Br. Alois przekazuje urząd przeora Taizé. Jak rozwijała się ta wspólnota?

Od dziesięcioleci Taizé w południowej Burgundii – symbol ruchu ekumenicznego – przyciąga dziesiątki tysięcy młodych chrześcijan z całego świata. Do bractwa należy około 90 mężczyzn z około 30 krajów, wywodzących się z Kościołów protestanckich i Kościoła katolickiego. Około jedna czwarta z nich mieszka w małych wspólnotach w Azji, Afryce i Ameryce Południowej.

Bracia dzielą swoje życie z dziećmi ulicy, więźniami, umierającymi i samotnymi. W pierwszy weekend Adwentu, 2-3 grudnia, na początku nowego roku kościelnego, 69-letni przeor ekumenicznej wspólnoty, katolik brat Alois (Löser), przekaże kierownictwo Wspólnoty w ręce 58-letniego anglikanina, brata Matthew (Andrew Thorpe). Z tej okazji przypominamy kluczowe etapy rozwoju Wspólnoty.

12 maja 1915: narodziny Rogera Louisa Schutz-Marsauche jako dziewiątego dziecka w rodzinie w wiosce Provence w Szwajcarskiej Jurze.

20 sierpnia 1940: Roger Schutz kupuje dom w wiosce Taizé w Burgundii, aby założyć tam wspólnotę duchową. Dom w pobliżu linii demarkacyjnej nazistowskiej okupacji niemieckiej staje się schroniskiem dla uchodźców udających się do Szwajcarii.

1941: Schutz formułuje pierwszy, silnie inspirowany duchem franciszkańskim, porządek przyszłego życia wspólnotowego w Taizé.

1942: Po donosie Schutz zostaje zmuszony do opuszczenia Taizé. W kalwińskiej Genewie żyje w braterskiej wspólnocie ze swoimi dwoma szwajcarskimi braćmi: Maxem Thurianem i Pierrem Souvairanem, obaj urodzeni w 1921 roku.

Lipiec 1944: Schutz zostaje wyświęcony na duchownego reformowanego.

Październik 1944: Roger Schutz powraca do Taizé wraz z oboma braćmi – by pozostać tam na zawsze. Wkrótce potem dołącza do nich czwarty brat, który przebywał w Genewie od 1942 roku: Szwajcar Daniel de Montmollin. Wspólnota opiekowała się niemieckimi jeńcami wojennymi w dwóch sąsiednich obozach oraz francuskimi sierotami wojennymi. Siostra brata Rogera, Genevieve Schutz-Marsauche (1912-2007), porzuciła karierę pianistki, by zamieszkać w Taizé z  dziećmi potrzebującymi opieki.

1948: Nuncjusz apostolski we Francji, arcybiskup Angelo Giuseppe Roncalli (późniejszy papież Jan XXIII, 1958-1963), czyni katolicki kościół parafialny w Taizé „simultaneum” (wspólne użytkowanie kościoła) – a tym samym pozwala braciom protestantom na wykorzystywanie go do modlitwy.

1949: W Niedzielę Wielkanocną pierwszych siedmiu braci protestantów składa w wiejskim kościele śluby „dozgonnego zaangażowania” w ubóstwie, czystości i posłuszeństwie. Następują kolejne śluby.

1953: Pierwsza oficjalna reguła wspólnoty, bez zatwierdzenia prawnego. Brat Roger wyraźnie odrzuca najbliższe sąsiedztwo „Trzeciego Zakonu”-  zwolenników stylu życia Taizé. Uważa, że zaangażowani świeccy powinni się skupiać w swoich parafiach i lokalnych kościołach.

Późne lata 50.:  Napływ młodych ludzi i entuzjastów ekumenizmu rośnie.

1962: W Taizé powstaje „Kościół Pojednania” – centrum życia duchowego Wspólnoty.

1962-1965: na zaproszenie  Jana XXIII   bracia Roger i Max uczestniczą w II Soborze Watykańskim.

1968: Na fali buntów młodzieżowych Taizé jest krytykowane zarówno przez reformowanych, jak i katolików jako rzekomo niewiarygodne. Wyświęceni duchowni wspólnoty musieli zaprzestać działalności parafialnej w regionie. Bez wiedzy papieża Pawła VI kierujący Taizé zostają wezwani do Watykanu i przesłuchani.

1969: W Niedzielę Wielkanocną zostaje przyjęty do Wspólnoty nowy brat – pierwszy katolik, młody lekarz z Belgii. A wkrótce po nim kolejny katolik  – młody Kolumbijczyk. Tak powstała pierwsza ekumeniczna wspólnota zakonna w historii Kościoła.

