Finanse po zawale

Odzyskać kontrolę nad przyszłością, sprawić, by finanse znowu zaczęły działać w naszym interesie – według profesora Paula H. Dembińskiego jeszcze mamy na to szansę. Wybitny ekonomista udowadnia tę tezę we wciągającej książce „Finanse po zawale. Od euforii finansowej do gospodarczego ładu”, wydanej nakładem wydawnictwa Studio Emka.

Kolejne, trwające od 2008 roku zaburzenia ekonomiczne przypominają, że problem dotyczy nie tylko rynkowych teorii, ale dotyka każdego z nas. W „Finansach po zawale” – w której to książce w eseistycznej formie, bez branżowego żargonu umiejętnie połączone są elementy ekonomii, filozofii i socjologii – odnajdziemy wnikliwą analizę roli działalności finansowej we współczesnej gospodarce i wyznaczenie możliwych kierunków działania.

Od połowy lat 70. gospodarki najpierw zachodnie, a potem światowe przeżywały okres euforii finansowej. Techniki i produkty, te najbardziej klasyczne – dług czy kredyt – a także te bardziej tajemnicze – m.in. derywaty – były postrzegane jako lekarstwo na wszelkie bolączki, zarówno gospodarcze, jak i polityczne. Po 2007 roku euforia finansowa opadła, odsłaniając tym samym poważne, choć nie śmiertelne, schorzenia współczesnego kapitalizmu.

Przez ponad dziesięć lat genewska fundacja Observatoire de la Finance, think-tank wiążący świat technik finansowych z ideami dobra wspólnego, na której czele stoi profesor Dembiński, analizowała postępy systemowej transformacji we wszystkich jej aspektach: wymiary techniczne i ekonomiczne, ale także jej modele i wartości etyczne. Jego książka przedstawia syntezę tych prac, z której wynika, że dzisiejsze społeczeństwa zachodnie, stojąc wobec kryzysu, stoją de facto wobec dylematu wyboru ładu gospodarczego.

– Niegdyś technicznie służebne finanse traktują nas obecnie instrumentalnie. Oto lektura służąca temu, aby nie dać się przez nie nabrać – mówi Vladimir Andreff, profesor Sorbony.

– Rzadko która książka zawiera tak wszechstronny obraz ludzkości, poparty niezwykle szczegółowymi i skrupulatnymi badaniami. Nieczęsto też interdyscyplinarne dzieło, mówiące o filozofii, ekonomii i psychologii, potrafi tak szokować i alarmować – dodaje prof. Tamar Frankel z Boston University Law School.

Przeczytaj fragment książki »
Przeczytaj tezy prof. Dembińskiego »

Paul H. Dembiński jest profesorem Uniwersytetu we Fryburgu w Szwajcarii, szefem katedry Strategii i Konkurencji Międzynarodowej, jak również doktorem nauk ekonomicznych i społecznych oraz dyrektorem Instytutu Badań Ekonomicznych Eco Diagnostic. Pełni także funkcje dyrektora fundacji Observatoire de la Finance (www.obsfin.ch) i redaktora naczelnego wydawanego przez nią dwujęzycznego przeglądu Finance & the Common Good/Bien Commun. Wykłada w Lozannie, Genewie, Oxfordzie i Santiago de Chile. Jest członkiem rady konsultacyjnej na Wydziale Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Karola w Pradze. Urodzony w Krakowie, uczęszczał do szkół w Polsce, Szwajcarii i Kamerunie.

29 września Paul H. Dembiński gościł w Warszawie, promując książkę w Bibliotece na Koszykowej. Debatę z autorem prowadził Witold Gadomski, publicysta Gazety Wyborczej. Panelistami byli wicepremier Waldemar Pawlak, prof. Elżbieta Mączyńska, prezes Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego, prof. Krzysztof Opolski z Uniwersytetu Warszawskiego oraz Piotr Kuczyński, Główny analityk Xelion.

Zrozumieć świat, w którym żyjemy. Autorzy piszą książki, a my, czytelnicy, je czytamy. Kolejna pozycja Studia EMKA, tym razem pióra prof. Paula H. Dembińskiego, prowadzi nas po krętych drogach współczesnych finansów. Pokazuje ich twórczą rolę, gdy służą dla zysku. I niszczącą siłę, gdy zysk zamienia się w chciwość.

Waldemar Pawlak, wicepremier, minister gospodarki

Paul H. Dembiński krytykuje w swej książce zjawiska współczesnego kapitalizmu, przede wszystkim dominację świata finansów nad światem realnej gospodarki. Tę dominację nazywa „finansjalizacją”. Zjawisko „finansjalizacji” opisuje językiem socjologa, filozofa, historyka (a raczej historiozofa) i finansisty. Ta synteza jest dużą zaletą książki. Sprawia, że jest ona interesująca nie tylko dla ekonomistów. Staje się głosem w dyskusji o współczesnym świecie i mechanizmach rządzących społeczeństwem.

Witold Gadomski, Gazeta Wyborcza

Jeszcze dwa lata temu książka, która tak bezwarunkowo potępiłaby finansjalizację gospodarki świata, nie znalazłaby zrozumienia w anglojęzycznych krajach, w których dominuje rynkowy model gospodarki podporządkowany kapitałowi. Dziś Paul Dembiński może już swobodnie głosić, że rynki finansowe sieją spustoszenie w strukturach społeczno-ekonomicznych, nie obawiając się odrzucenia czy zignorowania. Katastrofa finansowa, jaka zaczęła się w sierpniu 2007 r., skłania do gruntownego przemyślenia roli rynków finansowych. A ta książka – prowokacyjna i prezentująca odmienny niż anglosaski punkt widzenia – może być dobrą podstawą dla takiej analizy.

John Plender, publicysta Financial Timesa

Autor: Paul H. Dembinski
Tytuł: Finanse po zawale. Od euforii finansowej do gospodarczego ładu
Wydawnictwo: Studio Emka
232 strony
Cena: 45 zł

www.studioemka.com.pl
www.facebook.com/studioemka