Ks. prof. Tomáš Halik laureatem nagrody PONTIFICI – Budowniczemu Mostów

W roku jubileuszu 60-lecia Klubu Inteligencji Katolickiej laureatem przyznawanej przez KIK nagrody PONTIFICI – Budowniczemu Mostów został ks. prof. Tomáš Halik, czeski duszpasterz, teolog, filozof, psycholog, jeden z najwybitniejszych współczesnych myślicieli katolickich. Nazwisko laureata ogłoszono w poniedziałek, 24 października, w Warszawie.

Nagroda przyznana w tym roku po raz jedenasty, wręczana jest „za zasługi w szerzeniu wartości dobra wspólnego, dialogu i poświęcenia na rzecz bliźnich”.

Zdaniem Kapituły nagrody, ks. prof. Halik zasługuje na wyróżnienie, gdyż „jego sposób postrzegania świata i Kościoła, jego droga i życiowe doświadczenie (komunizm, pontyfikat św. Jana XXIII, a następnie Jana Pawła II, Sobór Watykański II, przełom roku 1989) są poniekąd analogiczne do naszych Klubowych sześćdziesięcioletnich doświadczeń i poglądów”, a także ponieważ „liczne książki ks. T. Halika, jego artykuły i wystąpienia np. podczas Zjazdów Gnieźnieńskich, dogłębnie opisują i wyjaśniają nasze poglądy i nasze widzenie rzeczywistości”.

W uzasadnieniu przytoczono także słowa samego laureata, który w jednej z książek podkreślił: „Zawsze za swoje główne posłannictwo uważałem łączenie, choćby tylko częściowe przyczynianie się do budowania tak bardzo potrzebnych mostów: pomiędzy wierzącymi i niewierzącymi, katolikami i ewangelikami, chrześcijanami i niechrześcijanami, między Kościołem a społeczeństwem, wiarą a kulturą, Kościołem a uniwersytetem, między Czechami a Niemcami, między pokoleniami, między poszczególnymi dyscyplinami humanistyki, między kierownictwem duchowym a psychoterapią… Często w sytuacjach konfliktowych czułem, że mogę zrozumieć obie strony i że powinienem tłumaczyć i pośredniczyć, przerzucać mosty”.

Ks. prof. Tomáš Halík (ur. 1948) jest socjologiem, filozofem, psychologiem i teologiem. W okresie Praskiej Wiosny działał w opozycyjnym ruchu studenckim jako członek Akademickiej Rady Studentów Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Karola i uczestniczył w ekumenicznym ruchu chrześcijan (należał do członków-założycieli Ekumenicznego Ruchu Inteligencji i Studentów oraz Dzieła Odnowy Soborowej, organizacji zakazanych po sierpniu 1968).

Po czystkach politycznych na początku lat 70. władze komunistyczne wydały mu zakaz pracy na wyższych uczelniach oraz wyjazdu na Zachód, był ewidencjonowany i przesłuchiwany jako wróg ustroju.

21 października 1978 został tajnie wyświęcony na księdza katolickiego. Do r. 1989 działał w strukturach tzw. kościoła podziemnego, w latach 80. należał do najbliższych współpracowników kardynała Tomáška, był inicjatorem ekumenicznego programu duszpasterskiego „Dziesięciolecie Odnowy Duchowej Narodu”.

8 grudnia 1990 został prezydentem Czeskiej Akademii Chrześcijańskiej i w latach następnych ponownie wybierany był na tę funkcję. W tym czasie działalność CzACh rozszerzyła się na ponad 70 miast Republiki Czeskiej. Zorganizowano setki wykładów, konferencji krajowych i zagranicznych, seminariów i kolokwiów, rozwinęła się działalność badawczo-edytorska, nawiązano współpracę naukową z wieloma krajowymi i zagranicznymi instytucjami akademickimi i kościelnymi.

Od połowy lat 90. angażuje się na skalę międzynarodową w inicjatywy na rzecz dialogu i porozumienia między religiami i kulturami. Był członkiem międzynarodowego komitetu organizacyjnego Forum 2000, gdzie odpowiadał głównie za dialog międzyreligijny w Czechach przy Czeskiej Akademii Chrześcijańskiej. Był jednym ze społecznych doradców prezydenta republiki, Václava Havla.

