Zwierzchnik greckiego prawosławia doktorem ChAT

Prawosławny arcybiskup Aten i całej Hellady, zwierzchnik Kościoła Grecji Chrystodulos otrzymał doktorat honoris causa Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie.

W uroczystości, która odbyła się w siedzibie uczelni, wzięli udział m.in. prymas Polski kard. Józef Glemp, prawosławny metropolita warszawski i całej Polski Sawa, zwierzchnicy i wysocy przedstawiciele innych Kościołów chrześcijańskich.

Prorektor uczelni ks. prof. dr Marian Bendza odczytał uchwałę Senatu, która 3 kwietnia br. na wniosek metropolity Sawy, postanowiła nadać abp Chrystodulosowi tytuły honorowego doktora ChAT-u w uznaniu jego zasług w dziedzinie teologii i zaangażowania społecznego.

*Mówiąc o problemach związanych z* odwołaniem się do chrześcijańskiego dziedzictwa naszego kontynentu w przyszłym Traktacie Konstytucyjnym, abp Chrystodulos podkreślił przede wszystkim winę samych chrześcijan za to, że dopuścili do obecnych trudności.

– Jak to się stało, że ateiści stali się obrońcami zasad wolności sumienia i równości wszystkich ludzi, gdy w rzeczywistości głosił to już Jezus Chrystus? – pytał retorycznie nowy doktor h.c. ChAT-u. Ich działania nazwał „ateistycznym fanatyzmem”.

Przypomniał, że Europejczycy mają wiele cech wspólnych: dziedzictwo chrześcijańskie, zasady demokratyczne, historię, szacunek dla odmiennych kultur i poglądów, wysoki poziom wykształcenia i kultury, mimo nasilających się wpływów amerykańskich, tolerancję wobec mniejszości. Taka też powinna być wizja przyszłej zjednoczonej Europy: tolerancyjnej, postępowej, dumnej ze swej przeszłości i dbającej o przyszłość – podkreślił mówca.

Wyraził następnie uznanie pod adresem Polaków, którzy – mimo wielu lat panowania komunizmu i ateizmu – zachowali wiarę, co również potwierdza obecny rząd, utrzymując m.in. jako święto dzień 15 sierpnia, który jest wielkim świętem także dla Greków. Przypomniał również wspólne dziedzictwo św. Cyryla i Metodego, którzy wyszli z ziemi greckiej, aby zanieść światło wiary wśród Słowian, a według dawnej tradycji greckiej, wśród ich uczniów byli także Polacy.

Na zakończenie poruszył kilka wątków dotyczących stosunków katolicko-prawosławnym. Zarzucił Watykanowi, że lansuje grekokatolików i dodał, że sprawa ta już doprowadziła do przerwania dialogu między obu Kościołami. Zagroził, że jeśli postawa ta się nie zmieni, to dialog zostanie w ogóle zerwany.

*Prymas Polski kard. Józef Glemp* pogratulował wyróżnienia arcybiskupowi, dodając, iż cieszy go postawa tego Kościoła w sprawach jedności Europy i oparcia jej na korzeniach chrześcijańskich. Jednocześnie polemizował ze stanowiskiem gościa z Grecji w sprawie grekokatolików, podkreślając, że mają oni za sobą ponad 4 wieku historii, że należy to uszanować. Zapewnił też, że Stolica Apostolska w żadnym wypadku nie chce wprowadzać trudności do wzajemnych kontaktów i dialogu.

%img_l(0)*74-letni dziś abp Chrystodulos* ukończył w 1962 studia prawnicze a w 5 lat później także teologiczne na Uniwersytecie Ateńskim, wcześniej zaś złożył śluby zakonne w 1961 a w 1965 przyjął święcenia kapłańskie i został mianowany archimandrytą.

Od tamtego czasu przez kilka lat pracował duszpastersko w kilku parafiach, po czym w latach 1968-74 był sekretarzem Świętego Synodu Kościoła Grecji. Był to trudny okres w dziejach zarówno kraju, jak i Kościoła, gdyż w Grecji rządziła wówczas junta tzw. „czarnych pułkowników”, której dyktatura dotknęła wszystkie dziedziny życia kraju i narodu.

W 1974 archimandryta został mianowany metropolitą Dimitriady i urząd ten piastował 24 lata, aż do wybrania go na arcybiskupa Aten i całej Hellady. W tym czasie ogromnie rozwinął życie duchowe w swej diecezji, m.in. wyświęcił ponad 150 nowych kapłanów i zwielokrotnił szeregi katechetów. Powołał do życia szereg instytucji kościelnych, charytatywnych i społecznych, poświęcał wiele uwagi sprawom młodzieży i rodziny.

Na stanowisku głowy Kościoła Grecji, na które wybrano go w kwietniu 1998, wiele uwagi poświęca nie tylko sprawom wewnętrznym, ale również m.in. jedności Europy i oparcia jej na korzeniach chrześcijańskich.

*W swojej laudacji abp Sawa* przypomniał słowa Chrystodulosa, iż chrześcijaństwo nigdy nie było sąsiadem Europy, lecz zawsze stanowiło jej nieodłączną część.

Zwierzchnik polskiego prawosławia zwrócił też uwagę, że arcybiskup Aten jest jednym z najlepszych znawców bizantyńskiej muzyki kościelnej i poświęcił tej tematyce kilka prac. Inny krąg jego zainteresowań to młodzież, rodzina i ochrona życia. Ale sporo uwagi poświęca też sprawom czysto kościelnym, m.in. napisał kilka książek o problemach duchowieństwa, krytykując niektóre zjawiska wśród księży.

Kościół Grecji pod jego kierunkiem wzbogacił się o nowy dynamizm, a sam arcybiskup stale podkreśla, że podstawowym zadaniem Kościoła jest troska o zbawienie każdego człowieka – mówił dalej metropolita Sawa. Przypomniał też zasługi Chrystodulosa w zakresie rozwoju kościelnych środków przekazu, a także pomoc, jakiej Kościół, którym on kieruje, udziela ludziom na całym świecie, m.in. w Turcji, Afganistanie, Czeczenii i w innych miejscach.

Arcybiskup jest też otwarty na kontakty i dialog z innymi Kościołami i wyznaniami chrześcijańskimi.

W uroczystości uczestniczyły władze wyższych uczelni Warszawy i z innych miast, przedstawiciele korpusu dyplomatycznego, a także ponad 50-osobowa grupa pielgrzymów z Grecji, złożona ze świeckich i sióstr zakonnych.