Gość Niedzielny: w najnowszym numerze dodatek IPN „Powrót. 100-lecie przyłączenia części Górnego Śląska do Polski”

W najnowszym numerze „Gościa Niedzielnego” znajdziemy dodatek przygotowany przez ekspertów Instytutu Pamięci Narodowej pt. „Powrót. 100-lecie przyłączenia części Górnego Śląska do Polski”. Przeczytamy w nim m. in. o pierwszym wojewodzie śląskim, Józefie Rymerze czy o marszałku Sejmu Śląskiego, Konstantym Wolnym, a także o Wojciechu Korfantym.

W 1922 roku, po niespełna 600 latach, część Górnego Śląska, znajdującego się kolejno w granicach Królestwa Czech, monarchii Habsburgów i Królestwa Prus, a od 1871 roku Cesarstwa Niemieckiego, ponownie znalazła się w granicach państwa polskiego. – Była to droga niezwykle trudna, pełna wysiłku, poświęcenia, jak również ofiar tych, którzy zdecydowali się pracować na rzecz przyłączenia regionu do Polski i sięgnąć po broń w czasie trzech powstańczych zrywów – pisze we wstępie dr Karol Nawrocki, prezes IPN.

Oficjalne przejęcie części Górnego Śląska nastąpiło w czerwcu 1922 roku. W bieżącym roku obchodzimy setną rocznicę tamtych wydarzeń. Z tej okazji eksperci Instytutu Pamięci Narodowej przygotowali dodatek, poświęcony zarówno okolicznościom wkroczenia Wojska Polskiego na Górny Śląsk, jak również różnym aspektom funkcjonowania województwa śląskiego w II Rzeczpospolitej.

W publikacji przeczytamy zarówno o pierwszym wojewodzie śląskim, Józefie Rymerze, jak i o marszałku Sejmu Śląskiego, Konstantym Wolnym. Nie brakuje także informacji o Wojciechu Korfantym (w tekście „Lider”), który – jak zauważa dr Mirosław Węcki – „nie tylko w Polsce, lecz także za granicą uważany był za niekwestionowanego przywódcę polskiej ludności na Górnym Śląsku.”

Wartą zauważenia jest również postać Janiny Omańkowskiej (tekst „Nieustannie w służbie” dr Angeliki Blindy), nauczycielki, działaczki społecznej, organizatorki ruchu kobiecego na Górnym Śląsku, ale także redaktorki, posłanki na Sejm Śląski I kadencji, pierwszej kobiety na Górnym Śląsku odznaczoną Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski „Polonia Restituta”.

– Początki jej działalności związane były z Wielkopolską, gdzie szybko zwróciła na siebie uwagę władz pruskich, zyskując opinię kobiety „bezczelnej i zręcznej”. W 1900 r. została aresztowana za nauczanie dzieci języka polskiego i skazana na karę grzywny lub aresztu. Wybrała drugie rozwiązanie, dając tym samym dowód swojej determinacji i odwagi. Sprawa szybko nabrała rozgłosu, zaś sama Janina Omańkowska stała się symbolem walki o polskość – podkreśla dr Angelika Blinda.

„Gość Niedzielny” wraz z bezpłatnym dodatkiem pt. „Powrót. 100-lecie przyłączenia części Górnego Śląska do Polski” znajdziemy w numerze 24 tygodnika na niedzielę 19 czerwca.