Cerkiew pod wezwaniem Świętych Borysa i Gleba

Cerkiew pod wezwaniem Świętych Borysa i Gleba na Kołoży w Grodnie wzniesiono w XII wieku. Świątynia, o której pierwsze wzmianki pochodzą z 1138 roku, była kilkakrotnie remontowana i przebudowywana.

W 1853 roku, w wyniku osunięcia skarpy niemeńskiej, zawaliły się ściana południowa oraz część elewacji wschodniej i zachodniej. Wówczas świątynię wyłączono z kultu. Ruina została zabezpieczona na początku XX wieku. Od 1948 roku budynek pełnił funkcje muzealne. W roku 1991 cerkiew pod wezwaniem Świętych Borysa i Gleba przywrócono do kultu.

Cerkiew murowana, wątek ceglano-kamienny, sklepienie nawy (nie zachowane) wsparte na ceglanych murach zewnętrznych i wewnętrznych filarach. W strukturze muru osadzone otwarte do wewnątrz naczynia o funkcji akustycznej. Na zewnątrz, w murze aplikowane ceramiczne plakiety z barwną glazurą. Wewnętrzne tynki zachowane na około 10% powierzchni istniejących sklepień i ścian (głównie sklepienie sanktuarium i nisze ścienne). Malowidła ścienne zachowane szczątkowo.

Prace dokumentacyjne prowadzone były przez ekipę Polskiego Bractwa Kawalerów Gutenberga rozpoczęto w sierpniu 2015 i ukończono w grudniu 2017. Były one finansowane przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego ze środków ministerstwa w ramach programu „Dziedzictwo kulturowe”, priorytet – Ochrona dziedzictwa kulturowego za granicą w latach 2015, 2016 i 2017.

Prace wykonane we wnętrzu świątyni w latach 2015 i 2016 są elementami projektu kompleksowej cyfrowej inwentaryzacji, naukowego opracowania i badań interdyscyplinarnych XII wiecznej cerkwi pod wezwaniem Świętych Borysa i Gleba na Kołoży w Grodnie.

W celu szerszej prezentacji prac wykonanych w cerkwi na Kołoży uruchomiona została strona internetowa: www.e-dziedzictwo.pl na podstronie Kołoża.
Instytucje zaangażowane przy realizacji zadania:
– Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego,
– Polskie Bractwo Kawalerów Gutenberga,
– Parafia Prawosławna pw. Świętych Męczenników Borysa i Gleba w Grodnie,
– Konsulat Generalny RP w Grodnie.

INNE WYJĄTKOWE MIEJSCA, KTÓRE KONIECZNIE WARTO ZOBACZYĆ ZNAJDZIESZ W KATALOGU DOBRE MIEJSCA