej, tym właśnie ludziom z reguły brakuje zasobów na inwestycje, dzięki którym sprawdzone przez stulecia sposoby uprawy mogliby dostosować do zmieniających się warunków klimatycznych. Systemy zabezpieczeń społecznych, chroniące przed utratą plonów w następstwie suszy czy powodzi, często są niewystarczające lub też w ogóle ich brak.”

Niestety, świat, który chce raczej dobrze się bawić aniżeli zastanawiać się nad symptomami kryzysu nie chce tego wszystkiego zauważyć. Zatem czy świat, którego znów zaskoczyły wydarzenia społeczne w wielu ubogich krajach zechce podjąć trud rachunku sumienia? Czy zechce zamyślić się dlaczego tak wiele krajów bogatych w zasoby naturalne, włącznie z ropą eksploatowaną przez międzynarodowe koncerny, jest tak ubogich? Dlaczego dopiero rosnące szaleńczo ceny żywności zwróciły uwagę, że powodzie i susze w Chinach, Afryce czy Australii mają znaną od lat przyczynę? Czy ignorowany od lat problem bezpieczeństwa żywieniowego i dostępu do wody pomoże zauważyć, że nastawiony na szybki zysk korporacyjny system produkcji żywności raczej niszczy niż wspomaga owo bezpieczeństwo? Czy znów ubodzy, razem z coraz mocniej eksploatowaną przyrodą, zapłaconą za błędy decydentów?…

O. Stanisław Jaromi OFM Conv.

absolwent teologii i ochrony środowiska, doktor filozofii, od lat zaangażowany w chrześcijańską edukację ekologiczną, wieloletni delegat franciszkanów ds. sprawiedliwości, pokoju i ochrony stworzenia, przewodniczący Ruchu Ekologicznego św. Franciszka z Asyżu - REFA i szef portalu www.swietostworzenia.pl. Interesuje się sprawami dialogu pomiędzy nauką i wiarą, kulturą i duchowością, chrześcijańską wizją świata i różnymi nurtami ekofilozofii. Pracował duszpastersko w Czechach oraz w międzynarodowych centrach franciszkanów w Asyżu, Rzymie i Krakowie; obecnie mieszka w Radomsku.