W latach 1990-93 ks. Halik był sekretarzem generalnym Konferencji Episkopatu Czech. Dziś jest prezydentem Chrześcijańskiej Akademii w Pradze i wykładowcą Uniwersytetu Karola.

Od 2012 jest członkiem międzynarodowego doradczego zespołu OBWE (Organizacji Bezpieczeństwa i współpracy w Europie). Papież Jan Paweł II mianował go doradcą Papieskiej rady do spraw dialogu z niewierzącymi (1990), Benedykt XVI honorowym papieskim prałatem. Otrzymał kilka nagród literackich w kraju i zagranicą, m.in.: Nagrodę Kardynała Koniga (2003), Nagrodę Romano Guardiniego(2010), nagrodę za najlepsza książkę teologiczna Europy (2011). Jest także laureatem Nagrody Templetona w 2014 r.

Uroczystość wręczenia nagrody PONTIFICI – Budowniczemu Mostów poprzedziła Msza św., której w kościele św. Jacka przewodniczył metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz.

Podczas jubileuszowego spotkania w siedzibie KIK odbyła się także premiera filmu dokumentalnego o KIK-u pt. „KLUB” autorstwa wychowanków Klubu (reżyseria Franciszek Łoskot, zdjęcia i montaż Zachary Milonas, produkcja Stanisław Kilian, kamera Olaf Dąbrowski).

Obchody zakończy 19 listopada III Wielopokoleniowy Charytatywny Bal Klubu Inteligencji Katolickiej na rzecz Funduszu Stypendialnego KIK. Podczas Balu nastąpi wręczenie nagrody „PONTIFICI – Budowniczemu Mostów” ks. prof. Tomášowi Halíkowi, a laudację wygłosi o. Tomasz Dostatni OP.

Nagroda ma postać statuetki, która przedstawia dwie twarze, odrębne, ale stanowiące całość, jak poszczególne kartki stanowią jedną książkę. Na odwrocie widnieje motto nagrody, którym jest cytat z Księgi Rodzaju, zapisany w języku hebrajskim, grece, łacinie i polskim: „Nie wiem. Czy ja jestem opiekunem mojego brata?”. Do Nagrody dołączony jest dyplom potwierdzający przyznanie tytułu PONTIFEXA.

Kapitułę Nagrody stanowią członkowie honorowi KIK: Halina Bortnowska, Izabela i Paweł Broszkowscy, prof. Krzysztof Byrski, prof. Bohdan Cywiński, prof. Kazimierz Czapliński, bp Bronisław Dembowski, Izabela Dzieduszycka, prof. Jerzy Kłoczowski, dr Stanisław Latek, prof. Stanisław Luft, Anna i Krzysztof Łoskotowie, Anna Radziwiłłowa, Krystyna Sieroszewska, Zygmunt Skórzyński, dr Krzysztof Śliwiński, Paweł Rościszewski, Zofia i Andrzej Wielowieyscy, Jan Turnau, Stefan Wilkanowicz, Henryk Wujec, dr Krzysztof Ziołkowski.

Dotychczas laureatami nagrody zostali: prof. Andrzej Zoll (2006), abp Henryk Muszyński (2007), Krzysztof Czyżewski (2008), Krzysztof Zanussi (2009), Danuta Baszkowska (2010), s. Rafaela FSK – Urszula Nałęcz (2011), bp Zdzisław Tranda (2012), dr Helena Pyz (2013), ks. dr Jan Kaczkowski (2014) i o. Ludwik Wiśniewski OP (2015).

Klub Inteligencji Katolickiej powstał w 1956 roku. Przez całe dekady był jednym z nielicznych skupisk środowisk opozycji demokratycznej w Polsce, dziś nadal jest kuźnią postaw obywatelskich w społeczeństwie i kształtowania odpowiedzialności świeckich w Kościele. Poprzez akcje, projekty oraz inicjatwy swoich czonków, Klub tworzy przestrzeń do działania, wymiany myśli i dialogu.

Po 60 latach działania, do KIK-u obecnie należy prawie 1700 członków, działa 16 sekcji tematycznych. W ciągu roku ponad 100 wolontariuszy-wychowawców organizuje cykliczne spotkania oraz ok. 45 obozów dla prawie 600 dzieci i młodzieży. Od 2002 r. KIK w ramach Funduszu Stypendialnego przekazał studentom i uczniom stypendia o łącznej wartości ponad 300 tys. zł, wspierając ich rozwój i edukację.