Bydgoszcz: 100 lat kościoła Najświętszego Serca Pana Jezusa

Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bydgoszczy ma sto lat. Modlitwie dziękczynnej za istnienie świątyni na Placu Piastowskim przewodniczył bp Jan Tyrawa. Budowla, a wraz z nią wspólnota parafialna odegrały w dziejach miasta znaczącą rolę religijną i kulturową.

Parafia w centrum miasta od zawsze była ośrodkiem krzewienia polskości oraz patriotyzmu. – Trzeba pamiętać o jednym, że człowiek tylko wtedy jest sobą, kiedy żyje w swoim środowisku. Do jego natury należy relacja. Żyje wyłącznie we wspólnocie i poprzez nią jest kształtowany. Takim środowiskiem jest m.in. jego kraj ojczysty, polskość. Tego słowa, które dzisiaj jest marginalizowane, nie należy się wstydzić. Bez tego nie ma tożsamości – mówił bp Tyrawa.

Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa swoim zasięgiem obejmuje zachodnią część Śródmieścia i liczy około 14 tysięcy mieszkańców. Od paru lat jest przez wielu identyfikowana jako „Bydgoskie Sacré-Coeur”. – Pragnę zarówno, by nasz kościół stawał się coraz piękniejszym, gdyż Pan Bóg objawia się pod osłoną piękna, jak również, aby tętnił życiem duchowym i kulturalnym: w rytm mistycznego bicia Najświętszego Serca Pana Jezusa. Niech to nasze „Bydgoskie Sacré-Coeur” na progu kolejnego stulecia staje się potężnym bastionem naszej świętej katolickiej i narodowej tradycji! – powiedział proboszcz ks. dr Roman Kneblewski.

Parafia powstała w momencie, kiedy miasto liczyło ponad 60 tysięcy mieszkańców, z czego znaczną część stanowili katolicy. Ze względu na sporą ilość wiernych wyrażono zgodę na budowę dwóch nowych świątyń: dla Polaków – kościoła Świętej Trójcy, a dla Niemców – Najświętszego Serca Pana Jezusa. Prace budowlane trwały zaledwie trzy lata, a kościoły zostały konsekrowane w 1913 roku.

W wyniku reformy w 1924 roku w Bydgoszczy utworzono cztery parafie, w tym Najświętszego Serca Pana Jezusa, której proboszczem został wcześniejszy administrator wspólnoty ks. Narcyz Putz. Kapłan w czasie swojej posługi duszpasterskiej dążył do ostatecznego przekształcenia parafii niemieckiej w polską, m.in. likwidując kazania oraz nabożeństwa w języku niemieckim. Duchowny stracił swoje życie w obozie koncentracyjnym w Dachau.

W latach 1925-1939 proboszczem parafii był Kazimierz Stepczyński, który został rozstrzelany w nieznanym miejscu na początku listopada 1939 roku. Po nim administratorem świątyni został ks. Czesław Rólski, od 1932 roku wikariusz we wspólnocie Najświętszego Serca Pana Jezusa. Wrzesień 1946 rokuto czas kolejnej nominacji proboszczowskiej. Urząd objął ks. Jan Konopczyński. Po nim posługę pełnili ks. Antoni Majchrzak i ks. Bogdan Jaskólski do 2010 roku.

Świątynia reprezentuje styl neobarokowy, na planie krzyża. Kościół jest murowany, trójnawowy i bazylikowy z wydzieloną absydą, transeptem i kopułą.