Irlandia – raport potwierdził liczne przypadki seksualnego wykorzystywania dzieci w szkołach katolickich

Prawie 2,4 tys. przypadków seksualnego wykorzystywania dzieci i młodzieży w ponad 300 szkołach katolickich w całej Irlandii w ciągu prawie stu lat ujawnił ogłoszony 3 września dokument na ten temat. jego autorzy zaznaczyli, że na razie skupił się on na katolickich placówkach oświatowych, ale w przyszłości badania tej sprawy mogą objąć inne instytucje.

Premier tego kraju Simon Harris oświadczył, iż jest „wstrząśnięty” wynikami tego, podkreślając, że pokazują one „cień przeszłości, który nadal ciąży na życiu wielu ludzi, licznych rodzin i całych wspólnot”. Rząd w Dublinie postanowił powołać komisję śledczą do zbadania tych zarzutów i zapewnienia odpowiedniej odpowiedzi na nie ze szczególnym uwzględnieniem ofiar.

Swojego oburzenia po ogłoszeniu raportu nie kryła też irlandzka minister oświaty Norma Foley, zaznaczając, że dokument ten jest „głęboko wstrząsający”. Stwierdziła przy tym, iż po raz pierwszy ukazuje on rozmiary przemocy w katolickim systemie oświatowym. „Rozległość tych aktów przemocy jest szokująca, podobnie zresztą jak liczba domniemanych agresorów” – powiedziała szefowa resortu.

Dochodzenie, przeprowadzone przez czołową prawniczkę w tym kraju Mary O’Toole, wykazało, że w przestępstwach tego rodzaju uczestniczyło 884 sprawców, z których ponad połowa już nie żyje. Zgłoszone przypadki obejmują lata 1927-2013 r. i dotyczyły zarówno placówek szkolnych, jak i internatów prowadzonych przez zakony i zgromadzenia zakonne.

Dokument, zatytułowany „Report of the Scoping Inquiry into Historical Sexual Abuse in Day and Boarding Schools Run by Religious Orders” (Raport nt. badania historycznych przestępstw seksualnych w szkołach dziennych), powstał po nadaniu przez telewizję filmu dokumentalnego, który ukazał przestępstwa seksualne z przeszłości w jednej ze szkół w Dublinie. Skupiał się on na placówkach katolickich, ale zapowiedziano, że w przyszłości może zostać rozszerzony o inne instytucje. Minister Foley wyraziła uznanie dla odwagi ofiar i tych, którzy przeżyli tamte wydarzenia, przyznając, iż jest „głęboko poruszona tą odwagą, siłą ducha i otwartością tych wszystkich, którzy podzielili się swymi doświadczeniami”.

Zakony i zgromadzenia, których dotyczyły fakty, pokazane na filmie, przeprosiły publicznie za te zdarzenia, zapewniając, iż jest im „bardzo przykro” oraz obiecując „pełną współpracę” przy przyszłych podobnych dochodzeniach. Oskarżenia dotyczą przypadków wykorzystywania seksualnego i przemocy, do których dochodziło w salach szkolnych, i internatach oraz w czasie zajęć pozalekcyjnych, często w atmosferze zastraszania i milczenia, związanej z wpływami Kościoła katolickiego.

Również Katolickie Partnerstwo Edukacyjne (Catholic Education Partnership) w imieniu całej katolickiej wspólnoty oświatowej w Irlandii w specjalnym oświadczeniu „uznało powagę tego raportu, wielkie szkody wyrządzone tym, którzy przeżyli i ich rodzinom oraz tym, którzy cierpieli, ale których już nie ma”. Zapowiedziało ponadto, iż pragnie „zobowiązać publicznie sektor nauczania katolickiego do pełnej współpracy z Komisją śledczą, gdy rząd ogłosi swoje terminy w tej sprawie”. Według organizacji „ważne jest obecnie zapewnienie rodziców i uczniów, że szkoły katolickie mają mocne procedury ochrony małoletnich, zrewidowane ostatnio w 2023 roku”. Partnerstwo zobowiązuje się do pracy z zainteresowanymi osobami i organizacjami oraz z państwem, aby zagwarantować, że przestrzega swej odpowiedzialności moralnej, cywilnej i statutowej

Helen Buckley, konsultantka ds. opieki nad małoletnimi, napisała w swym raporcie, będącym załącznikiem nr 4 do głównego dokumentu, iż “sektor nauczania wprowadził w tym zakresie solidne procedurę ochrony”, zauważając jednocześnie, że konieczne są jeszcze większe działania i częstsze kontrole ze strony państwa. Partnerstwo popiera w całej pełni ten punkt raportu. Zdaniem Buckley “jest boleśnie jasne, iż dzieci i zaufanie ich rodzin zostały zdradzone w sposób niszczycielski”.

Ogłoszony obecnie dokument jest częścią badań i śledztw, a także ujawnień przestępstw, popełnionych przez członków duchowieństwa i organizacji katolickich w Irlandii, stanowiąc tym samym kamień milowy w dochodzeniu sprawiedliwości dla ofiar. Powołanie komisji śledczej ma za zadanie zapewnienie systematycznej i całościowej reakcji na ujawnione przestępstwa, ze szczególnym uwzględnieniem zadośćuczynienia dla ofiar i zapobieżenia podobnym czynom w przyszłości.