1970: W Wielkanoc, z błogosławieństwem papieża Pawła VI, brat Roger ogłasza „Sobór Młodych”.

1972: Brat Roger i brat Max przyjmują komunię z rąk biskupa Autun. Przez długi czas jest to postrzegane jako dowód ich nawrócenia na katolicyzm, ale zawsze jest to odrzucane przez wspólnotę Taizé.

1974: „Sobór Młodych”, przygotowywany duchowo przez kilka lat, staje się kamieniem milowym w ruchu młodzieżowym. W rezultacie powstają niezliczone prywatne projekty społeczne i kościelne. Brat Roger osobiście postrzega to raczej jako porażkę. W kolejnych latach Taizé coraz bardziej wychodziło na zewnątrz, na przykład poprzez wizyty w krajach byłego bloku wschodniego i krajach rozwijających się. Brat Roger otrzymał prestiżową Nagrodę Templetona („teologiczny Nobel”) oraz Pokojową Nagrodę Księgarzy Niemieckich.

Od 1978: W okresie Sylwestra spotkania Taizé młodzieży europejskiej, rokrocznie w innym mieście. Ostatnio w Rydze, Bazylei, Wrocławiu, Turynie i Rostocku. Na przełomie lat 2023/2024  planowane jest spotkanie w Lublanie (Słowenia).

Od 1982: „Pielgrzymki Zaufania przez Ziemię” w Taizé.

1982: Nad oświadczeniem z Limy Światowej Rady Kościołów (ŚRK) współpracuje brat Max.

1987: Brat Max przyjmuje w Neapolu katolickie święcenia kapłańskie.

1988: Nagroda UNESCO dla brata Rogera za wychowywanie do pokoju.

1989: Europejska Nagroda Karola Wielkiego dla brata Rogera.

1996: W Genewie umiera ksiądz katolicki Max Thurian. Zostaje pochowany w Taize.

1998: W Nigrze umiera brat Pierre (Souvairan).

Kwiecień 2005: Na pogrzebie papieża Jana Pawła II brat Roger przyjmuje Komunię św. z rąk dziekana Kolegium Kardynalskiego kard. Josepha Ratzingera.

16 sierpnia 2005: W czasie, gdy katolicka młodzież świętuje Światowe Dni Młodzieży w Kolonii, w Taizé brat Roger zostaje śmiertelnie pchnięty nożem przez niezrównoważoną kobietę. Kierownictwo wspólnoty przejmuje niemiecki katolik brat Alois (Löser).

Sierpień 2015: „Tydzień Solidarności” w Taizé. W dziesiątą rocznicę śmierci brata Rogera nabożeństwo modlitewne z udziałem tysięcy gości, w tym około 100 przedstawicieli wyznań chrześcijańskich i innych religii. Jednocześnie upamiętniono 100. rocznicę urodzin brata Rogera i 75. rocznicę założenia Taizé.

2019: Kryzys nadużyć w Kościołach chrześcijańskich dociera również do ekumenicznej wspólnoty Taizé. Bractwo przyznaje się do nadużyć w przeszłości i zobowiązuje się do ich wyjaśnienia.

Lipiec 2023: Po 18 latach kierowania Wspólnotą, czasie wielu działań na rzecz ekumenizmu i międzynarodowego rozwoju bractwa, brat Alois ogłasza, że w związku ze zmianami w Kościele i społeczeństwie przekazuje urząd przeora 58-letniemu anglikaninowi – bratu Matthew (Andrew Thorpe). Na swego następcę brat Alois wybrał go ze wspólnoty liczącej obecnie  ok. 90 braci.  Brat Matthew jest trzecim z kolei przeorem Wspólnoty Taizé.

2/3 grudnia 2023: Przekazanie urzędu nowemu przeorowi w Taizé. Po 50 latach brat Alois rozpocznie okres życia poza Taizé; początkowo w jednym z włoskich klasztorów, a potem w małej wspólnocie na Kubie, w której żyje tylko dwóch braci. Przez wiele lat brat Alois był koordynatorem i kwatermistrzem europejskich spotkań Taizé. Innym celem jego pracy po zmianach politycznych w 1989 r. były liczne podróże do Europy Środkowej i Wschodniej, gdzie w latach 90. wspólnota założyła kilka ośrodków dla potrzebujących. Ponadto jest kompozytorem kilku pieśni śpiewanych we Wspólnocie. Tajemnicą  sukcesu Wspólnoty Taizé jest – zdaniem brata Aloisa –  jej prostota i wspólna wiara. Brat Alois studiował w Lyonie teologię, nie jest jednak księdzem.