Znaczenie Wspólnego Przesłania do Narodów Polski i Rosji

Za „pozytywny przykład współdziałania międzychrześcijańskiego” rosyjscy biskupi prawosławni uznali podpisanie w ub. roku przez patriarchę Cyryla i przewodniczącego episkopatu Polski Wspólnego Przesłania do narodów Rosji i Polski o pojednaniu między nimi.

Fakt ten przypomniano w Postanowieniach, uchwalonych na zakończenie Uświęconego Soboru Biskupiego Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego (RKP), który obradował w Moskwie w dniach 2-5 lutego.

Hierarchowie, którzy zgromadzili się w Sali Soborów Kościelnych stołecznej świątyni Chrystusa Zbawiciela, podkreślili, że wspomniany dokument wzywa do „działań na rzecz wzajemnego przebaczenia win i uzdrowienia ran przeszłości, do zbliżenia w obliczu wspólnych wyzwań współczesnego, zeświecczonego świata oraz tworzenia pokojowej przyszłości”.

Wzmianka o porozumienia polsko-rosyjskim i katolicko-prawosławnym znalazła się w 64. punkcie 68-punktowych Postanowień. Dotyczą one całokształtu życia religijnego i społecznego współczesnej Rosji, a częściowo także sąsiednich narodów i państw, na które rozciąga się jurysdykcja Patriarchatu Moskiewskiego.

W pracach obecnego Soboru (poprzedni obradował w dniach 2-4 lutego 2011) wzięło udział 280 spośród 290 hierarchów z 247 eparchii (diecezji), tworzących episkopat RKP. Przybyli oni zarówno z Rosji, jak i z pozostałych byłych republik, dziś niepodległych państw, wchodzących niegdyś w skład ZSRR, a także z krajów tzw. „dalekiej zagranicy”, w których istnieją zagraniczne eparchie RKP, i z Japonii. Istniejący tam Kościół prawosławny ma status autonomicznego, którego Kościołem macierzystym jest Patriarchat Moskiewski. 88 biskupów, przybyłych na Sobór, otrzymało sakrę w ciągu ostatnich 4 lat, czyli od czasu, gdy patriarchą moskiewskim i całej Rusi został Cyryl.

1 lutego minęła 4. rocznica jego intronizacji i tegoż dnia przewodniczył on uroczystej liturgii w świątyni Chrystusa Zbawiciela, po czym jego i ojców soborowych przyjął prezydent Władimir Putin. Następnego dnia rozpoczęły się obrady, które otworzył obszernym referatem o życiu i działalności Kościoła jego zwierzchnik. Poruszył w nim bardzo szeroki krąg zagadnień wewnątrzkościelnych, stosunków między RKP a państwem i społeczeństwem na całym kanonicznym obszarze Patriarchatu, a więc w Rosji i w innych krajach, zwłaszcza na Białorusi, Ukrainie i w Mołdawii. Wspomniał również o stosunkach z innymi Kościołami i wyznaniami chrześcijańskimi oraz religiami niechrześcijańskimi. Podkreślił coraz lepszą współpracę z Kościołem katolickim, zwłaszcza w zakresie obrony podstawowych wartości duchowych i moralności.

Przedstawiając najnowsze statystyki, dotyczące Kościoła patriarcha zwrócił uwagę, że po raz pierwszy zastosowano nowe kryteria gromadzenia danych o liczbie cerkwi. Podzielono je na takie, w których liturgia sprawowana jest częściej niż raz na tydzień – na koniec 2012 było ich 11731, takie, w których odprawia się ją raz na tydzień – 12644, nie rzadziej niż raz na miesiąc – 9114 i rzadziej niż raz w miesiącu – 2530. Oznacza to, że na wspomnianym terytorium kanonicznym istniało 33489 świątyń, w których przynajmniej raz na miesiąc była sprawowana liturgia. Na początku 2011 w RKP było 30675 parafii – dodał Cyryl.