Karol Wojtyła i Humanae Vitae

W 2018 roku przypada 50-lecie ogłoszenia przez Pawła VI encykliki Humanae vitae, która porusza temat miłości małżonków i odpowiedzialnej prokreacji. Publikacja ta odbiła się szerokim echem i do dziś jest żywiołowo dyskutowana. Duży wkład w jej przygotowanie miał ówczesny arcybiskup krakowski Karol Wojtyła. Głoszone przez niego już po wyborze na papieża katechezy środowe były komentarzem właśnie do tej encykliki.

W swojej najnowszej publikacji ks. Paweł Stanisław Gałuszka wnikliwie prześledził prace Wojtyły i polskich teologów nad Humanae vitae i stworzył fascynującą – szczególnie dla polskich czytelników – monografię. Podzielona na cztery części książka przedstawia kolejno: historię rozwoju teologii moralnej w Polsce od początku XX w., następnie wkład Karola Wojtyły w rozwój teologii moralnej – podejście personalistyczne, prace Polaków nad przygotowaniem Humanae vitae oraz recepcję encykliki.

Książka zawiera dwa ważne dokumenty: Memoriał krakowski i List Karola Wojtyły do Pawła VI. Mimo rysu historycznego poruszana tematyka jest wciąż aktualna i dla wielu par dyskusyjna. Książka ta stanowi swoiste kompendium wiedzy o etyce małżeńskiej. Tak więc jest to pozycja wydawnicza nie tylko dla studentów, wykładowców (teologów, moralistów, filozofów czy historyków), ale również zwykłych czytelników, którzy chcą zgłębić temat małżeńskiej miłości, seksualności i rodzicielstwa.

– Ks. Gałuszka zdecydował się poszerzyć swoje poszukiwania, wychodząc od opisania sytuacji teologii moralnej w Polsce w okresie poprzedzającym Sobór Watykański II. Pozwoliło mu to nie tylko wskazać osoby, które począwszy od dwudziestolecia międzywojennego wpłynęły na przedsoborową myśl moralną w Polsce w zakresie tematyki małżeństwa i rodziny, ale przyczyniło się również do ukazania, jak decydujący dla niej był dojrzewający filozoficzny personalizm, będący w opozycji do obowiązującego wówczas myślenia naturalistycznego – napisał we wstępie do książki metropolita krakowski abp Marek Jędraszewski.

Zdaniem arcybiskupa, pomogło to również w uchwyceniu wieloaspektowości patrzenia Karola Wojtyły na temat małżeństwa, miłości małżeńskiej, erotyki, płci czy też ludzkiej cielesności. – Karol Wojtyła zajmował się tymi tematami od lat 50., a więc na długo przed Soborem Watykańskim II i na długo przed powstaniem encykliki Humanae vitae – wskazał abp Jędraszewski.

Z kolei prof. Stanisław Grygiel zwraca uwagę, że wartość książki ks. Pawła Gałuszki jest ogromna. – Kto zechce bliżej poznać myśl Karola Wojtyły i w konsekwencji także późniejsze poglądy Jana Pawła II, będzie wręcz zmuszony wejść w przeprowadzoną przez ks. Gałuszkę analizę genezy jego myśli. Książka ta okaże się pomocna także dla wszystkich, którzy będą chcieli dogłębnie zrozumieć etykę życia małżeńskiego i nauczyć się w bardziej właściwy sposób patrzeć na osobę ludzką. Tak zwana antropologia adekwatna zrodziła się w doświadczeniu Początku – którym jest akt stworzenia – poszukiwanego przez wiarę w doświadczeniu moralnym osoby ludzkiej, to znaczy w doświadczeniu człowieka, który żyje w komunii z innymi osobami – napisał w posłowie.

Promocja książki, która odbyła się 8 marca w Rzymie, spotkała się z ogromnym zaciekawieniem mediów oraz przedstawicieli świata nauki. Od razu też pojawiło się duże zainteresowanie ze strony polskich wydawców. Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego ma jednak wyłączną licencję na polskie tłumaczenie.

Wydanie to otwiera serię wydawniczą muzeum Na Ścieżkach Prawdy, którą tworzą przekłady publikacji powstających w Katedrze Karola Wojtyły w Rzymie. Autorzy, polscy i zagraniczni badacze, znawcy nauczania i twórczości polskiego papieża, zgłębiają jego myśl, która wynika ze szczególnego doświadczenia wiary.