Czym jest post maryjny w prawosławiu?

Jest to dwutygodniowy okres wstrzemięźliwości m.in. od pokarmów mięsnych, łącznie z rybami, i używek, poprzedzający święto Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny, odpowiadające katolickiej uroczystości Jej Wniebowzięcia i obchodzone przez prawosławnych w tym samym dniu, 15 sierpnia.

Post, któremu towarzyszą dzieła miłe Bogu, czyni z poszczącego światło wśród ludzi i wybrane naczynie chwały Bożej. Jest to pierwsza z 19 rad duchowych, jakich patriarcha Daniel udzielił wiernym Rumuńskiego Kościoła Prawosławnego (BOR) z okazji trwającego od 1 do 14 sierpnia tzw. Postu Matki Bożej.

Porady te i zalecenia, zamieszczone na stronie Patriarchatu Rumuńskiego basilica.ro, opierają się na podkreśleniu znaczenia i doniosłości postu, jaki należy zachować w tym czasie. W prawosławiu jest on bardzo surowy i obejmuje powstrzymanie się od pokarmów mięsnych, łącznie z rybami, przy czym w soboty i niedziele Kościół dopuszcza użycie oleju i wina. „Pościmy, gdyż kochamy Chrystusa Pana i pragniemy karmić się przede wszystkim słowem Ewangelii, słowami Pisma Świętego, które słyszymy podczas nabożeństw, oraz umacniać swoją modlitwę, aby wzrastać duchowo” – napisał zwierzchnik BOR.

Zwrócił uwagę – i jest to jedna ze wspomnianych 19 rad – że najważniejszym pokarmem w tym okresie jest „miłosierna miłość Chrystusa, której szukamy przez modlitwę”. W czwartej radzie patriarcha podkreślił, że post to także „znak pragnienia człowieka wierzącego wyzwolenia się z pożądania rzeczy materialnych i przemijających, aby połączyć się w bardziej intensywnej modlitwie z Bogiem, który jest nieskończony a nieprzemijający, źródłem życia i wiecznej radości”. A wraz z przebaczeniem, będącym „idealnym początkiem okresu postnego”, pielęgnuje się „pokorę i wewnętrzną wolność człowieka, który chce żyć w miłosiernej miłości Boga” – przypomniał autor porad.

Czytaj także: Poważny krok naprzód w dialogu z prawosławiem

Zaznaczył, że prawdziwy post ma za zadanie „wyniesienie człowieka ponad dobra materialne lub ziemskie w celu otrzymania duchowych dóbr niebiańskich, aby przez modlitwę i komunię eucharystyczną zjednoczyć się z Bogiem”. Uzasadniając takie podejście zwierzchnik prawosławia rumuńskiego wyjaśnił, że „jeśli ktoś pości, ale nie modli się, nie może rozpalić światła duchowego w swej duszy”. Dodał, że prawdziwy post winien wywołać w danej osobie zmianę sposobu bycia, przejście od chciwości lub namiętnego umiłowania rzeczy materialnych do miłości do spraw duchowych, aby intensywniej pielęgnować modlitwę lub komunię miłości z Bogiem niematerialnym, nieskończonym i nieprzemijającym”.

Prawosławny arcybiskup Bukaresztu, metropolita ungro-wołoski, namiestnik Cezarei Kapadockiej i patriarcha całej Rumunii Daniel (Dan Ilie Ciobotea) urodził się 22 lipca 1951 we wsi Dobrești (okręg Temesz) w zachodniej Rumunii. Odbył studia teologiczne nie tylko w swoim Kościele, ale także w zakresie teologii protestanckiej w Strasburgu, zakończone doktoratem i katolickiej w niemieckim Fryburgu. W latach 1980–86 wykładał w Instytucie Ekumenicznym Światowej Rady Kościołów w Bossey koło Genewy.

6 sierpnia 1987 złożył śluby zakonne i przyjął imię Daniel, a już 15 tegoż miesiąca ówczesny patriarcha Teoktyst wyświęcił go na hieromnicha (zakonnika ze święceniami kapłańskimi). W 1988 został archimandrytą (najwyższa godność w życiu mniszym). 4 marca 1990 w Timișoarze przyjął sakrę jako biskup Lugoju i pomocniczy miejscowej archieparchii (archidiecezji). W 4 miesiące później, w wieku 39 lat, a więc bardzo młodo, Święty Synod BOR powołał go na urząd metropolity Mołdawii i Bukowiny.

Na tym stanowisku bardzo rozwinął życie duszpasterskie, tworząc nie tylko nowe parafie, ale także sieć placówek, pomagających biednym, a w 1998 doprowadził do powstania prawosławnego Radia Trinitas. Należał również do najaktywniejszych hierarchów swego Kościoła, pozostając przy tym – co było wśród nich dużą rzadkością – w dobrych stosunkach z grekokatolikami.

12 września 2007 został wybrany nowym patriarchą Rumuńskiego Kościoła Prawosławnego, a swój nowy urząd objął 30 tegoż miesiąca. Jego kontrkandydatem był metropolita Cluju – Bartłomiej, uchodzący za konserwatystę i tradycjonalistę. Jako zwierzchnik BOR Daniel nie jest już takim ekumenistą i otwartym hierarchą jak wcześniej, chociaż nadal ma dobre kontakty z katolikami, sięgające czasów jego studiów i wykładów na Zachodzie.